Sửa quy định về tiêu chuẩn chức danh, chức vụ công chức, viên chức lãnh đạo, quản lý

Chủ nhật: 14:33 ngày 26/10/2025

Bộ Nội vụ đã xây dựng dự thảo Nghị định quy định tiêu chuẩn chức danh, chức vụ công chức, viên chức lãnh đạo, quản lý thuộc cơ quan hành chính nhà nước để thay thế Nghị định số 29/2024/NĐ-CP. Văn bản đang được lấy ý kiến người dân.

Tiếp tục nâng cao chất lượng đội ngũ công chức, viên chức lãnh đạo, quản lý

Theo Bộ Nội vụ, chủ trương của Đảng về sắp xếp tinh gọn tổ chức bộ máy bên trong của các cơ quan, đơn vị, tổ chức và sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp, xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp đã được thực hiện. Đồng thời, thời gian qua, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã ban hành các quy định mới về công tác cán bộ, trong đó có danh mục vị trí chức danh, nhóm chức danh, chức vụ lãnh đạo của hệ thống chính trị và khung tiêu chuẩn chức danh cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp nên một số chức danh, chức vụ lãnh đạo, quản lý quy định tại Nghị định số 29/2024/NĐ-CP không còn phù hợp.

Ảnh minh họa.

Để bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ, góp phần tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả thực thi nhiệm vụ của đội ngũ công chức, viên chức lãnh đạo, quản lý, đáp ứng yêu cầu trong tình hình mới, việc xây dựng, trình Chính phủ xem xét, ban hành Nghị định quy định tiêu chuẩn chức danh, chức vụ công chức, viên chức lãnh đạo, quản lý thuộc cơ quan hành chính nhà nước (sau đây gọi tắt là dự thảo Nghị định) thay thế Nghị định số 29/2024/NĐ-CP theo trình tự, thủ tục rút gọn là cần thiết.

Việc ban hành Nghị định bảo đảm đầy đủ cơ sở pháp lý, thống nhất, đồng bộ với các quy định của Đảng, của Quốc hội về công tác cán bộ và cơ cấu, tổ chức bộ máy các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ và chính quyền địa phương 2 cấp.

Bộ Nội vụ nêu rõ ba quan điểm xây dựng dự thảo Nghị định.

Một là, thể chế hóa đầy đủ quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng về công tác cán bộ, tổ chức bộ máy để bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ.

Hai là, rà soát đầy đủ để kịp thời giải quyết khó khăn, vướng mắc của cơ quan, tổ chức, đơn vị trong tổ chức thực hiện.

Ba là, kế thừa các quy định hiện hành, bảo đảm việc triển khai thực hiện Nghị định có hiệu lực, hiệu quả, đồng bộ với các quy định có liên quan.

Bảy nhóm các đối tượng áp dụng

Dự thảo Nghị định quy định tiêu chuẩn chức danh, chức vụ công chức, viên chức lãnh đạo, quản lý thuộc cơ quan hành chính nhà nước (bao gồm cả đơn vị sự nghiệp thuộc Chính phủ, thuộc Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ….) gồm 5 chương, 32 điều.

Dự thảo áp dụng đối với bộ máy hành chính giúp việc và các đơn vị sự nghiệp công lập thuộc các cơ quan của Quốc hội, Tòa án nhân dân, Viện Kiểm sát nhân dân, Kiểm toán Nhà nước; các cơ quan, tổ chức hành chính nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập khác thuộc cơ quan hành chính nhà nước được thành lập theo quy định của pháp luật. Tiêu chuẩn chức danh, chức vụ lãnh đạo, quản lý thuộc Bộ Quốc phòng, Bộ Công an và tổ chức cơ yếu thực hiện theo quy định của cơ quan có thẩm quyền.

