Cán bộ thôn Bắc Bình, xã Tam Dị (Lục Nam) kiểm tra tiến độ cứng hóa đường giao thông.

Dân chủ từ những việc cụ thể

Từ 12 tiêu chí ban đầu, sau 4 năm xây dựng nông thôn mới (NTM), đến nay xã Tân Dĩnh (Lạng Giang) đạt đủ 19 tiêu chí, qua đó “về đích” trước thời hạn. Có được kết quả đó một phần là nhờ cấp ủy, chính quyền xã thực hiện tốt quy chế dân chủ, góp phần khơi dậy nội lực và sự đồng thuận trong nhân dân. 

Bốn năm qua, Tân Dĩnh đầu tư hơn 40 tỷ đồng, trong đó 12 tỷ đồng do nhân dân đóng góp xây dựng các công trình. Đáng chú ý, trước khi triển khai nhiệm vụ, Ban lãnh đạo các thôn tổ chức họp, lấy ý kiến đóng góp từ người dân. Trong quá trình thi công, các thôn thành lập ban giám sát kiểm tra tiến độ, chất lượng cũng như việc sử dụng nguồn vốn huy động của cộng đồng... 

Do công khai, minh bạch nên người dân đã tích cực chung tay thực hiện bằng cách hiến hơn 2.000m² đất xây dựng công trình công cộng, giảm đáng kể chi phí đầu tư. Điển hình ở thôn Tân Sơn 4 có 12 hộ hiến đất và dồn quỹ đất công ích xây dựng nhà văn hóa…

Ở thôn Tiên La, xã Đức Giang (Yên Dũng), thực hiện nghị quyết của chi bộ về dồn điền đổi thửa xây dựng cánh đồng mẫu, chi bộ phân công đảng viên thành 5 nhóm, tổ chức các cuộc họp dân, tuyên truyền, giải thích để bà con thấy được lợi ích của việc dồn đổi ruộng, đồng thời thống nhất phương án giao ruộng trên thực địa. 

Do phát huy tinh thần dân chủ, thôn hoàn thành việc dồn đổi, huy động nguồn lực trong dân xây dựng nhiều công trình như: 13 km đường nội đồng, 4 cây cầu, cứng hóa gần 2 km kênh mương, 1,4 km đường giao thông nông thôn. Việc sử dụng nguồn kinh phí đúng mục đích, công khai nên khi thực hiện nhận được sự đồng tình của đông đảo nhân dân.

Đảng ủy, UBND xã Liên Sơn (Tân Yên) tổ chức tốt việc công khai 11 nội dung dân chủ để dân biết, nổi bật như Kế hoạch phát triển KT-XH; danh mục dự án, công trình đầu tư và thứ tự ưu tiên, tiến độ thực hiện, phương án đền bù, hỗ trợ giải phóng mặt bằng; nhiệm vụ, quyền hạn của cán bộ, công chức cấp xã trong giải quyết công việc của nhân dân; việc quản lý, sử dụng các loại quỹ; quy định của pháp luật về thủ tục hành chính, giải quyết công việc liên quan đến nhân dân do chính quyền cấp xã trực tiếp thực hiện…

Đồng chí Nguyễn Quang Luận, Bí thư Đảng ủy xã khẳng định: Việc công khai góp phần nâng cao trách nhiệm của đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, tạo sự tin tưởng trong nhân dân. Nhiều năm liên tục Đảng bộ xã được công nhận trong sạch vững mạnh.

Huy động nguồn lực, tạo sự đồng thuận

Thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở, hầu hết các xã, phường, thị trấn trong tỉnh tiến hành công khai 11 nội dung quy định trong Pháp lệnh dân chủ ở xã, phường, thị trấn, nhất là các nội dung liên quan đến nhiệm vụ phát triển KT-XH của địa phương, đồng thời phối hợp với MTTQ và các đoàn thể chính trị xã hội tạo điều kiện để nhân dân bàn và quyết định những vấn đề về chủ trương, mức đóng góp xây dựng cơ sở hạ tầng, công trình phúc lợi công cộng. Thông qua đó huy động được khối lượng lớn về nhân lực, vật lực xây dựng hạ tầng cấp thôn như nhà văn hóa, đường giao thông, kênh mương và đặc biệt là chương trình quốc gia xây dựng NTM. Chẳng hạn, hơn 5 năm qua nhân dân huyện Lục Nam đóng góp hơn 28 tỷ đồng, hiến gần 36 nghìn m2 đất và 3.900 ngày công cứng hóa 185 km đường giao thông, 95 km kênh mương nội đồng. 

Huyện Sơn Động huy động hơn 50 tỷ đồng xây dựng cơ sở hạ tầng. Riêng xã Tuấn Mậu có 5 gia đình tự nguyện hiến hơn 25 nghìn m2 đất trị giá 1,8 tỷ đồng để địa phương xây dựng công trình dân sinh. Tại các huyện khác như: Yên Thế, Tân Yên, Yên Dũng… phong trào góp sức, hiến đất xây dựng NTM cũng được đẩy mạnh. 

Bên cạnh đó, hầu hết các thôn, tổ dân phố đã tổ chức để nhân dân thảo luận xây dựng hương ước, quy ước để cấp có thẩm quyền quyết định. Cấp ủy, chính quyền, MTTQ phối hợp lãnh đạo, tổ chức việc bầu, bãi nhiệm, miễn nhiệm trưởng thôn, tổ dân phố, thành viên ban thanh tra nhân dân, ban giám sát đầu tư cộng đồng một cách dân chủ, công khai. Đến nay, toàn tỉnh có 230 ban thanh tra nhân dân với 2.345 thành viên, hoạt động có hiệu quả. 

Nhiều địa phương có cách làm sáng tạo, năng động, như huyện Việt Yên xây dựng và thực hiện Đề án tăng cường thực hiện dân chủ ở cơ sở giai đoạn 2014-2015. Cấp ủy các cấp trong Đảng bộ huyện đưa nội dung thực hiện dân chủ ở cơ sở thành một trong những tiêu chí bình xét thi đua hàng năm; 100% cơ sở tổ chức đối thoại với nhân dân thông qua hình thức tiếp xúc cử tri, đối thoại trực tiếp…

Đồng chí Trịnh Thanh Giang, Phó Trưởng Ban Thường trực Ban Dân vận Tỉnh ủy cho biết: Pháp lệnh số 34 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội khóa XI về thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ cở được các cấp ủy Đảng, chính quyền trong tỉnh triển khai có hiệu quả đã tạo những chuyển biến lớn về mọi mặt ở cơ sở qua việc khơi dậy và phát huy quyền làm chủ của nhân dân. 

Việc được bàn và quyết định những vấn đề liên quan đến đời sống dân sinh giúp người dân ý thức được trách nhiệm với cộng đồng, từ đó có hành động thiết thực, cụ thể cùng chung tay phát triển KT-XH, bảo đảm an ninh trật tự, xây dựng Đảng, chính quyền vững mạnh. Quy chế dân chủ được thực hiện cũng góp phần tăng cường tình đoàn kết trong thôn, bản, khu phố; ngăn chặn biểu hiện tiêu cực, tệ nạn xã hội, củng cố niềm tin của quần chúng nhân dân đối với sự lãnh đạo của Đảng và quản lý, điều hành của Nhà nước.

Quốc Trường