"Tín dụng đen" - Dễ vay, khó trả
Ki cóp cho “cọp” nó xơi
Nhiều tháng nay, nhiều người dân trên địa bàn xã Tân Dĩnh (Lạng Giang) như ngồi trên chảo lửa vì mất cả chì lẫn chài do tham gia hoạt động TDĐ. Người mất ít vài trăm triệu đồng, nhiều lên tới hàng chục tỷ đồng.
Đôi mắt thẫn thờ, rớm lệ, chị Ngô Thị H (đề nghị giấu tên) kể: “Cách đây chừng một năm, nghe lời dụ dỗ của bà Trương Thị Ngọc H là người quen cũ trong xã, tôi gom góp toàn bộ số tiền có được trong ba năm lao động ở Nhật Bản và vay mượn thêm họ hàng được 1,6 tỷ đồng cho bà H vay với lãi suất 3 nghìn đồng/ngày/triệu đồng, tương đương 9%/tháng, hơn 100%/năm. Ai ngờ, sau gần ba tháng trả lãi, bà H vỡ nợ nên “xù” toàn bộ số tiền của tôi. Giờ đây, tôi không biết lấy đâu ra tiền để trả phần vay của họ hàng, đành phải gán lại mảnh đất ở”.
![]() |
Tờ rơi quảng cáo cho vay tiền được dán trên cột điện tại đường Nguyễn Thị Lưu (TP Bắc Giang). |
Chung tình cảnh, bà Nguyễn Thị L, Ngô Thị Nh… ở cùng xã cũng cho bà H vay gần chục tỷ đồng nhưng nay cũng mất trắng. Nhiều chủ nợ phản ánh, bà H đã bỏ đi khỏi địa bàn, khóa sim điện thoại nên không thể liên lạc được. Ông Đào Tiến Học, Phó Chủ tịch UBND xã Tân Dĩnh nói: “Lúc đầu, người dân hoạt động âm thầm, chính quyền khó kiểm soát; khi chuyện vỡ ra, chúng tôi mới biết”.
Gần đây, tại các huyện: Việt Yên, Yên Dũng, Hiệp Hòa, Tân Yên, Lục Ngạn, Lục Nam và TP Bắc Giang cũng có nhiều trường hợp bị vỡ nợ vì TDĐ. Hoạt động này có chiều hướng diễn biến phức tạp, không chỉ người dân mà nhiều chủ cửa hàng cầm đồ cũng lén lút tham gia. Đại tá Nguyễn Hồng Sơn, Trưởng Công an TP cho biết, hiện TP có khoảng 10 nhóm hoạt động TDĐ. Tham gia vào TDĐ còn có cả cán bộ quỹ tín dụng, nay mất khả năng trả nợ, nguy cơ bị truy tố trước pháp luật.
Không chỉ người dân cho vay TDĐ phải lĩnh hậu quả mà hiện nhiều học sinh vay nặng lãi để ghi lô đề, cá độ bóng đá… bị thua cũng khiến gia đình phải gồng mình trả nợ thay, thậm chí phải bán cả nhà ở. Ngồi bần thần nhớ lại những ngày sóng gió vừa trải qua, anh T, xã Bảo Sơn (Lục Nam) buồn rầu nói: “Chuyện xảy ra từ đầu năm nay nhưng càng đến gần ngày con trai tôi thi THPT quốc gia cuối tháng 5-2018 thì càng phức tạp. Hầu như ngày nào cũng có vài thanh niên đến nhà đưa giấy báo nợ. Lúc 10 triệu, khi 20 triệu đồng…, tổng cộng con tôi nợ hơn 200 triệu đồng. Vì liên quan đến kỳ thi quan trọng của con, gia đình tôi thỏa thuận xin trả dần, hiện vẫn còn nợ 40 triệu đồng”.
Được biết, con anh T vay nặng lãi từ cuối năm lớp 12 khi đang học tại Trường THPT Phương Sơn (Lục Nam) để đánh lô đề và chơi bài ăn tiền bị thua. Trên địa bàn xã Bảo Sơn còn có vài trường hợp như con anh T.