Căn cứ danh mục vị trí chức danh, nhóm chức danh, chức vụ lãnh đạo tại Quy định số 368-QĐ/TW, trên cơ sở hệ số phụ cấp chức vụ, cấp quản lý … dự thảo quy định 7 nhóm các đối tượng áp dụng như sau:

a) Đối với tổ chức hành chính thuộc Bộ: (1) Thứ trưởng, Phó Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ (sau đây gọi chung là Thứ trưởng); (2) Vụ trưởng, Cục trưởng, Chánh Văn phòng Bộ, Chánh Thanh tra và tương đương (sau đây gọi chung là Vụ trưởng và tương đương); (3) Phó Vụ trưởng, Phó Cục trưởng, Phó Chánh Văn phòng Bộ, Phó Chánh Thanh tra và tương đương (sau đây gọi chung là Phó Vụ trưởng và tương đương); (4) Trưởng phòng thuộc Vụ, Cục, Văn phòng Bộ, Chánh Văn phòng, Chi Cục trưởng, Trưởng cơ quan khu vực thuộc Cục và tương đương (sau đây gọi chung là cấp Trưởng phòng và tương đương thuộc Bộ); (5) Phó Trưởng phòng thuộc Vụ, Cục, Văn phòng Bộ; Phó Chánh Văn phòng, Phó Chi Cục trưởng; Phó Trưởng cơ quan khu vực thuộc Cục và tương đương (sau đây gọi chung là Phó Trưởng phòng và tương đương thuộc Bộ); (6) Trưởng phòng và tương đương thuộc Chi cục, thuộc cơ quan khu vực thuộc Cục; (7) Phó Trưởng phòng và tương đương thuộc Chi cục, thuộc cơ quan khu vực thuộc Cục.

Trong nhóm chức danh, chức vụ cấp Bộ bỏ chức danh lãnh đạo, quản lý của Tổng cục; các tiêu chuẩn chức danh của Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp theo Kế hoạch số 141/KH-BCĐTKNQ18 và các Nghị định quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của các Bộ, cơ quan ngang Bộ. Bỏ tiêu chuẩn các chức danh Chánh Thanh tra, Phó Chánh Thanh tra Bộ; Chánh Thanh tra Sở, Phó Chánh thanh tra Sở theo quy định của Luật Thanh tra năm 2025. Đồng thời, bổ sung chức danh, chức vụ Trưởng, Phó Trưởng cơ quan khu vực thuộc Cục thuộc Bộ.

b) Đối với tổ chức hành chính cấp Sở và tương đương: (1) Giám đốc Sở, Chánh Văn phòng Đoàn đại biểu Quốc hội và Hội đồng nhân dân, Chánh Văn phòng Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, Chánh Thanh tra tỉnh và tương đương (sau đây gọi chung là Giám đốc Sở và tương đương); (2) Phó Giám đốc Sở, Phó Chánh Văn phòng Đoàn đại biểu Quốc hội và Hội đồng nhân dân, Phó Chánh Văn phòng Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, Phó Chánh Thanh tra tỉnh và tương đương (sau đây gọi chung là Phó Giám đốc Sở và tương đương); (3) Chi cục trưởng, Trưởng Ban, Trưởng phòng thuộc Sở, Trưởng phòng thuộc Văn phòng Đoàn đại biểu Quốc hội và Hội đồng nhân dân, Trưởng phòng thuộc Văn phòng Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, Chánh Văn phòng Sở và tương đương (sau đây gọi chung là Trưởng phòng và tương đương thuộc Sở); (4) Phó Chi cục trưởng, Phó Trưởng Ban, Phó Trưởng phòng thuộc Sở, Phó Trưởng phòng thuộc Văn phòng Đoàn đại biểu Quốc hội và Hội đồng nhân dân, Phó Trưởng phòng thuộc Văn phòng Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, Phó Chánh Văn phòng Sở và tương đương (sau đây gọi chung là Phó Trưởng phòng và tương đương thuộc Sở); (5) Trưởng phòng thuộc Chi cục, Ban thuộc Sở và tương đương (sau đây gọi chung là Trưởng phòng và tương đương thuộc Chi cục thuộc Sở); (6) Phó Trưởng phòng thuộc Chi cục, Ban thuộc Sở và tương đương (sau đây gọi chung là Phó Trưởng phòng và tương đương thuộc Chi cục thuộc Sở).

