Minh họa: An Khánh

Bên cánh rừng, người ta đã thấy đàn cừu với ông chủ và con chó trung thành từ rất lâu rồi, có lẽ tới vài chục năm nên chẳng ai hỏi họ từ đâu tới. Chỉ biết rằng, lâu lâu ông già lại cho tập trung đàn cừu, cắt lông chúng chất thành núi trắng xóa và gọi thương lái đến chở đi. Những ngày như vậy, để thết đãi con chó trung thành, ông già lại làm bánh ăn mừng. Ông cẩn thận phết bơ lên từng chiếc bánh trước khi bỏ vào lò nướng. Bánh nướng tỏa hương thơm ngát cả cánh rừng, mùi thơm đặc biệt khiến con chó rừng thèm đến rỏ dãi. Đã có lần nó lân la ra sát lò bánh hít hà liếm mép mà không dám lên tiếng vì nghe tiếng gầm gừ của chó nhà. Có lần nổi cơn ghen, nó đã định bắt trộm con cừu non về chén nhưng sợ bị bắt lại thôi.

Hôm nay khi đôi cánh mũi phập phồng của chó rừng đánh hơi thấy mùi bánh nướng ngào ngạt, nó không thể chịu được nữa. Chó rừng mon men tiến sát nhà ông lão chăn cừu, áp sát tai vào vách nghe câu được câu chăng chuyện giữa ông già và con chó nhà:

- Cậu này, tôi với cậu sống với nhau đã mấy chục năm rồi (vài mùa trăng là bằng mấy chục năm dưới mặt đất). Tôi đã muốn về chầu trời, còn cậu tuy cũng già nhưng thôi cứ ở lại mà rong chơi cho thỏa chí. Cậu cứ nhìn lại mình đi. Tôi cám ơn cậu nhiều lắm.

Giật mình, chó già ra gần chậu nước- thói quen vừa uống nước vừa ngắm mình của cậu ta là vậy. Lần này mới nhìn kỹ mình hơn: Một con vật đầu tròn trọc lốc, lưng cổ và cả cái đầu cũng lưa thưa vài cọng lông. Đôi mắt tinh nhanh thuở nào đã đục mờ, đóng rỉ lem nhem… Trời đất, năm tháng đã làm cho người ta tàn phai- chó già khẽ thốt lên.

Giờ thì chó già mới nhìn sang ông chủ. Ngày ngày sống bên nhau, gần nhau và yêu nhau là thế mà mấy khi nhìn ngắm nhau. Cậu thấy ông chủ bộ dạng thảm hại quá. Da dẻ, đầu tóc, chân tay… cái gì cũng toát lên vẻ già nua, cũ kỹ, sần sùi và xấu xí. 

- Nhưng già thì đã sao? - Cậu gượng dậy giương mắt hỏi ông chủ.

- Già hả? Già là không còn sức kiếm ăn, là nghèo khó, bệnh tật và rồi sẽ chết- ông chủ nói chậm rãi trong buồn bã, ai oán.

- Ôi thôi, chuyện thường tình mà ông chủ ơi! Hạn chót của cuộc đời con người là phải thế, ai mà cưỡng được. Thế thì làm gì phải buồn?- Chó già hôm nay ra vẻ lý sự ghê.

- Rồi cậu sẽ thấy sự u ám của cuộc đời. Để tránh điều đó, ta cho phép cậu tự do đi kiếm tìm cuộc sống mới, thích đâu sống đó. Nghĩa là ta giải thoát cho cậu, hiểu không? Từ mai không phải chăn cừu nữa, cứ  kệ ta sống một mình với đàn cừu…

Như đã kể trên, câu chuyện của ông lão với chó già đã bị chó rừng nghe lén. Nó vốn thèm thuồng đàn cừu lông trắng như mây của ông già ngày ngày gặm cỏ trên cánh đồng mướt xanh kia. Rồi những đêm lạnh nhấm nháp miếng bánh thơm phức bên bếp lửa mới ấm áp làm sao… Chỉ nghĩ đến thế miệng nó đã muốn sủa to lên vì sung sướng. Nó nghĩ kế lấy lòng ông già.

Đêm ấy, chó nhà cũng mất ngủ. Nó miên man nghĩ. Chó cũng chẳng cần tự do, chả cần nhởn nhơ chơi bời. Loài chó trung thành là phải biết vui buồn cùng chủ, nó thì chả cần gì cho riêng mình. Nhưng ông già đã quyết như vậy, cứ thử xem vắng mình cuộc sống sẽ ra sao.

Sáng nay khác thường. Thấy con chó già thảm hại bước ra, chó rừng đến bên ông già chăn cừu chào hỏi vẻ thân thiết:

- Xin kính chào ông già. Quả là lời đồn về người chăn cừu mát tay không sai, đàn cừu của ông lông đẹp nhất vùng…

Ông già giật thót mình nhưng vẻ mừng quýnh: 

- Ở đâu ra con chó đẹp thế này, trời thương ta chăng? Con ở đâu đến thế, có ăn với ta miếng bánh không?

Vừa hỏi, ông già bẻ đôi chiếc bánh đưa cho con chó mã đẹp một nửa. Bánh ngon tuyệt, thứ mà trước nay nó chỉ được ngửi. Nó ngấu nghiến nhai bánh rồi hỏi han ông cách làm bánh, nướng bánh rồi ướm chuyện về ở với ông già cùng trông nom đàn cừu. 

Ông già nhanh chóng đồng ý lời đề nghị và ngay hôm sau, chó rừng đã đến lùa đàn cừu ra chăn thả trên cánh đồng. Thỏa sức đùa giỡn, đuổi bướm, bắt chim nhưng mãi trưa chẳng thấy ông già mang bánh cho ăn. Nó nhìn ngắm đàn cừu nung núc béo tròn chép miệng: Sao ta không chén quách một con, nhiều thế này ông chủ biết thế nào được? Nghĩ và hành động, nó nhảy vào đàn cừu vồ lấy một con, lôi ra ăn thịt ngấu nghiến cho đã cơn thèm bấy nay. Ăn xong, chó rừng khát. Nó chạy ra hồ, sao hồ cạn khô? Nó chạy sang suối, sông và cả những lạch nước bấy nay nó từng thấy sao giờ trơ đáy? Đang vật lộn với cơn khát thì ông già xuất hiện: Ăn cừu của ta, giờ ta ăn thịt nhà ngươi thôi. Thì ra ông già và con chó trung thành đã dõi theo từng việc làm của nó. 

Mới nghe tiếng ông già, chó rừng vùng dậy. Nó chạy miết vào rừng. Khi nó lả đi nằm lăn ra gốc cây thì kịp nhìn thấy từng đám mây trắng trôi trên bầu trời xanh. Cả ông già, cả đàn cừu và chó già kia là của nhà trời. Giờ tỉnh lại, chó rừng chỉ biết ngước nhìn bầu trời bồng bềnh mây trắng mà nuối tiếc vô cùng.

Lan Hương kể