Đơn vị thi công đang đẩy nhanh tiến độ công trình kè bờ hồ cấp 3 thị trấn Chũ (Lục Ngạn).

Ngăn ngừa sai phạm

Tháng 8-2016, sau hơn 10 ngày đưa vào sử dụng, con đường ở cánh đồng thôn Riễu, xã Dĩnh Trì (TP Bắc Giang) có những vị trí bị bong tróc. Ban giám sát của xã báo cáo lãnh đạo địa phương mời ngành chức năng lấy mẫu kiểm tra, yêu cầu nhà thầu thi công lại rồi mới nghiệm thu. Tương tự, tại công trình Nhà văn hoá thôn Núi, Ban giám sát phát hiện nhiều bộ cửa gỗ bị cong, vênh nên cương quyết trả lại chủ xưởng để sửa chữa. Được biết, trong hai năm 2015, 2016, Ban giám sát xã Dĩnh Trì đã phát hiện 8 trường hợp sai sót trong đầu tư xây dựng, yêu cầu nhà thầu khắc phục để bảo đảm chất lượng công trình. 

Chúng tôi tiếp tục đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo các xã, phường, thị trấn hỗ trợ kinh phí cho ban giám sát theo quy định; quan tâm khen thưởng tập thể, cá nhân có thành tích trong công tác này để động viên, khích lệ phong trào”.  Bà Diêm Hồng Linh, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ tỉnh

Ở nhiều địa phương khác, công tác giám sát đầu tư cũng được quan tâm. Tại huyện Yên Dũng, Tân Yên, các thành viên ban giám sát cộng đồng phát hiện một số nhà thầu sử dụng vật liệu xây dựng không bảo đảm chất lượng, thi công chưa đúng thiết kế công trình hạ tầng ở cơ sở. Hầu hết các vụ việc đều được kiến nghị giải quyết đúng luật, kịp thời. 

Hiện 230 xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh đều có ban giám sát với hơn 2 nghìn thành viên. Năm 2016 tham gia giám sát, kiến nghị hàng trăm vụ việc. Ngoài những vụ do chính quyền cơ sở trực tiếp giải quyết, các cơ quan có thẩm quyền đã xem xét, xử lý 51 vụ, thu hồi gần 100 triệu đồng. Theo bà Diêm Hồng Linh, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ tỉnh, hoạt động giám sát đầu tư của cộng đồng đã mang lại hiệu quả thiết thực, hạn chế sai phạm trong quá trình triển khai các công trình, dự án, tạo điều kiện để “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra”. Việc huy động người dân tại nơi triển khai dự án giám sát công trình mà chính họ thụ hưởng sẽ phát huy được tinh thần trách nhiệm. Phía nhà thầu, đơn vị thi công cũng nâng cao ý thức chấp hành pháp luật. 

Khắc phục những hạn chế

Trong khi ban giám sát tại địa bàn đông dân cư, các thị trấn, thị tứ hoạt động tương đối tốt thì ở những khu vực điều kiện KT-XH khó khăn, vai trò của ban giám sát chưa được phát huy. Ông Vi Văn Tham, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ huyện Lục Ngạn cho biết: “Tại các xã miền núi, vùng cao, cùng lúc có nhiều công trình thi công nên ban giám sát chưa bao quát hết, chủ yếu thực hiện ở những công trình do cộng đồng đóng góp, quy mô nhỏ, ít hạng mục. Còn các dự án lớn do tỉnh, T.Ư hay tổ chức nước ngoài đầu tư thì ít tiếp cận”. Theo ông Vi Văn Phục, Trưởng Ban giám sát xã Phong Vân (Lục Ngạn), Ban giám sát xã đăng ký giám sát từ một đến hai công trình mỗi năm vì thực hiện nhiều sẽ không đủ thời gian và khó bảo đảm chất lượng. Hơn nữa, với các dự án phức tạp đòi hỏi người giám sát phải có kiến thức chuyên ngành xây dựng, thiết kế, kiến trúc… thì thành viên trong ban chưa đáp ứng được. 

Thành viên Ban giám sát xã Song Khê (TP Bắc Giang) giám sát tiến độ xây dựng công trình mở rộng Trường Mầm non Song Khê.

Ngoài ra, ở một số công trình, dự án, chủ đầu tư và đơn vị thi công không công khai thông tin theo đúng Quyết định 80/2005/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Đây cũng là lý do khiến năm 2016 trên địa bàn tỉnh có 33 công trình không được giám sát tại cộng đồng. Mặt khác, quy định kinh phí dành cho công tác giám sát đầu tư tại cộng đồng mỗi năm là 5 triệu đồng nhưng không phải ban giám sát nào cũng được cấp đủ. Theo Ủy ban MTTQ tỉnh, năm 2016, toàn tỉnh có 32 ban giám sát chưa được cấp kinh phí. 

Để bảo đảm chất lượng, hiệu quả của công tác giám sát, cấp ủy, chính quyền các địa phương cần phối hợp chặt chẽ hơn với MTTQ trong quá trình triển khai; công khai thông tin quy hoạch, kế hoạch đầu tư xây dựng và các tài liệu liên quan theo quy định của pháp luật; hướng dẫn ban giám sát xây dựng kế hoạch và chuẩn bị các điều kiện phục vụ việc giám sát; theo dõi, xử lý những vấn đề được người dân phản ánh, kiến nghị. 

Ban giám sát cơ sở quan tâm thu hút, lựa chọn những người có tinh thần trách nhiệm, am hiểu kỹ thuật xây dựng tham gia. Kinh nghiệm ở các xã: Dĩnh Trì (TP Bắc Giang), Liên Sơn (Tân Yên), Cảnh Thụy (Yên Dũng) cho thấy, trước khi công trình thi công, các thành viên dành nhiều thời gian xem xét thiết kế, phân công từng nhóm trực tiếp theo dõi trên thực địa; chú trọng kiểm tra chất lượng vật liệu đầu vào, chủng loại, khối lượng và kỹ thuật.

Nhóm PV