Rạng danh truyền thống gia đình

Sinh ra trong gia đình có bốn chị em gái ở vùng quê thanh bình nhưng cũng đầy khó khăn, không biết câu nói “tứ nữ bất bần” đúng đến đâu song bốn cô con gái ấy đã làm rạng danh truyền thống gia đình và trở thành những phụ nữ “toàn tài” thành đạt. 

Người chị cả là PGS-TS Vật lý Vũ Thị Bích, chị thứ hai Vũ Thị Minh Thu, Thạc sĩ làm việc ở Bệnh viện Mắt Trung ương, em gái Vũ Thị Minh Hoa, Thạc sĩ công tác tại Đại học Quốc gia Hà Nội. Với chị, dù học trái nghề nhưng chị lại lựa chọn con đường tiếp nối sự nghiệp của người bố - ông Vũ Dương Hoan, vị Cục trưởng Cục Văn thư Lưu trữ mẫn cán suốt từ năm 1962 đến năm 1990. 

Năm 1981, chị Hương tốt nghiệp chuyên ngành Pháp văn tại Trường Đại học Ngoại ngữ Hà Nội và bắt đầu sự nghiệp tại Trung tâm Lưu trữ Quốc gia 1, Cục Lưu trữ Nhà nước thuộc Hội đồng Bộ trưởng (nay là Chính phủ). Là người ham học hỏi và có cá tính mạnh nên khi bắt tay vào thực tế, chị nhận thấy không thể thiếu kiến thức lịch sử để phục vụ công việc. Do vậy, chị tiếp tục theo học chuyên ngành Lịch sử Việt Nam tại Đại học Tổng hợp Hà Nội từ năm 1988 đến năm 1993. 

Cùng trong thời gian từ năm 1982-1986, chị kịp “lấy” thêm một bằng Đại học ngoại ngữ tiếng Anh. Chị từng tu nghiệp tại Đại học Sư phạm Saint-Cloud (Fontenay aux Roses) và Đại học Paris VII-Diderot (Pháp) lấy bằng Thạc sĩ Sử học. Năm 2001, chị bảo vệ thành công luận án Tiến sĩ Sử học tại Viện Sử học (Viện Khoa học xã hội Việt Nam). 

Để đáp ứng nhiệm vụ công tác quản lý, năm 2005, chị hoàn thành khóa học tại Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh với tấm bằng Cao cấp chính trị loại giỏi. Đắm say với nghề, chị thường xuyên tự học, tích lũy kiến thức qua hàng loạt lớp, hội nghị, hội thảo trong nước và quốc tế chuyên ngành văn thư lưu trữ.

Khẳng định mình trong công việc

Năm 2000, chị Hương được bổ nhiệm làm Phó Giám đốc Trung tâm Lưu trữ Quốc gia I, năm 2004 là Phó Cục trưởng, từ năm 2008 đến nay giữ chức Cục trưởng Cục Văn thư và Lưu trữ Nhà nước (Bộ Nội vụ). 

Trong quá trình công tác, chị đã tham gia nhiều công trình nghiên cứu khoa học, có nhiều sáng kiến và giải pháp được Hội đồng Khoa học cấp bộ đánh giá xuất sắc khi ứng dụng vào thực tiễn, đem lại hiệu quả thiết thực. Tiêu biểu là các đề tài, chương trình nghiên cứu: Sưu tầm tài liệu lưu trữ về Đông Kinh Nghĩa Thục; tư liệu về làng xã Bắc Kỳ; sách chỉ dẫn và sưu tập tài liệu lưu trữ bảo quản tại Trung tâm Lưu trữ Quốc gia II; trực tiếp xây dựng, soạn thảo dự thảo Luật Lưu trữ và nhiều văn bản quy phạm pháp luật dưới luật, góp phần kiện toàn về cơ chế chính sách, giúp Bộ Nội vụ thực hiện quản lý Nhà nước về nghiệp vụ văn thư, lưu trữ và quản lý tài liệu quốc gia… 

Bằng những đóng góp tích cực và hiệu quả cho công tác văn thư lưu trữ, chị Vũ Thị Minh Hương được tặng thưởng nhiều danh hiệu cao quý như: Huân chương Lao động hạng Ba; Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Nội vụ, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, nhiều kỷ niệm chương, phần thưởng do các bộ, ngành trung ương trao tặng. Năm 2011, chị Vũ Thị Minh Hương đạt Giải “Phụ nữ Việt Nam xuất sắc” của Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam…

