Kiểm tra thành phần máu trước khi đưa xuống các khoa điều trị tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh.

Ảnh hưởng đến điều trị

Hiện nhóm máu O dự trữ tại Khoa Huyết học và Truyền máu của Bệnh viện Đa khoa tỉnh chỉ còn 38 đơn vị. Trong khi đó, trung bình mỗi ngày, Bệnh viện cần khoảng 20 đơn vị máu, riêng nhóm máu O được sử dụng tối thiểu 40% tổng lượng máu phục vụ nhu cầu cấp cứu, điều trị. Thực trạng này khiến bệnh nhân và người nhà thấp thỏm lo âu. 

Ông Phan Văn Thuần đang nằm điều trị tại Khoa Nội - Tiêu hóa do bị xuất huyết tiêu hóa cần truyền máu khẩn cấp. Các bác sĩ phải đôn đáo đề nghị Viện Huyết học và Truyền máu T.Ư ưu tiên bổ sung thêm 2 đơn vị máu nhóm O để cứu chữa kịp thời cho bệnh nhân. 

Không chỉ dự trữ máu để điều trị cho bệnh nhân tại đây, đơn vị còn cung cấp máu cho các bệnh viện tuyến huyện và Bệnh viện Ung bướu tỉnh do các bệnh viện này chưa thực hiện được công tác bảo quản, dự trữ máu lâu dài (42 ngày theo hạn sử dụng). 

Bác sĩ chuyên khoa I Dương Ngọc Cấp, Trưởng khoa Huyết học - Truyền máu chia sẻ: “Trước đây, bệnh viện thiếu lượng máu dự trữ ở nhiều nhóm máu nhưng nhờ phong trào hiến máu tình nguyện, tình hình được cải thiện. Thời gian gần đây không thiếu máu nhóm AB, A, B nhưng thường thiếu nhóm máu O do nhiều người sử dụng nhất”. Trong những tình huống nguy cấp, ngoài việc huy động người tình nguyện, người nhà, chính các bác sĩ, điều dưỡng của Bệnh viện đã tự nguyện hiến máu cứu bệnh nhân. 

Tại bệnh viện đa khoa các huyện: Hiệp Hòa, Tân Yên, Yên Dũng… cũng trong tình trạng khan hiếm nhóm máu O. Nhóm máu O còn trong kho lưu trữ rất ít, chỉ có thể duy trì cầm cự trong thời gian ngắn, trong khi hàng trăm người bệnh đang có nhu cầu truyền máu. Tuy bệnh nhân cấp cứu ở các cơ sở y tế trên địa bàn tỉnh chưa phải nằm chờ đợi nhưng cũng đã ảnh hưởng không nhỏ đến phác đồ điều trị ở từng bệnh nhân cần tiếp máu.

Được biết, hiện nay nguồn cung cấp máu và các chế phẩm từ máu cho các bệnh viện trên địa bàn tỉnh là từ ngân hàng máu của Viện Huyết học và Truyền máu T.Ư và một phần nhỏ từ các tình nguyện viên của tỉnh. Tuy nhiên, tính đến ngày 27-8, lượng máu O dự trữ của Viện Huyết học và Truyền máu T.Ư chỉ còn gần 2 nghìn đơn vị. Mỗi ngày, Viện cung cấp tối thiểu từ 500-700 đơn vị máu cho nhu cầu cấp cứu và điều trị tại 180 bệnh viện ở các tỉnh phía Bắc, trong đó có 19 bệnh viện tại Bắc Giang.

Kêu gọi người dân tích cực hiến máu 

Theo Sở Y tế, tình trạng thiếu máu thường xảy ra vào hai thời điểm, từ trung tuần tháng 7 đến khoảng tháng 9 và từ đầu tháng 1 đến giữa tháng 2 hằng năm (dịp Tết Nguyên đán). Nguyên nhân dẫn đến tình trạng khan hiếm máu vào thời điểm trên một phần do vào dịp Tết, nghỉ hè, học sinh, sinh viên chuẩn bị thi, nghỉ học ít tham gia hiến máu. Nhiều người dân có thói quen hiến máu vào những dịp vận động mà chưa tham gia vào ngày thường trong khi hạn bảo quản máu dự trữ ngắn (tối đa 42 ngày). 

