Sau quá trình phấn đấu, năm 2013, đồng chí Nguyễn Viết Bách (người đứng), Trưởng thôn Nam Phú, xã Xuân Phú (Yên Dũng) được kết nạp vào Đảng.

Triển khai Đề án 02, BTV Huyện ủy Lạng Giang tập trung chỉ đạo đảng ủy các xã, thị trấn và các chi bộ thôn, khu phố rà soát, phân loại đội ngũ trưởng thôn, khu phố chưa là đảng viên để có hướng bồi dưỡng những đồng chí có triển vọng kết nạp vào Đảng, phân công đảng viên có kinh nghiệm theo dõi, giúp đỡ. BTV Huyện ủy tích cực kiểm tra, đôn đốc Đảng bộ các xã, thị trấn triển khai kế hoạch kết nạp đảng viên hằng năm. Thực hiện nghiêm việc đánh giá, thay thế trưởng, phó thôn, khu phố yếu kém về năng lực, trình độ, uy tín thấp. 

Việc giao chỉ tiêu phát triển đảng cũng chỉ rõ số lượng đảng viên cần kết nạp trong đội ngũ trưởng, phó thôn ở từng chi bộ, nhằm đề cao trách nhiệm của đảng ủy các xã, thị trấn. Bên cạnh đó, vai trò lãnh đạo của Đảng đối với công tác bầu cử trưởng, phó thôn được tăng cường. Bằng các biện pháp trên, từ năm 2012 đến nay, toàn Đảng bộ huyện kết nạp 20 trưởng thôn vào Đảng. Hiện 187/287 thôn trong huyện có trưởng thôn là đảng viên (chiếm 65,8%), đạt 87,7% kế hoạch. Những đảng bộ xã có tỷ lệ cao là: Nghĩa Hưng (8/8 thôn), Quang Thịnh (11/13 thôn), Mỹ Thái (7/8 thôn), Yên Mỹ (10/11 thôn)…

Trên bình diện chung, những năm qua, các đảng bộ huyện, TP đã thực hiện nhiều biện pháp đồng bộ nhằm nâng tỷ lệ đảng viên là trưởng thôn. Cách làm chung là chú trọng công tác tuyên truyền, giác ngộ ý thức cách mạng và bồi dưỡng cho đội ngũ trưởng thôn. Ngoài ra, căn cứ vào tình hình thực tiễn, mỗi địa phương có những vận dụng khác nhau. 

Chẳng hạn, tại huyện Lục Nam, nhiều quần chúng (trong đó có một số trưởng thôn) có nguyện vọng vào Đảng nhưng không đủ điều kiện về trình độ, BTV Huyện ủy chỉ đạo Phòng Giáo dục và Đào tạo, Trung tâm Giáo dục thường xuyên huyện phối hợp với các đảng ủy xã, thị trấn tổ chức các lớp bổ túc văn hóa. Tại huyện Yên Thế, việc phát triển Đảng trong đội ngũ trưởng thôn là nội dung thường xuyên trong các cuộc giao ban giữa BTV Huyện ủy với đảng ủy xã, thị trấn. 

Đảng viên Lê Thị Huệ (ngoài cùng bên trái), Trưởng thôn Đồng 3, xã Tân Thịnh (Lạng Giang) luôn nhiệt tình, trách nhiệm với công việc.

TP Bắc Giang chỉ đạo giới thiệu đảng viên có uy tín để nhân dân bầu vào chức danh trưởng thôn; huyện Tân Yên thực hiện điều chỉnh nhiệm kỳ trưởng thôn từ giữa năm 2014; huyện Hiệp Hòa thống kê, phát phiếu điều tra nhằm nắm bắt tâm tư, nguyện vọng cũng như rà soát trình độ, chất lượng đội ngũ trưởng thôn để xem xét, phát triển đảng viên… Nhờ vậy, từ sau khi thực hiện Đề án 02 đến nay, toàn Đảng bộ tỉnh kết nạp được gần 100 trưởng thôn vào Đảng, nâng tỷ lệ trưởng thôn là đảng viên lên hơn 55% (tăng khoảng 10% so với trước khi thực hiện Đề án)… 