c) Bổ sung chức danh, chức vụ thuộc tổ chức hành chính cấp xã: (1) Chánh Văn phòng Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân, Trưởng phòng thuộc Ủy ban nhân dân cấp xã (sau đây gọi chung là Trưởng phòng và tương đương cấp xã); (2) Phó Chánh Văn phòng Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân, Phó Trưởng phòng thuộc Ủy ban nhân dân cấp xã (sau đây gọi chung là Phó Trưởng phòng và tương đương cấp xã).

Căn cứ danh mục vị trí chức danh, nhóm chức danh, chức vụ lãnh đạo tại Quy định số 368-QĐ/TW, trên cơ sở hệ số phụ cấp chức vụ, cấp quản lý … dự thảo Nghị định quy định 6 nhóm các đối tượng được áp dụng trong các đơn vị sự nghiệp công lập. Cụ thể là: (1) Người đứng đầu và cấp phó của người đứng đầu các cơ quan thuộc Chính phủ; (2) Người đứng đầu và cấp phó của người đứng đầu của các đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc cơ quan thuộc Chính phủ; (3) Giám đốc Đại học Quốc gia Hà Nội, Giám đốc Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh; (4) Người đứng đầu và cấp phó của người đứng đầu của các đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc Bộ; (5) Người đứng đầu và cấp phó của người đứng đầu của các đơn vị sự nghiệp công lập thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh; (6) Người đứng đầu và cấp phó của người đứng đầu của các đơn vị sự nghiệp công lập thuộc Sở; (7) Người đứng đầu và cấp phó của người đứng đầu của các đơn vị sự nghiệp công lập thuộc Chi cục thuộc Sở; (8) Người đứng đầu và cấp phó của người đứng đầu của các đơn vị sự nghiệp công lập thuộc Ủy ban nhân dân cấp xã.

Có 4 nguyên tắc được nêu rõ trong dự thảo là: (1) Bảo đảm thực hiện nghiêm các chủ trương, đường lối, quan điểm của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, nguyên tắc tập trung dân chủ, tập thể quyết định; phát huy đầy đủ trách nhiệm cá nhân, trước hết là người đứng đầu trong công tác cán bộ và quản lý công chức, viên chức (2) Tiêu chuẩn đối với từng chức danh, chức vụ được sắp xếp theo nguyên tắc cấp trưởng, cấp trên trực tiếp cao hơn cấp phó, cấp dưới trực tiếp. Chức danh, chức vụ tương đương được xác định theo cơ cấu tổ chức của cơ quan, tổ chức theo quy định của pháp luật; (3) Trường hợp được bổ nhiệm giữ chức danh, chức vụ cao hơn phải có thời gian giữ chức danh, chức vụ đang đảm nhiệm hoặc chức danh, chức vụ tương đương ít nhất là 1 năm (12 tháng); trường hợp đặc biệt, chưa bảo đảm thời gian giữ chức vụ hoặc giữ chức danh, chức vụ tương đương thì cấp có thẩm quyền bổ nhiệm xem xét, quyết định và chịu trách nhiệm về quyết định của mình; (4) Tiêu chuẩn về năng lực chuyên môn, nghiệp vụ của các chức danh, chức vụ viên chức quản lý được cơ quan phân cấp quản lý cán bộ quy định cụ thể căn cứ quy định của pháp luật chuyên ngành, bảo đảm tương quan với tiêu chuẩn chức danh, chức vụ công chức lãnh đạo, quản lý tương đương.

