Nhà báo và trách nhiệm xã hội
Không thể phủ nhận thông tin của mạng xã hội là vô cùng phong phú. Nhiều cơ quan báo chí, đặc biệt là báo điện tử đã sử dụng mạng xã hội và trang fanpage để tăng cường tương tác giữa tòa soạn và bạn đọc, là kênh quảng bá hữu hiệu cho báo chí.
Tham gia mạng xã hội, trang Facebook, nhiều nhà báo có lượng người theo dõi khá đông, từ vài nghìn đến vài chục nghìn người thì hiệu quả truyền thông đôi khi không kém gì một tờ báo, thậm chí mức độ tương tác, lan tỏa còn nhanh hơn, mạnh hơn. Đăng bài trên báo còn qua nhiều tầng nấc kiểm duyệt, còn trên trang cá nhân thì ngược lại, do chủ quan, nhãn quan chính trị của người đó.
Thực tế gần đây xuất hiện tình trạng nhà báo “hai mặt”. Tức là khi đưa thông tin trên báo thì chuẩn chỉnh, đúng quan điểm của tòa soạn nhưng khi đăng Facebook lại khác. Điều này làm giảm uy tín tờ báo, làm nhiễu thông tin dẫn đến người đọc hoang mang và mất dần niềm tin vào nhà báo cũng như tờ báo chủ quản.
Một đồng nghiệp chia sẻ, anh từng từ chối rất nhiều đề nghị viết status đánh doanh nghiệp này, doanh nghiệp kia hay chia sẻ thông tin bất lợi về một cá nhân nào đó. Họ trả thù lao cho những thông tin đó không nhỏ, có thể gấp nhiều lần so với nhuận bút một bài báo. Hoặc có người khuyên, với lượng người theo dõi lớn như này, nếu bỏ nghề viết báo, chuyển sang viết thuê, “đánh đấm” thuê trên mạng xã hội thì thu nhập của anh không giảm, có khi còn kiếm được rất nhiều tiền.
Không phải nhà báo nào cũng có sự tỉnh táo và trách nhiệm xã hội như đồng nghiệp đó. Đã có một số nhà báo biến mạng xã hội trở thành công cụ phục vụ mục đích tư lợi cá nhân, “đánh đấm”, vụ lợi, không trong sáng.
Trong bối cảnh đó, những điều bộ Quy tắc ứng xử đưa ra là cần thiết, cụ thể như yêu cầu “người làm báo không được đăng tải, gỡ bài viết, hình ảnh, âm thanh trên mạng xã hội vì mục đích tống tiền hoặc các mục đích không trong sáng khác; không đưa ra các quan điểm, chia sẻ cá nhân, hoặc trích đăng lại các bài phát biểu, ý kiến trái với đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, trái với nội dung, quan điểm của tác phẩm báo chí mà bản thân đã viết, đăng tải và trái với quan điểm của cơ quan báo chí nơi mình công tác”.
Có thể nói, Quy tắc sử dụng mạng xã hội của người làm báo Việt Nam đã thêm một bước cụ thể hóa Luật Báo chí và Quy định đạo đức nghề nghiệp của người làm báo. Từ Quy tắc này, mỗi nhà báo soi rọi vào đó để thực hiện tốt hơn chức năng, nhiệm vụ của mình cũng như xác định rõ hơn trách nhiệm, nghĩa vụ của mình khi tham gia mạng xã hội với tư cách là một công dân, một nhà báo là người định hướng, dẫn dắt dư luận.
Thu Hương
Ý kiến bạn đọc (0)