Hiện nay, Bắc Giang đang nỗ lực cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, vì vậy nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, bảo đảm chỗ ở cho công nhân để yên tâm lạc nghiệp là vấn đề mấu chốt cần được quan tâm.

Thiết kế mô hình nhà trọ mới

Trước thực trạng công nhân ở trọ chưa an toàn, một số DN không thể khôi phục sản xuất ngay sau dịch nên tỉnh đưa ra nhiều giải pháp tháo gỡ. Một trong những điều kiện để DN trở lại vận hành là phải tổ chức cho công nhân “4 cùng” (cùng ăn, cùng ở, cùng làm và cùng đi). 

Nhà ở xã hội Fujang, KCN Vân Trung.

Có DN đã chọn hình thức bố trí cho lao động ở tại DN. Công ty TNHH Vina Solar Technology, khu công nghiệp (KCN) Vân Trung dành một phần nhà xưởng trước đây cải tạo làm nơi ngủ, nghỉ cho công nhân. Mỗi lao động đi làm được trang bị giường tầng, màn và các vật dụng cá nhân. Anh Nguyễn Văn Hải, quê xã Xuân Hương (Lạng Giang), công nhân Công ty chia sẻ: “Ban đầu, khi được gọi đi làm và thông báo phải ở lại nhà máy tôi hơi ngần ngại. Thế nhưng, đi làm có thu nhập ổn định, tôi đã thu xếp quay lại nhà máy. Tôi được Công ty bố trí nơi ăn, chỗ ngủ nên không còn lo lắng gì”. Đến nay, DN có gần 300 công nhân ở tại DN để làm việc.

Theo Ban Quản lý Các KCN tỉnh, đa phần DN gặp khó khi bố trí cho người lao động tại DN. Vì vậy, tỉnh đã chỉ đạo linh động theo phương án, nếu không bố trí được trong DN có thể tổ chức nơi lưu trú tập trung cho công nhân bên ngoài DN. Trước mắt, từ nay đến hết tháng 8/2021, tỉnh ưu tiên khảo sát, bố trí nơi lưu trú tập trung cho công nhân tại các khách sạn, nhà nghỉ, trường học trên địa bàn tỉnh.

Công ty TNHH Crystal Martin Việt Nam bố trí cho công nhân ở tại DN.

Tại huyện Việt Yên, địa phương có số nhà trọ, phòng trọ lớn, trước mắt làm sạch mầm bệnh nhà trọ khu vực Núi Hiểu, xã Quang Châu và sắp xếp bố trí làm nhà trọ an toàn, ký túc xá cho DN trong KCN. Đồng chí Nguyễn Văn Dũng, Bí thư Huyện ủy Việt Yên cho biết, huyện đã chỉ đạo rà soát, phun hóa chất nhà trọ trong khu vực; làm việc với các bên liên quan; thành lập Hội Kinh doanh nhà trọ an toàn Núi Hiểu; tuyên truyền để người kinh doanh hiểu rõ ý nghĩa, lợi ích lâu dài của việc cho DN thuê nhà trọ, sớm đưa công nhân trở lại làm việc. Đến nay, toàn huyện có hơn 6 nghìn phòng trọ an toàn với sức chứa 12 nghìn người.

Quá trình thực hiện cho thấy, để DN trực tiếp thuê nhà với chủ nhà trọ còn nhiều vướng mắc. Đại diện Tập đoàn Khoa học kỹ thuật Hồng Hải nêu, DN sẽ quản lý công nhân trong phân xưởng còn lao động phải trực tiếp ký hợp đồng với chủ nhà trọ thì mới có trách nhiệm chung trong sử dụng tài sản. Về phía chủ nhà trọ, ông Lê Đức Căn, thôn Núi Hiểu, xã Quang Châu (Việt Yên) băn khoăn, gia đình tôi có 43 phòng trọ, trường hợp DN không thuê hết thì số phòng trống sẽ giải quyết ra sao, bỏ không gây lãng phí.