Cùng đó, việc khan hiếm nguồn dự trữ máu nhóm O còn do tỷ lệ người dân có nhóm máu này rất phổ biến, chiếm khoảng 45% dân số nên nhu cầu sử dụng cao hơn những nhóm máu khác. Người có nhóm máu O bao gồm người thuộc nhóm O (Rh+) và người thuộc nhóm O (Rh-) chỉ nhận được máu O tương ứng khi cần truyền mà không thể nhận được từ nhóm khác. Trong khi nhóm máu O có thể truyền thay thế cho tất cả các bệnh nhân có nhóm máu AB, A, B. 

Đặc biệt, bệnh nhân thuộc nhóm máu O (Rh-) thì càng khó tìm nguồn truyền máu trong điều kiện khẩn cấp do tỷ lệ người có nhóm máu O (Rh-) rất ít, nước ta chỉ có 0,4‰ (phần nghìn) dân số có nhóm máu này. Trong quá trình sử dụng, đặc biệt đối với một số trường hợp cấp cứu khó tìm nhóm máu phù hợp, các bác sĩ điều trị sẽ chỉ định truyền nhóm máu O thay thế. Khoảng một tháng nay, số lượng bệnh nhân cần nhóm máu O tăng lên nhiều dẫn tới thiếu trầm trọng lượng dự trữ. 

Để khắc phục, Hội Chữ thập đỏ tỉnh đang kêu gọi các tầng lớp nhân dân, nhất là những người có nhóm máu O tham gia hiến máu tình nguyện từ nay đến dịp Quốc khánh 2-9 và khai giảng năm học mới. Trong 5 ngày gần đây, toàn tỉnh đã tiếp nhận 1,2 nghìn đơn vị máu, trong đó có hơn 500 đơn vị máu thuộc nhóm O. Tuy nhiên, lượng máu này cũng chỉ đủ cung cấp trong thời gian ngắn. Hơn nữa, số máu tiếp nhận được không chỉ phục vụ cho các bệnh viện trong tỉnh mà chủ yếu đưa về ngân hàng máu của Viện Huyết học và Truyền máu T.Ư để phân bổ hỗ trợ một số bệnh viện tuyến T.Ư và nhiều tỉnh lân cận đang trong tình trạng khan hiếm ở mức báo động. 

Bà Ma Thị Thìn Nga, Chủ tịch Hội Chữ thập đỏ tỉnh chia sẻ: “Nhiều năm liên tục, Bắc Giang là một trong những tỉnh dẫn đầu toàn quốc về phong trào hiến máu tình nguyện. 7 tháng đầu năm nay, toàn tỉnh tiếp nhận 13,4 nghìn đơn vị máu, trong đó có hơn 40% lượng máu O. Tiếp tục phát huy phong trào này và để giải quyết tình trạng khan hiếm hiện nay, trước mắt, trong những ngày tới, các cấp hội kêu gọi người có nhóm máu O nếu đủ điều kiện sức khỏe hãy tham gia hiến máu. 

Ngoài tham gia tại các ngày hội hiến máu, người dân có thể tự nguyện hiến máu tại điểm cố định của Hội Chữ thập đỏ tỉnh hoặc Bệnh viện Đa khoa tỉnh và đăng ký tham gia đội hiến máu lưu động tại các huyện, thành phố phục vụ người bệnh trong những tình huống khẩn cấp. Khi cần liên hệ để được hiến tặng nhóm máu hiếm có kháng nguyên (Rh-), các bệnh viện, người nhà, bệnh nhân có thể gọi trực tiếp cho anh Thân Ngọc Trọng, Chủ nhiệm Câu lạc bộ nhóm máu hiếm tỉnh theo số điện thoại 0912.801.313. 

Về lâu dài, các cấp hội chữ thập đỏ tiếp tục khơi dậy tinh thần sẻ chia và tấm lòng nhân đạo cao cả của mỗi tình nguyện viên và người dân; bố trí ngày hội hiến máu và các điểm hiến máu khoa học, hợp lý. Bởi tỷ lệ dân số có nhóm máu O cao, nếu tích cực tham gia hiến máu, người tình nguyện sẽ hoàn toàn có thể đáp ứng đủ nhu cầu điều trị cho bệnh nhân mà không để xảy ra tình trạng khan hiếm hiện nay.

Minh Thu