Cán bộ và người dân Tuấn Đạo tuần tra, bảo vệ rừng tự nhiên trên địa bàn.

Không để rừng bị xâm hại

Trong khi ở không ít nơi, do hiệu quả kinh tế của rừng trồng ngày càng cao đã khiến rừng tự nhiên dần bị chuyển đổi mục đích thì ở xã Tuấn Đạo, rừng vẫn xanh hút tầm mắt, phủ kín các ngọn núi, triền đồi. Xã có gần 6 nghìn ha rừng tự nhiên, độ che phủ đạt 72,6%. Không chỉ diện tích rừng tăng, chất lượng rừng cũng được giữ vững với nhiều loại gỗ quý như lim, sến, táu, dẻ... 

Trong số 15 thôn, bản của xã, thôn Sầy có diện tích rừng lớn nhất với gần 300 ha. Để giữ tài sản quý giá này, thôn giao Chi hội Cựu chiến binh thành lập Tổ bảo vệ rừng, thường xuyên cử 5 người có kinh nghiệm, thông thuộc địa bàn chia ca tuần tra bảo vệ. Vào thời điểm nhạy cảm như dịp áp Tết, lâm tặc hay lợi dụng đêm tối khai thác trộm gỗ, Tổ bảo vệ thường xuyên mắc màn ngủ tại rừng. Nhờ đó, nhiều vụ phá rừng kịp thời được phát hiện. 

Ví như đầu năm nay, các thành viên đã truy đuổi nhiều đối tượng phá rừng, thu giữ nhiều cưa xăng, phương tiện khai thác gỗ. Hay như tháng Sáu vừa qua, trong lúc tuần tra, Tổ phát hiện đám cháy đang lan từ khu vực giáp ranh với xã Đèo Gia (Lục Ngạn). Ngay lập tức, vụ việc được thông báo đến ban lãnh đạo thôn, sau đó hàng trăm người cùng tham gia khống chế đám cháy, bảo vệ an toàn cho cánh rừng. 

Đã có nhiều tổ chức, cá nhân đặt vấn đề cho chuyển đổi mục đích sử dụng rừng với lợi ích lớn nhưng chúng tôi kiên quyết từ chối. Bao đời nay, người dân Tuấn Đạo sống dựa vào rừng nên sẽ gìn giữ bằng mọi giá, kiên quyết nói không với các hành vi chặt, phá rừng”. Đồng chí Nguyễn Văn Cộng, Bí thư Đảng ủy xã Tuấn Đạo

Bà Lào Thị Toan, Trưởng thôn Sầy chia sẻ, ban lãnh đạo thôn thường xuyên tuyên truyền để người dân hiểu rừng tự nhiên là nguồn sống, có vai trò cung cấp nước sinh hoạt, phục vụ sản xuất không thể thay thế. Thôn cũng xây dựng hương ước, quy định người chặt phá rừng bị phạt tiền, tái phạm sẽ phạt theo cấp số nhân. Ngoài ra, người vi phạm còn bị kiểm điểm, nêu tên tại các cuộc họp thôn nên nhiều năm không có trường hợp vi phạm.

Hơn 15 năm nay, thôn Đồng Mé cũng duy trì Tổ bảo vệ rừng với 11 người thực hiện nhiệm vụ tuần tra, bảo vệ hơn 110 ha rừng tự nhiên. Ngoài ra, Tổ còn xây dựng thế trận lòng dân khi mỗi người là một hoa tiêu, là tai mắt phát hiện vi phạm. Nhờ đó đã có hàng chục vụ việc được phát hiện, xử lý kịp thời. Đơn cử như cuối năm trước, tổ phát hiện, trình báo UBND xã xử lý 4 hộ tự ý phát vén để trồng rừng. Sau đó, các hộ đã bị xử phạt từ 1 đến 3 triệu đồng, buộc trồng lại rừng để khắc phục hậu quả. Cách đây mấy năm, lợi dụng đêm tối, hai người dân thôn Thủm cùng xã sử dụng cưa máy chặt hạ rồi dùng trâu kéo gỗ khỏi rừng bị tổ phát hiện, bàn giao cho cơ quan chức năng xử lý theo quy định.

Gìn giữ tài sản vô giá

Xác định rừng là tài sản vô giá, có vai trò duy trì công năng của 30 công trình thủy lợi, đáp ứng nhu cầu nước sinh hoạt, sản xuất cho gần 2 nghìn hộ dân trong xã, từ nhiều năm nay, cấp ủy, chính quyền xã xác định vai trò không thể thay thế của rừng, quyết tâm đề ra mục tiêu giữ vững. Theo đó, thực hiện chủ trương giao đất, giao rừng cho các hộ dân quản lý, bảo vệ, UBND xã thống nhất quy hoạch các khu vực rừng đầu nguồn để giao cho cộng đồng dân cư bảo vệ. HĐND xã ban hành nghị quyết quy định rõ vị trí, vai trò, nhiệm vụ giữ rừng đầu nguồn của chính quyền, người dân. Năm 2015, trước thực trạng một số vụ xâm hại đất rừng xảy ra, Đảng ủy xã ban hành nghị quyết chuyên đề tăng cường công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng giai đoạn 2015- 2020. 

Cán bộ và người dân Tuấn Đạo tuần tra, bảo vệ rừng tự nhiên trên địa bàn.

Thực hiện Nghị quyết của Đảng ủy, hằng tháng, quý, các chi bộ phải báo cáo, kiểm điểm kết quả quản lý, bảo vệ rừng. Qua đó, nhiều khuyết điểm, vi phạm được chỉ rõ và có hướng xử lý thích hợp. Năm 2016, do để nhiều hộ tự ý chuyển đổi rừng, các chi bộ: Nghẽo, Lãn Chè, Đồng Sim bị kiểm điểm, hạ xếp loại; một số đảng viên bị phê bình, kiểm điểm. Bên cạnh đó, Đảng ủy xã còn chỉ đạo, thực hiện các mô hình làm giàu rừng, phấn đấu nâng độ che phủ rừng lên 75% vào năm 2020.    

Với diện tích hiện có, Đảng ủy, UBND xã còn chỉ đạo nâng cao hiệu quả phát triển kinh tế rừng. Bên cạnh hàng chục hộ dân sống bằng nghề khai thác lâm sản phụ như tre, nứa, măng tươi, cây thuốc nam… , xã có hơn 100 hộ dân phát triển mô hình nuôi ong lấy mật với hơn 5 nghìn đàn, sản lượng hơn 110 tấn mật/năm. Nhằm giúp người dân nâng cao hiệu quả sản xuất, tiêu thụ sản phẩm, Hợp tác xã (HTX) Ong mật hữu cơ Sơn Động cũng được thành lập, trở thành cầu nối giữa người dân với thị trường. 

Sản xuất nước đóng chai Tuấn Đạo - sản phẩm quý giá từ rừng tự nhiên.

Từ năm 2015 đến nay, từ mạch nước ngầm chảy về từ núi Đá Trắng, HTX còn chế biến, phát triển thương hiệu nước đóng chai Tuấn Đạo với sản lượng khoảng 10 vạn lít/tháng, tạo việc làm, thu nhập cho gần 10 lao động. 

Đồng chí Nguyễn Văn Cộng, Bí thư Đảng ủy xã khẳng định, quan điểm của địa phương là giữ vững diện tích, đồng thời chú trọng thu hút đầu tư theo hướng xây dựng các mô hình trồng dược liệu dưới tán, phát triển du lịch cộng đồng… giúp người dân có thêm việc làm, thu nhập, góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ quản lý, bảo vệ rừng.

Văn Thương