Cứ gọi điện là có tiền
Ông Nguyễn Thanh Luân, Phó Giám đốc Ngân hàng Nhà nước tỉnh cho rằng, hoạt động TDĐ diễn biến phức tạp, nguyên nhân là do nhiều người dân thiếu hiểu biết, nhẹ dạ, hám lợi nên bị dụ dỗ. Người đi vay chủ yếu khó khăn về tài chính, không chứng minh được thu nhập và không có tài sản thế chấp nên khó tiếp cận với vốn ngân hàng.
Bộ luật Hình sự năm 2015 quy định, người nào trong giao dịch dân sự cho vay với lãi suất gấp 5 lần mức lãi suất cao nhất quy định trong Bộ luật Dân sự, thu lợi bất chính từ 30 đến dưới 100 triệu đồng bị phạt tiền từ 50-200 triệu đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm. |
Trong khi đó, hoạt động TDĐ là giao dịch dân sự, cho vay nặng lãi, người vay không cần thế chấp tài sản, thủ tục đơn giản, nhanh. Do đó, nhiều người đã lén lút mang tiền tích lũy của gia đình, huy động từ người thân để cho vay hưởng lãi từ 3-6 nghìn đồng/triệu đồng/ngày. Sau khi vay, nhiều trường hợp kinh doanh rủi ro, lao vào cờ bạc, lô đề… không trả được nợ nên cả bên vay và cho vay đều vỡ nợ.
Không chỉ vậy, hiện nay, ở khắp các ngõ, ngách từ TP đến làng quê, trên các bức tường, cột điện đều dán nhan nhản tờ rơi “Chỉ cần a lô là có tiền”; “Cho vay siêu nóng”; “Cho vay trả góp”… có kèm số điện thoại nên người vay dễ dàng liên hệ.
Bộ luật Hình sự năm 2015 quy định, người nào trong giao dịch dân sự cho vay với lãi suất gấp 5 lần mức lãi suất cao nhất quy định trong Bộ luật Dân sự, thu lợi bất chính từ 30 đến dưới 100 triệu đồng bị phạt tiền từ 50-200 triệu đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm. Thế nhưng, các đối tượng tham gia TDĐ đều không ghi rõ lãi suất trên giấy cho vay mà thỏa thuận miệng nên lực lượng chức năng thiếu căn cứ xử lý.
Thực tế cho thấy, cơ quan công an mới chỉ xử lý được những trường hợp cho vay nặng lãi khi có hành vi liên quan đến bắt giữ người trái pháp luật, cố ý gây thương tích, người vay tiền có dấu hiệu bỏ trốn hoặc cho vay với lãi suất cao hơn lãi suất cao nhất mà pháp luật quy định và chuyên sống bằng nghề này. Vì thế, tính răn đe trong xử lý vấn đề này chưa cao.
Trước thực trạng trên, Ngân hàng Nhà nước tỉnh quan tâm chỉ đạo các tổ chức tín dụng tăng cường huy động nguồn tiền nhàn rỗi trong dân, cải cách thủ tục, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp vay vốn. Đi liền đó là giảm chi phí không cần thiết, giảm lãi suất cho vay theo quy định; tăng cường thanh tra, giám sát, kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm cán bộ tín dụng cấu kết cho vay nặng lãi. Lực lượng công an tỉnh chỉ đạo phòng nghiệp vụ, công an các huyện, TP tăng cường điều tra, xử lý nghiêm các đối tượng vi phạm; rà soát, thống kê danh sách ổ nhóm liên quan đến TDĐ, đòi nợ thuê, tổ chức cờ bạc để tập trung đấu tranh, triệt phá trong thời gian tới.
Nhiều ý kiến cho rằng, điều quan trọng là làm tốt công tác tuyên truyền giúp người dân cũng như học sinh nâng cao cảnh giác, không cho vay hoặc vay tiền lãi suất cao và chỉ gửi tiền ở những tổ chức tín dụng được phép hoạt động hợp pháp. Đồng thời đề nghị cấp có thẩm quyền bổ sung chế tài xử phạt thích đáng cho các đối tượng tham gia hoạt động này.
Nhóm PVKT
Ý kiến bạn đọc (0)