Đồng thời, chị chỉ đạo các trung tâm lưu trữ quốc gia phát huy giá trị tài liệu phục vụ kỷ niệm 1.000 năm Thăng Long - Hà Nội, 35 năm giải phóng miền Nam, 60 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ… Ngoài ra, chị còn tham gia biên tập nhiều ấn phẩm, đóng góp tham luận tại các hội nghị khoa học trong và ngoài nước về lịch sử, lưu trữ và Chính phủ điện tử. Viết nhiều bài báo mang tính chất nghiên cứu, có ý nghĩa học thuật cao trên các báo và tạp chí chuyên ngành. 

Ở cương vị Cục trưởng Cục Văn thư và Lưu trữ Nhà nước, chị đặc biệt quan tâm tăng cường hợp tác với các quốc gia, tổ chức trong khu vực và trên thế giới, qua đó nâng cao vị thế của ngành lưu trữ Việt Nam trên trường quốc tế, tạo điều kiện cho cán bộ trong ngành được giao lưu, học hỏi trao đổi kinh nghiệm với đồng nghiệp toàn cầu. 

 Thông thạo hai ngoại ngữ (tiếng Pháp và tiếng Anh), kiến thức chuyên môn vững vàng, chị chủ trì nhiều hoạt động hợp tác quốc tế có ý nghĩa như: Triển lãm chung về tài liệu lưu trữ, hội thảo khoa học, tập huấn nghiệp vụ dành cho các nước thành viên chi nhánh Đông Nam Á thuộc Hội đồng Lưu trữ quốc tế (SARBICA) và trong khu vực. Chị còn là thành viên tích cực tham gia các hoạt động của SARBICA, được phân công đảm nhiệm nhiều vị trí quan trọng như: Phó Chủ tịch Hội đồng (nhiệm kỳ 2010-2012), Chủ tịch Chi nhánh Đông Nam Á (nhiệm kỳ 2012-2014), Chủ tịch Ủy ban quốc gia Chương trình Ký ức thế giới của UNESCO Việt Nam, Phó Chủ tịch Ủy ban quốc gia Chương trình Ký ức Thế giới khu vực châu Á - Thái Bình Dương (nhiệm kỳ 2014-2018)…

 Năm 2011, chị được Chính phủ Pháp trao tặng Huân chương Hiệp sĩ về Nghệ thuật và Văn chương vì những đóng góp xuất sắc cho sự phát triển quan hệ hợp tác về lưu trữ, văn hóa giữa Cộng hòa Pháp với Việt Nam.

Từ năm 2006 đến nay, chị là Trưởng ban điều phối Chương trình Ký ức Thế giới của UNESCO tại Việt Nam. Ở vai trò này, chị đã chỉ đạo triển khai nhiều hoạt động nhằm nâng cao nhận thức của xã hội đối với Chương trình, đặc biệt chị tham gia nhiều hội thảo khoa học nhằm xây dựng các bộ hồ sơ về di sản trong nước đệ trình tổ chức UNESCO công nhận di sản tư liệu thế giới, trực tiếp tham gia góp ý kiến vào nhiều hồ sơ để trình UNESCO xem xét công nhận như: “Tài liệu mộc bản triều Nguyễn”, “Mộc bản chùa Vĩnh Nghiêm”, “Bia đá các khoa thi tiến sĩ triều Lê - Mạc tại Văn Miếu Quốc Tử Giám”. 

Ngoài công tác chuyên môn, chị còn tham gia giảng dạy tại một số trường đại học, hướng dẫn nhiều nghiên cứu sinh làm luận văn thạc sĩ sử học và tiến sĩ chuyên ngành quản lý Nhà nước về văn thư lưu trữ… 

Áp lực công việc không làm chị quên đi thiên chức là người con hiếu thảo, người vợ, người mẹ mẫu mực, tinh tế trong cư xử, luôn là người “giữ lửa” của gia đình. Chị có một mái ấm hạnh phúc với người chồng luôn ủng hộ, tạo điều kiện cho vợ hoàn thành tốt công việc và hai con học giỏi, thành đạt.

Việt Hưng - Quốc Phương