Mô hình trồng chè xanh bản Ven, xã Xuân Lương (Yên Thế) sử dụng hệ thống tưới tự động. Ảnh: Việt Hưng.

Tưới cây “nhấn nút”

Tưới cây chỉ cần “nhấn nút” đến nay không còn quá xa lạ với nông dân trên địa bàn tỉnh. Nhờ sự năng động của người dân và hỗ trợ của các cấp, nhiều mô hình tưới nhỏ giọt, phun sương hình thành và đi vào hoạt động. Đến thăm mô hình trồng hoa trong nhà màng tại thôn Sơn Quả 2, xã Lương Phong (Hiệp Hòa) vào đầu tháng 12 này, chúng tôi thấy người dân áp dụng nhiều tiến bộ kỹ thuật mới. Những luống hoa cúc, chậu ly, hồng, tuy líp vừa được xuống giống trải dài trong nhà màng. Khi mặt trời tắt nắng cũng là lúc hệ thống bóng điện đỏ thắp sáng, kích thích hoa tăng trưởng. Kiểm tra thấy đất sắp chuyển sang màu trắng, chị Ngô Thị Họa, chủ mô hình chỉ với thao tác bật công tắc là sau ít phút nước phun như sương, phủ khắp khu sản xuất. Chị Họa cho biết: “Tưới bằng cách này, tôi không phải gánh hay bơm nước vào các dõng luống như trước, vừa tiết kiệm nước vừa hạn chế hoa bị dập nát”.

Ngoài ra, đã có một số mô hình tưới nhỏ giọt, tưới phun mưa trên cây ăn quả, tập trung tại huyện Việt Yên, Lục Ngạn. Đi đầu là ông Bùi Đức Long, thôn Hiệp Tân, xã Hồng Giang (Lục Ngạn) áp dụng cho 1,5 ha cam Canh. Thực tế cho thấy, chỉ cần nhấn nút là sau 2 giờ, toàn bộ khu vườn đủ nước, phân bón ngay cả những cây ở góc vườn, giảm từ 2 - 5 ngày so với cách làm thủ công. Bên cạnh đó, công nghệ tưới nhỏ giọt còn tiết kiệm phân bón, nước tưới khoảng 30%. Tương tự, anh Vương Tùng Lâm, thôn Lửa Hồng, xã Tự Lạn (Việt Yên) đã thiết kế, lắp ghép thành công hệ thống tưới phun mưa tự động cho 5 nghìn m2 cây ăn quả, cây lâu năm. Chi phí cho thiết bị khoảng 8 triệu đồng nhưng có độ bền trong 10 năm, rẻ hơn nhiều so với giá thuê nhân công.

Khu nhà màng trồng hoa sử dụng hệ thống tưới phun mưa tại xã Lương Phong (Hiệp Hòa).

Trang bị kiến thức về công nghệ thông tin

Khi ứng dụng các phần mềm vào canh tác, việc phân phối nước, phân bón và thuốc trừ sâu sẽ rất chính xác mà không cần có mặt tại trang trại. Phương pháp này tiết kiệm vật tư và công lao động, bảo đảm tính sinh lời, tính bền vững và bảo vệ môi trường”. Ông Nguyễn Văn Doanh, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và PTNT.

Theo Sở Nông nghiệp và PTNT, đến nay chưa có thống kê đầy đủ song những tiến bộ kỹ thuật tiên tiến đưa vào sản xuất ngày càng nhân rộng trong toàn tỉnh. Ngoài phương pháp tưới hiện đại còn có công nghệ nhà màng, nhà lưới, tập trung tại Hiệp Hòa, TP Bắc Giang, Lạng Giang. Ông Nguyễn Văn Doanh, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và PTNT đánh giá: “Việc hình thành các mô hình trên thể hiện công đoạn canh tác chăm sóc cây trồng đã được tự động hóa một phần. Lan tỏa những mô hình này cũng là một trong những mục tiêu hướng tới của ngành nông nghiệp”. Theo lời ông Doanh, Sở đang phối hợp với các cơ quan chuyên môn, nhà mạng xây dựng mô hình điểm ứng dụng thuật toán vào chăm sóc cây trồng.

Người dân thôn Hiệp Tân, xã Hồng Giang (Lục Ngạn) vận hành hệ thống tưới cây nhỏ giọt.

Để đẩy mạnh ứng dụng ngày càng nhiều phần mềm trong sản xuất nông nghiệp song phải đi từng bước vững chắc, cuối tháng 9, UBND tỉnh ban hành kế hoạch thực hiện kế hoạch phổ cập kiến thức khoa học và công nghệ (KHCN) đến người dân qua điện thoại di động trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2017-2020. Theo đó, gửi tin nhắn đến điện thoại cho bà con Lục Ngạn, Tân Yên kỹ thuật chăm sóc vải thiều vào năm 2018; năm 2019-2020 hướng dẫn kỹ thuật sản xuất cây, con chủ lực cho người dân toàn tỉnh. Đặc biệt, xây dựng phần mềm điều khiển hệ thống tưới cây, bón phân từ xa thông qua điện thoại thông minh.

Cùng đó, Hội Nông dân tỉnh đang triển khai Đề án “Nâng cao năng lực sử dụng máy tính, điện thoại thông minh và Internet cho cán bộ, hội viên nông dân”. Đến nay, Hội đã mở 17 lớp tập huấn cho hàng trăm lượt người tham dự và thành lập 8 câu lạc bộ "Nông dân với Internet" ở Yên Dũng, Lục Ngạn. Liên quan đến nội dung này, ông Nguyễn Gia Phong, Phó Giám đốc Sở Thông tin và Truyền thông cho biết: “Sở đã làm việc với các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ mạng trên địa bàn tỉnh để triển khai gửi tin nhắn; thuê tổng đài tư vấn KHCN và nguồn dữ liệu. Các nhà mạng đều cam kết cung cấp dịch vụ tốt nhất, đáp ứng nhu cầu của người dân. Sở sẽ giám sát chặt chẽ quá trình thực hiện, kịp thời tháo gỡ vướng mắc”.

Trịnh Lan