Theo thống kê, nước ta có khoảng 15 triệu người hút thuốc lá, là một trong 15 quốc gia có tỷ lệ người hút thuốc cao nhất thế giới. Cùng đó, có hơn 30 triệu người không hút song đang bị tiếp xúc thụ động với khói thuốc tại nhà, 5 triệu người tiếp xúc thuốc lá thụ động tại nơi làm việc. Trung bình mỗi năm trên thế giới có hơn 6 triệu người chết vì thuốc lá và ở Việt Nam là khoảng 40 nghìn người. 

Tác hại của thuốc lá được ví như một loại “giặc” tàn phá giống nòi, không khác gì “giặc dốt, giặc đói” một thời. Để chống lại “giặc” thuốc lá, chúng ta có Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá (có hiệu lực từ ngày 1-5-2013); có Ngày Thế giới không thuốc lá (31-5)… 

Nhiều cơ quan, công sở đưa nội dung phòng, chống tác hại thuốc lá vào kế hoạch hoạt động hằng năm; đưa quy định cấm hút thuốc nơi làm việc vào quy chế nội bộ để bình xét thi đua khen thưởng. Quy định, chế tài xử phạt có nhưng hiệu lực, hiệu quả thì chưa chuyển đáng kể, khói thuốc vẫn vẩn vơ bay nơi công cộng, công sở, trường học và nhà dân.

Muốn giảm tỷ lệ người hút thuốc lá, đối tượng cần tuyên truyền nhất chính là giới trẻ. Thực tế phần lớn những người nghiện thuốc lá ở Việt Nam đa số đều hút khi còn trẻ. Nhiều người biết và thích hút thuốc từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường và ngày càng gia tăng liều lượng. Bên cạnh đó, nguyên nhân khiến giới trẻ tiếp cận sớm với thuốc lá là giá thuốc lá hiện khá rẻ, trung bình chỉ khoảng hơn 10.000 đồng/bao. Điều này khiến người tiêu dùng thu nhập thấp, thanh niên nói chung và học sinh nói riêng dễ dàng tiếp cận, duy trì việc hút thuốc lá hằng ngày. Trong khi bản thân họ chưa có nhận thức đầy đủ về tác hại của thuốc và khói thuốc lá.

Không khó để mua các loại thuốc lá ngoại và thuốc do ta sản xuất trên thị trường. Điều đó cho thấy giá thuốc và mức thuế cho mặt hàng này vẫn còn khá khiêm tốn và “phù hợp với thị hiếu người tiêu dùng”. Vì vậy, cùng với biện pháp tăng thuế nhằm hạn chế, ngăn ngừa giới trẻ tiếp cận với thuốc lá thì việc giáo dục ý thức pháp luật, văn hóa nơi công cộng và ý thức bảo vệ sức khỏe cho giới trẻ là vô cùng cần thiết, quan trọng. Có như vậy chúng ta mới mong hạn chế được việc phải “sống chung” với khói thuốc để bảo vệ sức khoẻ cho chính mình và cộng đồng.

Hồng Sương