Nắm bắt bất cập nảy sinh trên, đồng chí Phan Thế Tuấn, Phó Chủ tịch UBND tỉnh nhấn mạnh, việc bố trí công nhân ở tại DN và giới thiệu một số công trình để DN thuê cho công nhân ở chỉ là giải pháp trước mắt. Nhằm hỗ trợ DN, tỉnh đã thành lập Tổ Thẩm định, cấp phép nhà trọ, nơi lưu trú đủ điều kiện hoạt động bảo đảm an toàn, phòng, chống dịch (PCD) Covid-19 do Sở Xây dựng chủ trì.

Đến nay, Sở Xây dựng đã giới thiệu Công ty TNHH Điện tử Rongxin, KCN Vân Trung ký hợp đồng với chủ nhà trọ Thân Hồng Phương, thôn Núi Hiểu thuê 28 phòng nhà 4 tầng có vệ sinh khép kín để bố trí cho 56 công nhân ở. Đồng thời Sở cũng rà soát thẩm định hơn 9,6 nghìn phòng trọ bảo đảm điều kiện, đáp ứng cho khoảng 19,2 nghìn công nhân ở.

Chị Nguyễn Thị Thúy, cán bộ nhân sự Công ty TNHH Sản xuất Sanwa Việt Nam, KCN Đình Trám cho biết, chưa ai có thể dám chắc dịch không xuất hiện tiếp theo nên ngoài cải tạo nhà xưởng cho khoảng 180 công nhân ở tại nhà máy, Công ty đã làm việc với chủ nhà ở thị trấn Nếnh (Việt Yên) thuê 2 căn nhà 5 tầng ngay cạnh DN để tiếp tục bố trí chỗ ở, đón thêm 50 công nhân trong tháng 7/2021. Ngoài ra, Công ty TNHH Hosiden Việt Nam (KCN Quang Châu); Công ty TNHH Vina Solar Technology... đang khảo sát, ký hợp đồng thuê nhà trọ với người dân.

Cũng liên quan đến việc tổ chức nơi lưu trú cho công nhân, đồng chí Phan Thế Tuấn thông tin, tỉnh tiếp tục chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ làm sạch các khu nhà trọ cho công nhân trong KCN; tổ chức lại nhà trọ bảo đảm an toàn PCD. Sau khi mô hình nhà trọ an toàn thí điểm tại thôn Núi Hiểu hoàn tất, tỉnh sẽ đánh giá rút kinh nghiệm và nhân rộng theo hướng tái thiết nhà trọ như một ký túc xá an toàn cho công nhân.

Huy động nguồn lực, khuyến khích doanh nghiệp tham gia

Hiện nay, nhiều dự án lớn đang được mở rộng, dự báo nhu cầu về chỗ ở cho công nhân còn tăng cao. Trong đó, các tập đoàn lớn như Foxconn, Luxshare được ví như những "đại bàng" trong đầu tư và một số DN khác có nhu cầu về tuyển dụng hàng vạn người cho những dự án mới. Nếu giải quyết tốt vấn đề nguồn nhân lực thì môi trường thu hút, đầu tư kinh doanh của Bắc Giang tiếp tục được cải thiện.

Công ty TNHH Crystal Martin Việt Nam bố trí cho công nhân ở tại DN.

Bởi lẽ, nhiều tập đoàn lớn đã và đang nghiên cứu, khảo sát đầu tư tại Bắc Giang, trong đó điều đầu tiên quan tâm là nguồn nhân lực. Đáp ứng nhu cầu lao động cho DN, Bắc Giang đã áp dụng giải pháp trước mắt, linh hoạt chưa có tiền lệ như bố trí sắp xếp cho công nhân ở trong và ngoài DN, nhanh chóng khôi phục sản xuất.