Về tiêu chuẩn chung đối với chức danh, chức vụ công chức, viên chức lãnh đạo, quản lý như về chính trị, tư tưởng, dự thảo Nghị định quy định cụ thể, chi tiết về: phẩm chất đạo đức, lối sống và ý thức tổ chức kỷ luật; trình độ, năng lực; uy tín và khả năng quy tụ, đoàn kết; thành tích, kết quả công tác; sức khỏe, độ tuổi, kinh nghiệm công tác.

Đồng thời, cũng quy định một số trường hợp đặc thù áp dụng tiêu chuẩn chức danh, chức vụ khi bổ nhiệm được cụ thể hóa như tại quy định của Quy định số 350-QĐ/TW. Trong đó, về trình độ lý luận chính trị, dự thảo quy định 3 trường hợp cụ thể như:

(1) Tốt nghiệp cử nhân chính trị hoặc cao cấp lý luận chính trị hoặc cao cấp lý luận chính trị - hành chính hoặc được xác nhận tương đương trình độ cao cấp lý luận chính trị của cơ quan có thẩm quyền áp dụng đối với các chức danh, chức vụ như: Thứ trưởng, Vụ trưởng và tương đương, Phó Vụ trưởng và tương đương, Giám đốc Sở và tương đương, người đứng đầu và cấp phó của người đứng đầu các cơ quan thuộc Chính phủ; người đứng đầu và cấp phó của người đứng đầu của các đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc cơ quan thuộc Chính phủ; Giám đốc Đại học Quốc gia Hà Nội, Giám đốc Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh; người đứng đầu và cấp phó của người đứng đầu của các đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc Bộ; người đứng đầu của đơn vị sự nghiệp công lập thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh;

(2) Tốt nghiệp trung cấp lý luận chính trị trở lên hoặc trung cấp lý luận chính trị - hành chính hoặc được xác nhận tương đương trình độ trung cấp lý luận chính trị của cơ quan có thẩm quyền áp dụng đối với các chức danh, chức vụ như: Trưởng phòng và tương đương thuộc Bộ; Phó Trưởng phòng và tương đương thuộc Bộ; Trưởng phòng và tương đương thuộc Chi cục, thuộc cơ quan khu vực thuộc Cục; Phó Giám đốc Sở và tương đương); Trưởng phòng và tương đương thuộc Sở; Phó Trưởng phòng và tương đương thuộc Sở); Trưởng phòng và tương đương thuộc Chi cục thuộc Sở)…

(3) Đồng thời, không yêu cầu trình độ lý luận chính trị đối với chức danh, chức vụ như: Phó Trưởng phòng và tương đương thuộc Chi cục, thuộc cơ quan khu vực thuộc Cục; Phó Trưởng phòng và tương đương thuộc Chi cục thuộc Sở; Phó Trưởng phòng và tương đương cấp xã.

Về trình độ quản lý nhà nước, căn cứ Luật Cán bộ, công chức năm 2025, Luật Viên chức năm 2025, dự thảo không quy định về tiêu chuẩn có chứng chỉ bồi dưỡng theo tiêu chuẩn ngạch, hạng chức danh nghề nghiệp đối với các chức danh lãnh đạo, quản lý, dự thảo quy định mang tính nguyên tắc như: Đáp ứng tiêu chuẩn về trình độ nghiệp vụ, trình độ khoa học, công nghệ, tin học, ngoại ngữ phù hợp với vị trí việc làm lãnh đạo, quản lý theo quy định của cấp có thẩm quyền.

