Cho đi là còn mãi

Với suy nghĩ, khi mất đi rồi mà vẫn có thể giúp ích cho người sống thì còn gì quý hóa hơn, bao năm qua, anh Phan Thế Hưng (SN 1972), thôn An Toàn, xã Kiên Lao (Lục Ngạn-Bắc Giang) luôn nung nấu tâm nguyện sẽ được hiến xác cho y học sau khi qua đời. 

Bà Bạch Thị Thống, phường Lê Lợi (TP Bắc Giang) đăng ký hiến giác mạc sau khi qua đời.

Tháng 11-2018, thông qua Hội Chữ thập đỏ tỉnh Bắc Giang, anh đã tình nguyện đăng ký hiến cơ thể của mình cho Học viện Quân y. Anh Hưng tâm sự: “Tôi nghĩ rằng khi vĩnh biệt dương gian nhưng vẫn còn một phần thân thể nhỏ bé của mình sẽ sống và sống có ích cho người khác. Mong muốn nền y khoa đạt được nhiều thành tựu mới trong thực hành giải phẫu bệnh từ thân thể của tôi và những người hiến tặng mô tạng”.

Ám ảnh từ đôi mắt giảm thị lực trầm trọng do đục thủy tinh thể của người cha, chị Lương Thị Thúy Hương (SN 1974) và con gái Nguyễn Thị Thùy Trang (SN 1999) ở xã Song Mai (TP Bắc Giang) cũng vừa đăng ký hiến giác mạc cho Bệnh viện Mắt Trung ương sau khi từ trần. Hiểu lẽ “giàu hai con mắt, khó hai bàn tay” do cảnh mù lòa nên mẹ con chị Hương nguyện sẽ hiến đôi mắt của mình cho người mù. Chị nghĩ, sau khi hiến tặng, cơ thể của mình không còn hiện hữu nhưng trái tim, tình yêu với con người còn mãi. 

Nhận thức được việc làm mang ý nghĩa nhân đạo cao cả, chính họ còn tiếp tục vận động bạn bè, người thân tham gia hiến tạng để nối dài sự sống cho nhiều người. Hiện nay toàn tỉnh có 30 người đăng ký hiến mô tạng, trong đó chủ yếu là hiến giác mạc. Người cao tuổi nhất là cụ Bạch Thị Thống (SN 1942), tổ dân phố Châu Xuyên, phường Lê Lợi (TP Bắc Giang). Nhiều bạn trẻ cũng tích cực đăng ký hiến tạng như: Vũ Minh Phượng, thị trấn Nhã Nam (Tân Yên); Bùi Thị Thủy, xã Giáp Sơn (Lục Ngạn); Ngô Thị Ngọc, phường Hoàng Văn Thụ (TP Bắc Giang)...

Theo đánh giá của Sở Y tế, số người tự nguyện hiến tạng tăng nhưng vẫn ít so với nhu cầu thực tế. Nhưng lâu nay, nguồn ghép tạng chủ yếu vẫn từ người thân của bệnh nhân. Việc hiến tặng một quả thận, một phần gan, một phần phổi của một người khi còn sống thường dành cho người ruột thịt trong gia đình.

Nhiều rào cản

Được biết, các bệnh viện chuyên khoa đầu ngành trung ương đã tiến hành ghép thành công nhiều bộ phận cơ thể người đem lại sự sống cho bệnh nhân. Trong đó, số lượng ca ghép thận nhiều nhất (gần 1,3 nghìn ca). Tỉnh Bắc Giang hiện có gần 400 bệnh nhân đang phải lọc máu nhân tạo ở các bệnh viện: Đa khoa tỉnh, Đa khoa Yên Thế và Đa khoa Sơn Uyên (Hiệp Hòa-Bắc Giang). Trong số này, nhiều trường hợp được bác sĩ chỉ định ghép thận nếu có điều kiện để duy trì sức khỏe tốt hơn. Thực tế, các ca tử vong ở bệnh viện nhiều nhưng người cho tạng rất ít vì người thân của họ không đồng ý.

Chị Lưu Thị Hoài Thanh, Trưởng ban Chăm sóc sức khỏe (Hội Chữ thập đỏ tỉnh Bắc Giang) chia sẻ: Trong quá trình vận động hiến tạng, nhiều ý kiến cho rằng, người hiến mô, tạng khi còn sống phải tự trả chi phí làm xét nghiệm trước khi xác định đủ điều kiện hiến hay không gây khó khăn cho người tự nguyện. 

Họ phải trả số tiền từ 17-20 triệu đồng để đánh giá tổng thể các chỉ số của người hiến tặng bảo đảm tính tương thích, hòa hợp giữa người cho và người nhận. Gia đình của người nhận cảm thấy áy náy vì bất hợp lý này đã tình nguyện trả thay nhưng lại làm mất đi ý nghĩa thiêng liêng của việc hiến tặng, thậm chí tạo kẽ hở cho việc mua bán.

Một bộ phận người dân quan niệm “chết phải toàn thây” nên cũng chưa mạnh dạn hiến tặng, nhiều khi còn ngăn cản người thân thực hiện tâm nguyện hiến thân thể cho y học.

Nhu cầu ghép tạng rất lớn nhưng nguồn cung chưa đáp ứng đủ dẫn tới tình trạng bệnh nhân tìm đến các đối tượng môi giới mua bán. Mới đây, lực lượng chức năng đã liên tiếp triệt phá một số đường dây mua bán thận. Ngày 15-10, đối tượng Trần Văn Phương, xã Dương Đức (Lạng Giang-Bắc Giang) đã bị Công an TP Hà Nội bắt giữ về hành vi “Mua bán mô và bộ phận cơ thể người”. Lợi dụng hình thức tình nguyện, Phương đã hướng dẫn người bán làm hồ sơ tự nguyện hiến tạng để dàn xếp việc mua bán giữa người cho và người nhận. Trong khi nhiều người cần tiền đã liều mạng bán đi một phần cơ thể. Quá trình vận động hiến tặng, ngành y tế mong muốn thực hiện các ca ghép mô, tạng từ người ngừng tim, chết não.

Thời gian tới, ngành chức năng cần giám sát chặt chẽ hơn các quy định về hiến, ghép bộ phận cơ thể, trên danh sách bệnh nhân chờ ghép tạng, bệnh viện sẽ điều phối ưu tiên cho người có nguy cơ tử vong nếu không được ghép.

Tri ân Thiếu tá Lê Hải Ninh - người hiến tạng cứu 6 người bệnh

Chiều 28-3, tại Hà Nội, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 đã tổ chức Lễ tôn vinh Thiếu tá Lê Hải Ninh (45 tuổi, quê ở huyện Yên Mô, tỉnh Ninh Bình), cán bộ thuộc Lữ đoàn Tăng thiết giáp 202, Quân đoàn 1 - người đã hiến tạng cứu 6 người.

 

Sau ca hiến giác mạc của Hải An, tăng mạnh số người đăng ký hiến tạng

Sau trường hợp hiến giác mạc của bé Hải An gây xúc động mạnh với dư luận, rất nhiều người đã đến Trung tâm điều phối ghép tạng Quốc gia để đăng ký hiến tạng.

 

Duy Minh