Vẫn còn khó khăn

Mặc dù có chuyển biến nhưng so với yêu cầu của Đề án 02, mục tiêu đến năm 2015 toàn tỉnh có 75% trưởng thôn là đảng viên khó hoàn thành. Nguyên nhân là do nhiều trưởng thôn, bản, khu phố tuổi đời cao. Ở một số nơi, việc giới thiệu đảng viên ứng cử vào vị trí trưởng thôn không thành công do cơ sở còn có tư tưởng cục bộ, dòng họ trong việc bầu cử. Tỷ lệ đảng viên trưởng thôn ở Đảng bộ huyện Yên Thế thấp (đạt 43,39%) một phần vì lý do này. Ngoài ra, có nơi đảng viên được giới thiệu nhưng ngần ngại, không dám đứng ra gánh vác trách nhiệm. Cũng có những trưởng thôn có uy tín, năng lực, nhiệt tình nhưng không đủ tiêu chuẩn vào Đảng do vi phạm chính sách dân số hoặc trình độ văn hóa thấp. Thậm chí không ít trường hợp đủ tiêu chuẩn nhưng chưa có ý thức phấn đấu. Điều này có một phần trách nhiệm của tổ chức Đảng ở cơ sở chưa làm tốt công tác tuyên truyền, vận động, giác ngộ lý tưởng cho đối tượng… 

Khảo sát ở huyện Lạng Giang cho thấy, hiện nay trong 100 trưởng thôn chưa là đảng viên có hơn 30% có độ tuổi từ 55 đến hơn 60; 20% là những trường hợp vi phạm chính sách dân số, xin ra hoặc từng bị khai trừ ra khỏi Đảng. Cơ bản những trường hợp này rất khó để phát triển vào Đảng. Qua tìm hiểu thực tế, bên cạnh những vấn đề trên còn có một nguyên nhân quan trọng, đó là việc một số chi bộ thôn, bản, khu phố chất lượng sinh hoạt chi bộ thấp, vai trò lãnh đạo nhân dân phát triển KT-XH mờ nhạt nên đảng viên không đủ uy tín để người dân bầu giữ cương vị trưởng thôn…

Chính vì những yếu tố đó mà đến thời điểm này, chỉ duy nhất Đảng bộ TP Bắc Giang với nhiều điều kiện thuận lợi đã vượt kế hoạch (đạt gần 78%), còn lại những huyện dù đạt khá như Lạng Giang (65,8%), Yên Dũng (hơn 64%) vẫn còn khoảng cách rất xa so với mục tiêu. 

Trao đổi về vấn đề này, đồng chí Ngô Văn Nam, Phó Trưởng Ban Tổ chức Tỉnh ủy cho biết: Thời gian tới, Ban Tổ chức Tỉnh ủy tham mưu với BTV Tỉnh ủy chỉ đạo các huyện ủy, thành ủy trực thuộc tiếp tục thực hiện quyết liệt các biện pháp. Trong đó, chú trọng rà soát kết nạp quần chúng là trưởng thôn có đủ tiêu chuẩn, tập trung phát triển Đảng trong đối tượng là phó thôn, thanh niên nông thôn để tạo nguồn kế cận, bảo đảm tính bền vững. Ngoài ra, các địa phương chỉ đạo thực hiện chặt chẽ, đúng quy trình việc giới thiệu đảng viên bầu vào vị trí trưởng thôn, thống nhất nhiệm kỳ trưởng thôn và nâng cao chất lượng chi bộ trực thuộc đảng ủy cơ sở. 

Đồng thời Ban Tổ chức Tỉnh ủy thực hiện giao nhiệm vụ trọng tâm theo ngành dọc cho Ban Tổ chức cấp ủy cấp dưới, trong đó đưa nhiệm vụ phát triển đảng viên là trưởng thôn vào tiêu chí đánh giá thi đua hằng năm… Đây là những biện pháp quan trọng nhằm nâng tỷ lệ trưởng thôn là đảng viên trong toàn Đảng bộ tỉnh, từ đó góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức cơ sở Đảng.

Quốc Trường