Dự thảo Nghị định cũng nêu một số trường hợp đặc thù áp dụng tiêu chuẩn chức danh, chức vụ khi bổ nhiệm trên cơ sở Quy định số 365-QĐ/TW. Cụ thể là: (1) Trường hợp được điều động, luân chuyển từ nơi khác đến thì không nhất thiết phải bảo đảm tiêu chuẩn quy định tại khoản 3 Điều 10 Nghị định này; (2) Trường hợp người giữ chức danh, chức vụ quy định tại điểm a, khoản 1, a khoản 2 Điều 2 Nghị định này được bổ nhiệm giữ chức danh, chức vụ tương đương hoặc kiêm nhiệm chức danh, chức vụ khác thì không nhất thiết phải bảo đảm đầy đủ tiêu chuẩn của chức danh, chức vụ tương đương hoặc tiêu chuẩn chức vụ kiêm nhiệm; (3) Trường hợp được điều động, tiếp nhận, bổ nhiệm từ các cơ quan, đơn vị của lực lượng vũ trang, đơn vị sự nghiệp công lập, doanh nghiệp nhà nước hoặc cơ quan, tổ chức khác trong hệ thống chính trị thì không nhất thiết phải bảo đảm tiêu chuẩn quy định tại khoản 2, khoản 3 Điều 7 Nghị định này nhưng phải hoàn thiện tiêu chuẩn trong thời hạn 12 tháng kể từ ngày có quyết định bổ nhiệm; (4) Khi xem xét, bổ nhiệm chức danh, chức vụ mới chưa có trong Nghị định này thì áp dụng tiêu chuẩn chung và vận dụng tiêu chuẩn chức danh, chức vụ tương đương có vị trí, tính chất tương đồng; (5) Trường hợp bổ nhiệm lần đầu tiên vào các chức danh, chức vụ lãnh đạo, quản lý các cấp thì không nhất thiết phải bảo đảm đầy đủ các tiêu chuẩn về thành tích lãnh đạo, quản lý và đảm nhiệm chức danh, chức vụ lãnh đạo chủ chốt cấp dưới; (6) Các trường hợp đặc biệt khác do cấp có thẩm quyền quản lý công chức, viên chức xem xét, quyết định.

Trên cơ sở Quy định số 365-QĐ/TW, dự thảo không quy định cụ thể tiêu chuẩn của chức danh Thứ trưởng mà để thực hiện theo quy định của cơ quan có thẩm quyền (diện Ban Bí thư quản lý).

Về tiêu chuẩn các chức danh còn lại trong cơ quan hành chính nhà nước được sắp xếp theo nguyên tắc cấp trưởng, cấp trên trực tiếp cao hơn cấp phó, cấp dưới trực tiếp. Tiêu chuẩn của chức danh, chức vụ công chức lãnh đạo, quản lý cấp xã được chuyển hóa từ tiêu chuẩn của chức danh lãnh đạo, quản lý cấp huyện quy định tại Nghị định số 29/2024/NĐ-CP, có bổ sung thêm các nội dung phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của cấp xã.

Về tiêu chuẩn cụ thể của chức danh, chức vụ viên chức quản lý, dự thảo không quy định cụ thể tiêu chuẩn của người đứng đầu các cơ quan thuộc Chính phủ, Giám đốc Đại học Quốc gia Hà Nội, Giám đốc Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh mà để thực hiện theo quy định của cơ quan có thẩm quyền (diện Ban Bí thư quản lý).

Về tiêu chuẩn cấp phó của người đứng đầu các cơ quan thuộc Chính phủ, Đại học Quốc gia Hà Nội, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh và các chức danh, chức vụ viên chức quản lý thuộc các đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Đại học Quốc gia Hà Nội, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh thực hiện theo quy định tại chương II Nghị định này và quy định cụ thể của cấp có thẩm quyền theo phân cấp quản lý cán bộ.

Về tiêu chuẩn chức danh, chức vụ viên chức quản lý các đơn vị sự nghiệp công lập thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, thuộc Sở, thuộc Chi cục thuộc Sở và thuộc Ủy ban nhân dân cấp xã thực hiện theo quy định tại chương II Nghị định này và quy định cụ thể của cấp có thẩm quyền theo phân cấp quản lý cán bộ.