Ông Mã Kiện. Ảnh: scmp.com

Vụ bắt giữ Thứ trưởng Mã Kiện là một phần của chiến dịch chống tham nhũng trên phạm vi sâu rộng của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Theo các nguồn tin trực tiếp nắm rõ vụ bắt giữ, Thứ trưởng Mã Kiện - một trong những quan chức tình báo cấp cao của Trung Quốc Đại lục - đã bị bắt giữ do bị tình nghi tham nhũng. Các nguồn tin cũng tiết lộ rằng một vài người thân của Thứ trưởng Mã Kiện đang bị điều tra.

Hiện chưa rõ vấn đề gì đã dẫn đến các cuộc điều tra nhằm vào Thứ trưởng Mã Kiện, nhưng vụ bắt giữ ông này được tin là có liên quan đến một cuộc điều tra chống tham nhũng quan trọng nhằm vào các hoạt động của Tập đoàn Phương Chính, một doanh nghiệp công nghệ thuộc sở hữu của Đại học Bắc Kinh.

Ông Mã Kiện - Thứ trưởng Thường trực Bộ An ninh Quốc gia Trung Quốc – được cho là người phụ trách các chiến dịch phản gián lớn của Trung Quốc Đại lục và đồng thời có quan hệ gần gũi với Lý Hữu - Giám đốc Điều hành Tập đoàn Phương Chính, người bị cho là cung cấp tài chính cho một trong những người thân của Thứ trưởng Mã Kiện tiến hành các hoạt động mua bán chứng khoán thu nhiều lợi nhuận.

Tập đoàn Phương Chính đã vướng vào một vụ tranh chấp lớn với Zenith Bắc Kinh, một công ty xây dựng có lai lịch bí ẩn nhưng cũng là một cổ đông lớn thứ hai trong công ty chứng khoán Phương Chính thuộc Tập đoàn Phương Chính. Zenith Bắc Kinh đã công khai cáo buộc các lãnh đạo của Tập đoàn Phương Chính giao dịch nội gián và biển thủ các tài sản của công ty với tổng số tiền lên đến vài tỷ nhân dân tệ. Tuần trước, Tập đoàn Phương Chính cho biết Chủ tịch Tập đoàn Ngụy Tân, Giám đốc Điều hành Lý Hữu đã bị đưa đi “để hỗ trợ nhà chức trách trong các cuộc điều tra”.

Việc Thứ trưởng Mã Kiện bị bắt giữ đã khiến ông này trở thành quan chức an ninh quốc gia cấp cao nhất bị điều tra kể từ sau sự sụp đổ của nguyên Ủy viên Thường vụ Bộ Chính trị kiêm Bí thư Chính Pháp Trung ương Chu Vĩnh Khang, đồng thời báo hiệu một làn sóng thay đổi lớn ở cấp cao chắc chắn sẽ diễn ra tại Bộ An ninh Quốc gia, một cơ quan tình báo chủ chốt của Trung Quốc.

Tin tức về vụ bắt giữ Thứ trưởng Mã Kiện đã xuất hiện lần đầu tiên ngày 9/1 trên trang web Mingjing News có trụ sở ở Mỹ - một trang web chuyên đăng tải các tin tức chính trị Trung Quốc. Vụ bắt giữ Thứ trưởng Mã Kiện chắc chắn sẽ gây ra một sự xôn xao trong cộng đồng tình báo quốc tế, nơi ông này là một nhân vật khá nổi tiếng.

Theo các nguồn tin, Thứ trưởng Mã Kiện cũng là một nhân vật có quan hệ gần gũi với Lệnh Kế Hoạch, người từng giữ chức Chủ nhiệm Văn phòng Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc dưới thời Tổng Bí thư kiêm Chủ tịch Hồ Cẩm Đào và đã leo lên đến chức Phó Chủ tịch Hội nghị Chính trị Hiệp thương Nhân dân Toàn Trung Quốc (Chính Hiệp, tương đương Mặt trận Tổ quốc). Lệnh Kế Hoạch đã bị bắt giữ hồi tháng trước trong một cuộc điều tra chống tham nhũng.

Các nguồn tin nói rằng Lý Hữu đã chi những khoản hối lộ lớn cho gia đình Lệnh Kế Hoạch, trong đó có vợ và con trai ông ta là Lệnh Cốc, người đã chết trong một vụ tai nạn xe thể thao Ferrari hồi tháng 3/2012. Họ nói rằng cuộc điều tra nhằm vào Thứ trưởng Mã Kiện cũng có thể liên quan đến một cuộc điều tra nhằm vào Lệnh Kế Hoạch và gia đình ông này.

Hiện có rất ít thông tin công khai về Thứ trưởng Mã Kiện, ngoại trừ tin nói rằng ông này đã công tác tại Bộ An ninh Quốc gia trong hơn 30 năm. Vào năm 2006, có tin nói rằng Mã Kiện đã được thăng chức lên làm Thứ trưởng Bộ An ninh Quốc gia phụ trách các hoạt động phản gián, khiến ông này trở thành một trong những quan chức quyền lực nhất của Trung Quốc Đại lục. Đã có thời điểm Mã Kiện được coi là một ứng cử viên nặng ký cho chức Bộ trưởng Bộ An ninh Quốc gia.

Trong nhiều năm qua đã xuất hiện những đồn đoán liên tiếp rằng các điệp viên biến chất của Trung Quốc đã dính dáng đến những phi vụ làm ăn trái phép và những thủ đoạn làm tiền. Cũng có những cáo buộc rằng các điệp viên biến chất đã đóng một phần trong các cuộc đua tranh quyền lực chính trị ở Trung Quốc như nghe trộm điện thoại của các nhà lãnh đạo Trung Quốc theo chỉ thị của các phe phái khác nhau.

Tháng 1 năm ngoái, Lương Khắc, Cục trưởng Cục An ninh Quốc gia thành phố Bắc Kinh - một cơ quan trực thuộc Bộ An ninh Quốc gia Trung Quốc - đã bị tống giam vì những cáo buộc tham nhũng, hối lộ và các mối quan hệ của ông này với Chu Vĩnh Khang, người từng giữ chức Bí thư Chính Pháp Trung ương – cương vị giám sát các cơ quan tình báo và lực lượng an ninh Trung Quốc – đến năm 2012. Tháng trước, Chu Vĩnh Khang đã chính thức bị bắt giữ với các cáo buộc tham nhũng và làm lộ bí mật nhà nước, khiến ông này trở thành quan chức cấp cao nhất của Trung Quốc bị sa lưới pháp luật trong một vụ bê bối tham nhũng kể từ năm 1949.

Theo TTXVN