Phát biểu tại cuộc họp báo tháng 6/2021 do UBND tỉnh tổ chức, đồng chí Mai Sơn, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh thừa nhận, những năm qua, khi xây dựng các khu, cụm công nghiệp (CCN) tỉnh đã không tính đến bố trí quỹ đất để xây dựng nhà ở công nhân và hệ lụy rõ nhất là trong đợt dịch vừa qua.

Ngoài ra, nguyên nhân nữa khiến nơi ở của công nhân còn thiếu, chưa đáp ứng yêu cầu là do công tác quy hoạch các khu đất cho phát triển nhà ở cho công nhân còn manh mún, chưa tạo thành khu ở tập trung, đồng bộ. Công tác giải phóng mặt bằng, tạo quỹ đất sạch thu hút đầu tư còn khó khăn. Một số dự án xây dựng nhà ở xã hội cho công nhân chậm tiến độ. 

“Các dự án nhà ở xã hội dành cho công nhân cần nguồn vốn đầu tư lớn, lợi nhuận thấp, trong khi tiếp cận nguồn vốn tín dụng còn không ít trở ngại nên khó tạo được sức hấp dẫn các nhà đầu tư”-ông Đào Công Hùng, Phó Giám đốc Sở Xây dựng nói.

Những năm tới, công nghiệp tiếp tục được xác định là động lực chính phát triển KT-XH của tỉnh, nhiều khu, CCN mới được đầu tư, lượng công nhân và nhu cầu nhà ở công nhân tiếp tục tăng mạnh. Dự báo giai đoạn 2021-2025, toàn tỉnh có 9 KCN và 34 CCN được lấp đầy, tổng số khoảng 583 nghìn công nhân; số công nhân có nhu cầu về nhà ở xã hội khoảng 424 nghìn người. 

Để sớm giải quyết vấn đề nhà ở cho công nhân hiện nay, bảo đảm cho sự phát triển ổn định, bền vững, ngày 9/6/2021, Ban Thường vụ Tỉnh ủy ban hành Nghị quyết về phát triển nhà ở xã hội dành cho công nhân đến năm 2025, định hướng đến năm 2030. 

Nghị quyết khẳng định đây là nhiệm vụ cấp bách giải quyết các vấn đề thực tiễn đang đặt ra; là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị, cộng đồng và nhân dân. Mục tiêu phát triển nhà ở xã hội dành cho công nhân theo hướng đồng bộ về hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội; từng bước cải thiện, nâng cao đời sống của công nhân lao động. Đây được coi là giải pháp quan trọng để cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh, bảo đảm phát triển toàn diện, vững chắc.

Được biết, đến nay, toàn tỉnh đã chấp thuận 6 dự án nhà ở xã hội dành cho công nhân, trong đó 2 dự án đã hoàn thành; 4 dự án đang triển khai giải phóng mặt bằng, đầu tư xây dựng. Cùng đó, 19 vị trí khu nhà ở xã hội dành cho công nhân đang triển khai và thu hút đầu tư lập quy hoạch với tổng diện tích đất dự kiến khoảng 220ha. Từ thực tiễn và điều kiện hiện tại, Bắc Giang phấn đấu đến năm 2025, giải quyết 80% số công nhân có nhu cầu về nhà ở xã hội, tương ứng khoảng 339 nghìn người; số công nhân còn lại tiếp tục trọ trong dân khoảng 85 nghìn người.

Theo đồng chí Mai Sơn, ngoài quan tâm quy hoạch, đẩy nhanh tiến độ dự án đang triển khai, tỉnh cũng đang xây dựng cơ chế chính sách để thu hút đầu tư; huy động nguồn lực xây dựng nhà ở công nhân, trong đó khuyến khích các nhà đầu tư hạ tầng, DN trong KCN sử dụng nhiều lao động, nhà đầu tư đô thị gần KCN xây nhà ở xã hội cho công nhân.

