Bất cập cần giải quyết

Những năm qua, các cấp ủy đảng, chính quyền, MTTQ và các đoàn thể chính trị- xã hội của tỉnh luôn quan tâm thực hiện nhiều chính sách đối với vùng đồng bào DTTS, nhất là các chính sách về đầu tư cơ sở hạ tầng, phát triển sản xuất, an sinh xã hội, lao động việc làm. Qua đó, đã tạo ra những chuyển biến cho việc phát triển KT-XH nơi đây. 

Mô hình sản xuất dược liệu của người dân tộc thiểu số ở xã An Bá (Sơn Động).

Tại một số địa phương có đông đồng bào DTTS bước đầu hình thành vùng sản xuất nông- lâm nghiệp mang tính tập trung, cho thu nhập khá. Đơn cử như chăn nuôi trâu, bò tại xã Phong Minh, Phong Vân (Lục Ngạn); nuôi dê ở xã Huyền Sơn, Bảo Sơn (Lục Nam), xã Thanh Hải, Nghĩa Hồ (Lục Ngạn), xã Canh Nậu, Đồng Vương (Yên Thế); trồng cây ăn quả ở nhiều xã của huyện Lục Ngạn và Sơn Động... 

Tuy nhiên, đến nay bà con vùng DTTS nói chung và các DTTS nói riêng vẫn gặp nhiều khó khăn, toàn tỉnh còn hơn 15 nghìn hộ nghèo là người DTTS, chiếm 35,96% tổng số hộ nghèo của tỉnh.

Nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng trên là do cơ sở hạ tầng ở khu vực này chưa đáp ứng nhu cầu thực tế, nhất là hệ thống giao thông, thủy lợi. Chỉ tính riêng các huyện miền núi, vùng cao trong tỉnh có 148 công trình ngầm tràn, cầu qua suối, hồ đập xuống cấp, hư hỏng cần được tu sửa, nâng cấp, cải tạo; hơn 60% kênh mương nội đồng chưa được cứng hóa khiến người dân khó khăn trong sản xuất, giao lưu trao đổi buôn bán. 

Đơn cử như bản Khe Đin, xã An Lạc (Sơn Động) chỉ có 6 hộ với 25 nhân khẩu là đồng bào Dao sinh sống hơn 30 năm qua. Cuộc sống của bà con thuần túy theo kiểu tự cung, tự cấp, chưa có điện, đường, trường. Đường vào bản tính từ khu trung tâm của xã đi vào nhanh nhất cũng mất vài tiếng. Một vài gia đình biết trồng rừng kinh tế nhưng đến kỳ thu hoạch bán giá chưa bằng một nửa so với thị trường do đường vào cách trở.

Chất lượng nguồn nhân lực vùng DTTS còn thấp cả về thể lực và trí lực; trình độ nhận thức cũng như kỹ năng làm việc, lao động sản xuất của cán bộ cơ sở và người dân hạn chế. Đặc biệt, do rào cản ngôn ngữ khác nhau, khả năng tiếp cận thông tin kém, nhiều vùng DTTS vẫn còn duy trì một số phong tục tập quán cổ hủ, người dân sống khép kín… nên cản trở sự phát triển chung. 

Huyện Lục Ngạn là địa phương có nhiều biện pháp tuyên truyền giúp bà con DTTS dần xóa bỏ phong tục tập quán lạc hậu nhưng đến nay tại ba xã có tỷ lệ đồng bào Dao sinh sống nhiều như: Tân Lập, Phong Minh, Tân Mộc vẫn tồn tại những tập tục về ma chay, cưới hỏi, làm then, giải hạn, cai trùng... mang tính mê tín dị đoan, gây tốn kém, lãng phí về tiền của, thời gian.

Đa dạng các giải pháp

Có thể nói, những năm qua, Đảng, Nhà nước đã có nhiều chủ trương, chính sách ưu đãi hỗ trợ vùng đồng bào DTTS ổn định cuộc sống, phát triển sản xuất. Vì thế, nhằm khắc phục những bất cập trên, thời gian tới, các cấp chính quyền, ngành chức năng cần triển khai đồng bộ các giải pháp để phát huy hiệu quả nguồn vốn từ những chương trình, dự án hỗ trợ của T.Ư, tỉnh. 

Trong đó, tập trung huy động các nguồn lực, linh hoạt lồng ghép kinh phí xây dựng kết cấu hạ tầng KT-XH. Trước mắt, ưu tiên bố trí nguồn vốn hỗ trợ các thôn bản đặc biệt khó khăn xây dựng ngầm tràn, đường tránh lũ, cầu qua suối, tạo thuận lợi để bà con lưu thông, sản xuất hàng hóa. Toàn bộ công trình 135 dưới 5 tỷ đồng sẽ thực hiện nghiêm cơ chế xây dựng đặc thù.

Mặt khác, các huyện quan tâm mở nhiều khóa đào tạo nâng cao trình độ dân trí, khả năng quản lý, lãnh đạo cho cán bộ công tác tại vùng DTTS. Song song với việc bảo tồn, giữ gìn và phát triển các giá trị văn hoá vật thể, phi vật thể của đồng bào DTTS là bài trừ các hủ tục lạc hậu trong dân.

Cứng hóa đường giao thông tại thôn Luồng, xã Tân Lập (Lục Ngạn).

Được biết, để phát huy hiệu quả nguồn kinh phí hỗ trợ từ cấp trên, huyện Sơn Động đã sớm có cách làm riêng. Huyện tập trung chuyển giao, ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất. Lồng ghép vốn cứng hóa đường giao thông giúp người dân tiêu thụ thuận lợi sản phẩm. 

Đến nay, toàn bộ các xã trong huyện đã cứng hóa trên 50% tuyến đường trục chính liên xã. Tại Lục Ngạn, huyện tạo điều kiện về vốn cho các hộ thiếu đất sản xuất có điều kiện vươn lên làm ăn. Đây là bài học quý cần tiếp tục phát huy, nhân rộng ra nhiều địa phương khác.

Để phát triển KT-XH vùng DTTS mang tính bền vững, các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể trong tỉnh cũng cần chủ động, tích cực vào cuộc hơn nữa. Theo đó, vận động cán bộ, hội viên, đoàn viên chung tay giúp đồng bào DTTS về mọi mặt từ nguồn vốn, kiến thức khoa học kỹ thuật sản xuất, canh tác đến việc quản lý, quán xuyến công việc gia đình, nuôi dạy con cái...

Giảm nghèo ở vùng dân tộc thiểu số: Nhiều cách làm hay

(BGĐT) - Tìm cách giảm nghèo cho bà con vùng dân tộc thiểu số (DTTS) luôn là bài toán khó đối với các địa phương trong tỉnh Bắc Giang. Nhiều năm qua, Ban Dân tộc tỉnh cùng chính quyền cơ sở có nhiều việc làm thiết thực giúp bà con phát triển sản xuất, nâng cao đời sống.

 

Công bố, phát hành bản đồ vùng dân tộc thiểu số tỉnh Bắc Giang

(BGĐT) - Ngày 1-2, Ban Dân tộc tỉnh tổ chức hội nghị “Công bố, phát hành bản đồ vùng dân tộc thiểu số (DTTS)  tỉnh Bắc Giang”.  

 

Nguyễn Hồng Luân (Trưởng Ban Dân tộc tỉnh)