Dịch hại lúa mùa: Chủ động phòng trừ, không để lan rộng
Phát sinh mạnh
Thời điểm này, cánh đồng lúa thôn Hạ, xã Khám Lạng (Lục Nam) là nơi có diện tích lúa bị nhiễm bệnh lùn sọc đen nặng nhất tỉnh. Đang trong giai đoạn đẻ nhánh nhưng nhiều cây chỉ ít dảnh, lá màu vàng thiếu sức sống; một số cây đã chết khô.
Để hướng dẫn người dân nhận biết, chị Nguyễn Thị Thủy, cán bộ khuyến nông xã nhổ cây lúa lên quan sát cho thấy, bộ rễ thâm đen, không phát triển được. Có vài rễ trắng đang xoăn lại, đâm lên phía mặt nước. Chị Thủy cho biết: “Triệu chứng rõ nhất của bệnh là rễ mọc ngược. Như vậy, cây không thể hút chất dinh dưỡng được nữa rồi thối, hỏng hẳn”.
![]() |
Nông dân xã Khám Lạng (Lục Nam) phòng trừ sâu bệnh hại lúa. |
Gia đình chị Nguyễn Thị Nhung ở cùng thôn có 3 sào lúa bị bệnh. Sau khi cấy xong, chị thấy lúa không phát triển, đẻ nhánh kém, ruộng thưa thớt nên nghĩ cây trồng thiếu dinh dưỡng. Vì vậy, chị bổ sung phân đạm, lân ai dè bón xong, tình trạng của lúa không cải thiện mà có phần xấu đi, lá lướt, vàng vọt. Về sau, được cán bộ chuyên môn hướng dẫn, chị Nhung mới biết đó là bệnh lùn sọc đen nguy hiểm.
Được biết, ngoài thôn Hạ, tại xã Khám Lạng, bệnh lùn sọc đen đã xuất hiện rải rác tại một số nơi khác. Năm ngoái, toàn xã có khoảng 70 ha lúa bị ảnh hưởng bởi sâu bệnh, năng suất chỉ đạt 30-50 kg/sào. Do vậy, đây là vùng nguy cơ cao bệnh lùn sọc đen lan rộng, gây thiệt hại sản xuất.
Tổng hợp bước đầu của Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật- BVTV (Sở Nông nghiệp và PTNT), cùng với bệnh lùn sọc đen, bệnh vàng lụi cũng phát sinh mạnh với diện tích hơn 30 ha lúa bị nhiễm, tập trung tại các huyện: Hiệp Hòa, Yên Dũng, Lạng Giang, Tân Yên. Dự báo, trong điều kiện thời tiết như hiện nay, các loại bệnh trên tiếp tục phát sinh, gây hại. Lo ngại nhất là bệnh vàng lùn, lùn sọc đen do vi-rút gây ra và chưa có biện pháp chữa trị.
Bộ Nông nghiệp và PTNT vừa có công điện chỉ đạo về phòng, chống rầy lưng trắng, bệnh lùn sọc đen hại lúa mùa, trong đó có tỉnh Bắc Giang. Văn bản nêu rõ, rầy lưng trắng trên đồng ruộng tăng đột biến, đặc biệt tỷ lệ mẫu rầy lưng trắng mang vi-rút gây bệnh lùn sọc đen cao. Dự báo thời gian tới rầy lưng trắng gia tăng mật độ; nguy cơ cao lan truyền bệnh lùn sọc đen trên diện rộng. |
Diệt trừ rầy lưng trắng
Theo đại diện lãnh đạo Chi cục Trồng trọt và BVTV, năm nay các loại bệnh nguy hiểm trên lúa xuất hiện mạnh, gia tăng và lan rộng hơn mọi năm là do việc xử lý đất, tàn dư thực vật ở thời điểm chuyển vụ chưa được người dân chú trọng. Thêm nữa, thời tiết bất thường, nắng mưa xen kẽ cũng là yếu tố khiến bệnh tăng nhanh. Cùng đó, khi phát hiện bệnh, thôn thông báo hướng dẫn cách nhận biết nhưng nông dân lại lơ là, xem nhẹ.
Đơn cử, chị Nguyễn Thị B, thôn Hạ, xã Khám Lạng có diện tích lúa nằm trong vùng bị bệnh lùn sọc đen nặng, thôn đã đọc, nêu trên loa nhưng chị không hề biết. Chỉ đến khi cán bộ khuyến nông gặp gỡ, hướng dẫn tận nơi mới vỡ lẽ lúa mắc bệnh. Chị B nói: “Đi thăm đồng, nhìn xa xa tôi thấy lúa vẫn xanh nên chẳng để ý; vẫn nghĩ lúa sinh trưởng bình thường”.
Hiện lúa đang ở giai đoạn đẻ nhánh đến đứng cái. Khi lúa nhiễm bệnh lùn sọc đen hay vàng lùn chỉ còn cách nhổ bỏ, cây không thể tạo đòng. Môi giới truyền bệnh là tập đoàn rầy. Để bảo vệ lúa mùa, cơ quan chuyên môn khuyến cáo cán bộ khuyến nông, Trạm Trồng trọt và BVTV bám sát đồng ruộng, nắm chắc diễn biến phát sinh gây hại của rầy lưng trắng, bệnh lùn sọc đen, vàng lùn trên từng trà lúa; hướng dẫn nông dân phòng trừ kịp thời những diện tích lúa có mật độ rầy lưng trắng cao.
Đối với lúa đẻ nhánh, bệnh mới xuất hiện thì tiến hành nhổ bỏ, vùi cây bệnh xuống bùn, cấy dặm bằng cây lúa khác sau đó bón phân lân, kali để cây hồi phục. Trường hợp ruộng lúa không còn khả năng phục hồi sẽ tiêu hủy. Việc tiêu hủy phải thực hiện ngay kể cả trong trường hợp không gieo cấy lại hoặc chuyển đổi sang cây trồng khác, có như vậy mới khoanh vùng ổ bệnh.
Ông Dương Thanh Tùng, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và PTNT cho biết: “Cùng với biện pháp trên, Sở đề nghị các huyện, TP chủ động dự trù kinh phí hỗ trợ nông dân phòng, chống dịch bệnh trên cây trồng theo quy định; thực hiện tốt công tác thanh tra, kiểm tra hoạt động kinh doanh buôn bán thuốc BVTV nhằm bảo đảm thuốc chất lượng cung ứng đến nông dân”.
Khánh Vân
Ý kiến bạn đọc (0)