Xây dựng nhà ở cho công nhân là giải pháp đang rất được mong chờ. Tuy vậy nhiều ý kiến cho rằng, việc xây dựng cần có lộ trình và trước mắt, khu nhà trọ trong dân vẫn rất quan trọng. Khi công nhân có nơi ăn, chốn ở ổn định, thoải mái sẽ nhanh chóng tái tạo sức lao động. Việc chăm lo cho công nhân không chỉ là trách nhiệm của Đảng, Nhà nước, các cấp, ngành mà cần sự chung tay của các DN. Đó cũng là giải pháp cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nâng sức cạnh tranh của tỉnh để Bắc Giang tiếp tục là điểm đến, bến đỗ đón “đại bàng” làm tổ.

Nhóm PVKT

Giúp công nhân an cư để lạc nghiệp: Bài 1- Nhà trọ thành tâm dịch

(BGĐT) - Những năm gần đây, Bắc Giang là điểm đến hấp dẫn của nhiều nhà đầu tư lớn trong và ngoài nước. Thời điểm trước dịch, Bắc Giang có gần 1,5 nghìn dự án đầu tư vào khu, cụm công nghiệp, trong đó có hơn 300 doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài thu hút khoảng 200 nghìn công nhân. 

Bảo vệ tài sản cho công nhân đi cách ly tập trung: Nêu cao trách nhiệm chủ nhà trọ

(BGĐT) - Dịch Covid-19 ập đến, hàng chục nghìn công nhân đang làm việc huyện Việt Yên (Bắc Giang) phải đi cách ly tập trung. Việc bảo vệ, cất giữ tài sản tại nơi ở trọ của công nhân đã được chủ nhà trọ và chính quyền quan tâm giúp họ yên tâm đi cách ly.

Việt Yên: Xây dựng mô hình nhà trọ an toàn phòng dịch Covid-19

(BGĐT) - Thực hiện chỉ đạo của Tỉnh ủy, UBND tỉnh và Ban Chỉ đạo Phòng, chống dịch (PCD), huyện Việt Yên (Bắc Giang) đang mở đợt cao điểm tổng tấn công dập dịch. Cùng với giải pháp đưa công nhân tạm thời về địa phương khi chưa có việc làm, huyện tiến hành vệ sinh, làm sạch môi trường khu vực nhà trọ ở các thôn, vùng phong tỏa, cách ly y tế, sớm đưa cuộc sống trở lại bình thường.

Bắc Giang: Phát hiện 20 đối tượng sử dụng trái phép chất ma tuý tại nhà trọ

(BGĐT) - Kiểm tra đột xuất một nhà trọ trên địa bàn huyện Việt Yên (Bắc Giang), lực lượng chức năng phát hiện 20 đối tượng dương tính với ma túy.

Bắc Giang: Khắc phục bất cập trong hoạt động kinh doanh nhà trọ

(BGĐT) - Những năm gần đây, các khu, cụm công nghiệp trên địa bàn tỉnh Bắc Giang phát triển thu hút lao động nhiều nơi tới làm việc. Đáp ứng nhu cầu về chỗ ở cho lao động, nhiều hộ dân đã đầu tư xây dựng phòng trọ cho thuê. Tuy nhiên hoạt động kinh doanh nhà trọ còn những bất cập, đòi hỏi cơ quan chức năng tăng cường kiểm tra, quản lý, góp phần bảo đảm an ninh, trật tự, giảm tệ nạn xã hội tại.

Việt Yên: Lấy mẫu xét nghiệm virus SARS-CoV-2 cho công nhân ở các khu nhà trọ

(BGĐT) - Để bảo đảm công tác phòng, chống dịch Covid-19, ngày 19/2, Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch Covid-19 huyện Việt Yên (Bắc Giang) triển khai lấy mẫu xét nghiệm virus SARS-CoV-2 cho công nhân ở trọ trên địa bàn huyện.