Ban Giám sát đầu tư của cộng đồng xã Tân Tiến (TP Bắc Giang) kiểm tra phòng học tại Trường Tiểu học Tân Tiến.

Dẫn chúng tôi đi thăm công trình kè chống xói mòn bến chợ Chàng, tổ dân phố Phố, thị trấn Lục Nam (huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang), ông Bùi Văn Thực, Trưởng BGS tổ dân phố Phố chia sẻ: “Khi chúng tôi trực tiếp giám sát công trình kè chống xói mòn bến chợ Chàng phát hiện nhà thầu thực hiện sai quy trình kỹ thuật, nạo vét chưa hết bùn, đào móng chưa đạt độ sâu 4,5m như bản vẽ thiết kế; dùng tre đóng cọc móng không đạt tiêu chuẩn về kích thước. Sau khi phát hiện sai phạm của nhà thầu, BGS đã kiến nghị với chính quyền địa phương, chủ đầu tư buộc bên thi công phải làm lại móng và mua tre đóng cọc đúng kích cỡ”. 

Do công trình là kè chống xói mòn ven sông nên không thể thi công ban ngày mà phải chờ thủy triều xuống từ 15 giờ đến 2 giờ sáng mới có thể làm. Mặc dù thi công vào chiều tối và đêm nhưng BGS luôn bám sát công trình không để nhà thầu thi công sai. Nhờ sự tích cực đó, BGS đã phát hiện tiếp sai phạm của nhà thầu khi sử dụng đá đổ bê tông không đúng kích cỡ, sắt đan mê không đúng khoảng cách nên yêu cầu dừng thi công đến khi khắc phục xong.

Theo ông Hoàng Văn Tùng, thành viên BGS: “Nếu không làm lại móng, công trình có thể bị sạt lở móng khi nước lũ về, tạo hàm ếch, gây nguy hiểm đến tính mạng và tài sản của người dân, lãng phí tài sản Nhà nước, làm mất niềm tin của nhân dân”. Với sự giám sát chặt chẽ của BGS, công trình khi đưa vào sử dụng đạt chất lượng tốt, trong những ngày mưa lũ vừa qua lượng nước lớn chảy xiết, công trình đứng vững, an toàn cho nhân dân.

Ban Giám sát đầu tư của cộng đồng tổ dân phố Phố, thị trấn Lục Nam (Lục Nam) kiểm tra chất lượng một phần công trình kè chống xói mòn bến chợ Chàng.

Ở nhiều địa phương khác trong tỉnh Bắc Giang, công tác giám sát đầu tư cũng được quan tâm. BGS xã Thường Thắng (huyện Hiệp Hòa) qua giám sát phát hiện việc sử dụng gạch để xây dựng Trường Mầm non không đúng chủng loại; đổ bê tông đường giao thông nông thôn không bảo đảm kích thước theo thiết kế. 

Ở xã Hương Vĩ (Yên Thế), qua giám sát phát hiện đơn vị thi công nhà văn hóa thôn không đổ bê tông móng như thiết kế. BGS xã An Bá (Sơn Động) phát hiện sắt thi công công trình cầu dân sinh thôn Lái không bảo đảm chất lượng… đã kiến nghị trực tiếp đến chủ đầu tư. Ban Quản lý công trình và đơn vị thi công kịp thời khắc phục ngay những thiếu sót. Hầu hết các vụ việc đều được kiến nghị giải quyết đúng luật, kịp thời. 

Theo bà Diêm Hồng Linh, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ tỉnh, hoạt động giám sát đầu tư của cộng đồng đã mang lại hiệu quả thiết thực, hạn chế sai phạm trong quá trình triển khai các công trình, dự án; phát huy được vai trò giám sát việc thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở, quyền làm chủ của nhân dân trong quá trình phát triển KT-XH, xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh; phòng chống tham nhũng, lãng phí ảnh hưởng tiêu cực đến lợi ích chung của cộng đồng; góp phần giảm thiểu đơn thư khiếu nại, tố cáo kéo dài, vượt cấp, giữ vững ổn định an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ở địa phương.

Kinh nghiệm từ các địa phương cho thấy, để bảo đảm chất lượng, hiệu quả công tác giám sát, cấp ủy, chính quyền các địa phương cần phối hợp chặt chẽ hơn với MTTQ trong quá trình triển khai; công khai thông tin quy hoạch, kế hoạch đầu tư xây dựng và các tài liệu liên quan theo quy định của pháp luật; hướng dẫn BGS xây dựng kế hoạch và chuẩn bị các điều kiện phục vụ việc giám sát; theo dõi, xử lý những vấn đề được người dân phản ánh, kiến nghị. 

Cùng với đó, các BGS cơ sở quan tâm thu hút, lựa chọn những người có tinh thần trách nhiệm, am hiểu kỹ thuật xây dựng tham gia. Thực tế ở thị trấn Lục Nam (Lục Nam), xã An Bá (Sơn Động), xã Thường Thắng (Hiệp Hòa) cho thấy, trước khi công trình thi công, các thành viên dành thời gian xem xét thiết kế, phân công từng nhóm trực tiếp theo dõi trên thực địa; chú trọng kiểm tra chất lượng vật liệu đầu vào, chủng loại, khối lượng và kỹ thuật.

Trong thời điểm các địa phương đang đẩy mạnh xây dựng nông thôn mới, việc tiếp tục thành lập các BGS và nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động sẽ tạo thêm cơ chế để nhân dân tham gia giám sát, hạn chế những sai phạm, tiêu cực trong quá trình thực hiện các công trình, dự án.

Hữu Trình