Giáo dục lịch sử địa phương trong trường học: Giữ gìn truyền thống quê hương
Thiết thực, ý nghĩa Bắc Giang có nhiều di tích lịch sử, danh lam thắng cảnh nổi tiếng, nhiều lễ hội, phong tục truyền thống đậm đà bản sắc văn hóa. Trước khi có chương trình giáo dục phổ thông mới, nội dung dạy về truyền thống lịch sử, văn hóa của địa phương đã được giáo viên lồng ghép liên hệ khi giảng bài trên lớp hoặc thông qua hoạt động trải nghiệm.
![]() |
Học sinh xã Tăng Tiến (Việt Yên) tìm hiểu về các sản phẩm gia dụng do các nghệ nhân của xã làm từ nguyên liệu mây, tre. |
Tuy nhiên, đánh giá của Sở GD&ĐT thì đến nay chưa có tài liệu bài bản, thống nhất, chương trình cụ thể mà mới dựa trên sự chủ động vận dụng của một số thầy cô. Trong thực tế đời sống, nhiều học sinh chưa biết hoặc biết nhưng không đầy đủ, chính xác về lịch sử, những nét đặc trưng của quê hương mình. Bà Nguyễn Thị Chuyền, xã Phồn Xương (Yên Thế) bày tỏ lo lắng khi ngày nay nhiều học sinh tiểu học, THCS của địa phương không xác định được chính xác vị trí địa bàn mình sinh sống trên bản đồ địa lý của tỉnh hoặc bối rối khi người lớn yêu cầu kể tên, giới thiệu thông tin liên quan một số danh nhân văn hóa hay sản phẩm đặc trưng của quê hương.
Đây cũng là tình trạng chung của học sinh nhiều trường trong tỉnh. Từ những hạn chế do hổng kiến thức về địa phương nơi mình sinh sống nên khi có cơ hội giao tiếp, gặp gỡ với thầy cô, bạn bè các em thường thiếu tự tin. Trước chủ trương đưa nội dung giáo dục địa phương vào chương trình giảng dạy, nhiều giáo viên, phụ huynh bày tỏ sự đồng tình ủng hộ và cho rằng điều này hết sức cần thiết giúp học sinh Bắc Giang hiểu rõ về quê hương mình. Bảo đảm chính xác, khoa học Thực hiện chỉ đạo của Bộ, cùng với các tỉnh, TP trong toàn quốc, từ tháng 7-2019,
Sở GD&ĐT Bắc Giang ban hành Kế hoạch số 46 về việc biên soạn nội dung giáo dục địa phương. Mục đích là trang bị thông tin giúp học sinh hiểu biết về nơi mình sinh sống, bồi đắp tình yêu quê hương đất nước, đồng thời biết vận dụng những kiến thức được học để giải quyết vấn đề phát sinh trong thực tiễn đời sống. Theo ông Trần Tuấn Nam, Giám đốc Sở GD&ĐT, tiêu chí đặt ra là tài liệu cần đạt chuẩn về kiến thức, kỹ năng, phù hợp với lứa tuổi, trình độ và định hướng nghề nghiệp, bảo đảm tinh gọn, hiệu quả, tuân thủ theo các quy định của pháp luật. Đặc biệt, thông tin đưa vào tài liệu phải chính xác, được kiểm chứng, phù hợp với thuần phong mỹ tục.
Đối với cấp tiểu học, nội dung giảng dạy sẽ thực hiện lồng ghép trong hoạt động giáo dục trải nghiệm còn cấp THCS, THPT sẽ phải thực hiện đủ 35 tiết/năm học (tương đương 1 tiết/tuần).
Sở GD&ĐT dự kiến đến tháng 6-2020 sẽ biên soạn xong tài liệu GDĐP dành cho lớp 1. Sau đó sẽ xin ý kiến đóng góp từ các chuyên gia, nhà nghiên cứu và tổ chức dạy thực nghiệm tại cơ sở giáo dục, kịp thời chỉnh sửa, hoàn thiện, trình UBND tỉnh phê duyệt và báo cáo Bộ GD&ĐT trước khi triển khai vào năm học 2020-2021. Tài liệu của các khối lớp khác sẽ được hoàn thiện vào những năm học tiếp theo. |
Hiện nay, Sở GD&ĐT đã thành lập ban xây dựng khung chương trình, ban soạn thảo nội dung, hội đồng thẩm định tài liệu. Thành viên tham gia là các nhà khoa học, giáo viên cốt cán am hiểu về các lĩnh vực văn hóa, kinh tế, xã hội của Bắc Giang. Nội dung GDĐP sẽ tập trung giới thiệu những nét tiêu biểu nhất liên quan đến văn hóa như: Lễ hội, các loại hình nghệ thuật, phong tục tập quán truyền thống, danh nhân văn hóa, di tích lịch sử, lịch sử hình thành và phát triển của địa phương; đặc điểm địa lý, kinh tế, chính trị, xã hội, môi trường của tỉnh Bắc Giang.
Lần đầu tiên ngành giáo dục Bắc Giang biên soạn tài liệu GDĐP nên đội ngũ cán bộ tham gia biện soạn có vai trò quan trọng. Thầy giáo Ngọ Văn Tuấn, Trường THCS Châu Minh (Hiệp Hòa) có nhiều năm kinh nghiệm và được Bộ GDĐT mời tham gia viết sách giáo khoa cho biết: "Hiện nay, tôi đang sưu tầm, nghiên cứu, lựa chọn thông tin tiêu biểu, phù hợp nhất của địa phương Hiệp Hòa để đề xuất đưa vào tài liệu giảng dạy cho học sinh".
Để nội dung GDĐP phát huy hiệu quả trong nhà trường, theo ông Nguyễn Đình Bưu, nguyên Giám đốc Sở Văn hóa - Thông tin tỉnh Hà Bắc (cũ), cùng với khảo sát, nắm bắt thông tin thực tế tại địa phương, các thành viên của ban soạn thảo có thể khai thác thông tin từ các nghệ nhân, nhà nghiên cứu, tài liệu, hiện vật lưu giữ ở Thư viện hoặc Bảo tàng tỉnh để có thêm thông tin quý.
Cuốn tài liệu này sẽ được sử dụng chung cho học sinh toàn tỉnh, ở từng cấp học nên nhiều giáo viên mong muốn cách trình bày cần khoa học, mạch lạc, có hệ thống, vừa thể hiện đặc điểm chung toàn tỉnh, vừa có điểm nhấn tiêu biểu của từng địa phương, vùng miền. Từ đó giúp học sinh dễ dàng so sánh và nhớ kiến thức tốt hơn. Ngoài ra, có thể thiết kế thêm ngôn ngữ dân tộc phù hợp với một số bài học về đồng bào dân tộc thiểu số.
Ý kiến bạn đọc (0)