Bắc Ninh
Thời tiết bất thường và sự tác động của biến đổi khí hậu
Miền Nam đang khô nóng, ít mưa, tình trạng hạn hán, xâm nhập mặn xảy ra nghiêm trọng. Các tỉnh miền Tây hạn mặn khốc liệt, thiếu nước ngọt trầm trọng, mọi kỷ lục bị phá vỡ. Đợt xâm nhập mặn năm 2016 được xem là kỷ lục 100 năm mới lập lại thì mùa khô năm 2020 đã phá vỡ kỷ lục trước đó, xâm nhập mặn xuất hiện sớm hơn một tháng so với năm 2016.
 |
|
Ảnh chụp từ vệ tinh phục vụ công tác dự báo thời tiết. |
Tổng lượng mưa đa số các tháng thấp hơn TBNN. Tháng 1/2020 dù là thời điểm chính mùa đông nhưng đã xảy ra đợt mưa lớn trái mùa kèm mưa đá diện rộng và dông mạnh vào đêm giao thừa Tết Canh Tý (tức đêm 24 ngày 25/1/2020) với lượng mưa phổ biến từ 90-110mm. Đây là đợt mưa lớn trái mùa kèm mưa đá diện rộng và dông mạnh hiếm thấy giữa mùa đông trong chuỗi số liệu từ năm 1960 đến nay. Là thời điểm giữa mùa đông rất hiếm khi có đủ điều kiện để hình thành và xuất hiện mưa đá diện rộng bởi hiện tượng này thường chỉ xuất hiện vào thời điểm giao mùa từ đông sang hè hoặc từ hè sang đông.
Nguyên nhân đợt mưa đá dịp Tết Canh Tý là do sự tranh chấp mạnh mẽ giữa khối không khí lạnh cường độ mạnh tràn về gặp khối không khí nóng ẩm đang chế ngự tại Bắc Bộ nhiều ngày trước đó với nền nhiệt độ trung bình khá cao từ 23 - 24OC, nhiệt độ cao nhất ngày từ 28 - 29OC; độ ẩm không khí rất cao (88 - 96%), kết hợp hội tụ gió Tây Nam từ mực 3.000m đến 5.000m đã gây ra đối lưu mạnh dẫn đến nhiễu loạn bầu khí quyển và hệ quả thời tiết là xuất hiện mưa dông mạnh kèm mưa đá. Đây cũng là hệ quả từ sự biến đổi khí hậu tại Bắc Giag, dù cơ quan khí tượng địa phương đã có cảnh báo nhưng không tránh khỏi thiệt hại về cây trồng.
Bằng các phương pháp nghiệp vụ, Đài Khí tượng thủy văn Bắc Giang nhận định, trong những tháng nửa đầu năm 2020 hiện tượng ENSO sẽ tiếp tục ở trạng thái trung tính nhưng nghiêng về pha nóng và vẫn có khả năng duy trì trạng thái này trong những tháng tiếp theo của nửa cuối năm 2020. Nền nhiệt độ không khí trung bình có xu hướng cao hơn TBNN. Có khoảng 6 – 7 đợt nắng nóng, khả năng có 1 đến 2 đợt nắng nóng có cường độ gay gắt và thời gian kéo dài. Tổng lượng mưa trong mùa mưa năm 2020 dự báo ở mức xấp xỉ TBNN, các trận mưa lớn tập trung vào các tháng chính mùa.
Mưa bão năm 2020 trên khu vực Biển Đông có xu hướng hoạt động ít và muộn hơn so với TBNN (TBNN: 11 – 12 cơn), dự báo có khoảng 8 - 10 xoáy thuận nhiệt đới hoạt động trên khu vực Biển Đông. Trong đó có khả năng ảnh hưởng đến nước ta khoảng 4-5 cơn (xấp xỉ dưới TBNN, TBNN: 5-6 cơn), tại tỉnh Bắc Giang có khả năng ảnh hưởng từ 1-2 cơn, tập trung trong các tháng nửa cuối mùa mưa và chủ yếu là ảnh hưởng từ mưa lớn sau bão hoặc áp thấp nhiệt đới có khả năng gây ra lũ, úng ngập cục bộ ở các vùng thấp trũng.
Vì vậy, cần cảnh báo để tiếp tục đề phòng nguy cơ xuất hiện các hiện tượng thời tiết nguy hiểm như dông, sét, lốc, mưa đá trong thời kỳ giao mùa từ tháng 3 đến hết tháng 4/2020 trên phạm vi toàn tỉnh. Nửa đầu năm, lượng mưa có xu hướng thiếu hụt trên phạm vi toàn quốc. Từ tháng 6 trở đi, mưa có xu hướng xấp xỉ đến cao hơn TBNN, đặc biệt ở khu vực miền Trung trong các tháng cuối năm 2020.
Trước những diễn biến bất thường của thời tiết, trong bối cảnh biến đổi khí hậu toàn cầu tác động làm cho các hiện tượng thời tiết cực đoan có nhiều khả năng xảy ra trong mùa mưa, bão, lũ năm 2020. Cụ thể như: Bão mạnh; lũ lớn; các trận mưa đặc biệt lớn xảy ra trong thời gian cực ngắn kèm theo dông sét và gió giật mạnh; nắng nóng cường độ gay gắt và thời gian kéo dài… sẽ tác động không nhỏ đến chất lượng sống của người dân cũng như hiệu quả trong sản xuất nông nghiệp và các lĩnh vực của đời sống.
Chính vì vậy, để chủ động phòng tránh, ứng phó hiệu quả, giảm thiểu đến mức thấp nhất thiệt hại do thiên tai gây ra, cơ quan cảnh báo khí tượng phải nỗ lực nâng cao chất lượng bản tin cảnh báo, dự báo phục vụ địa phương. Bên cạnh đó, mỗi người dân hãy thường xuyên quan tâm theo dõi thông tin thời tiết trên địa bàn để chủ động phòng tránh.
Ban chỉ huy phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn các cấp, các cơ quan chức năng tại địa phương cần bám sát các thông tin dự báo, cảnh báo thời tiết nguy hiểm để bảo đảm công tác lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai các phương án phòng, chống được kịp thời và đạt hiệu quả cao nhất.
Bùi Thị Thu Hiền
Đài Khí tượng thủy văn tỉnh Bắc Giang
Ý kiến bạn đọc (0)