Chúng ta có nhiều làng văn hoá nhưng để tìm ra một làng với những nét riêng giới thiệu với du khách thì rất khó. Bắc Giang chưa có làng mà đến một cái, thấy văn hoá ngay như Tùng Ảnh (Đức Thọ, Hà Tĩnh).

Xã Tùng Ảnh mà Phó Chủ tịch UBND tỉnh nhắc tới là xã khoa bảng với nhiều người đỗ đạt, thành danh. Cùng với truyền thống hiếu học, người ta còn nhớ tới Tùng Ảnh nhiều hơn với những nét quê độc đáo, những cổng làng rợp bóng cây xanh. Ở Tùng Ảnh, dù kinh tế phát triển nhưng rất ít nhà xây tường rào bằng bê tông. Người dân nơi đây sưu tầm và tạo đủ kiểu bờ rào, cổng nhà bằng các loại cây xanh vừa đẹp mắt vừa tinh tế, tạo ra nét riêng, độc đáo chỉ có ở Tùng Ảnh. 

Để có những cổng làng đậm chất quê, yên ả, thanh bình như ở Tùng Ảnh, nhiều địa phương đã “đặt hàng” bà con, trên tinh thần Nhà nước và nhân dân cùng làm. Thôn, xóm khảo sát, thấy nhà nào có thể trồng và làm cổng bằng cây xanh thì hỗ trợ giống, tiền công chăm sóc. Sau một, hai năm nghiệm thu và tổ chức thi hàng rào xanh tốt giữa các gia đình trong thôn. Cách làm này vừa giúp làng xóm thêm xanh, vừa tạo cho các hộ dân có ý thức bảo vệ cảnh quan môi trường, cho chính ngôi nhà mình.

Bắc Giang hiện có 1.739/2.494 làng, bản, tổ dân phố đạt danh hiệu làng văn hoá, bằng khoảng gần 70%. Tính riêng 15 năm thực hiện phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá”, con số làng, bản, tổ dân phố đạt văn hoá tăng dần theo hằng năm. Năm 2001, toàn tỉnh có 691 làng (29%); năm 2005, tăng lên 1.102 (45,6%) và năm 2010 là 1.443 làng (59%). Tuy nhiên, để tìm ra nét riêng của làng văn hoá, kiểu như của Tùng Ảnh thì thực là khó.

Ở nhiều địa phương, tuỳ theo điều kiện đã xây dựng nhiều mô hình làng văn hoá mới, như: “Làng văn hoá xanh - sạch - đẹp”, “Làng văn hoá không ô nhiễm môi trường”, “Làng văn hoá thực hiện tốt nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, không có tệ nạn xã hội, bạo lực gia đình”, “Làng văn hoá nông thôn mới”… 

Kết quả bước đầu đã có nhưng để nhân rộng và mang lại hiệu quả thiết thực, tránh bệnh thành tích, theo đồng chí Lê Ánh Dương, vẫn cần nhiều giải pháp và cách làm cụ thể để danh hiệu đi vào thực chất, tránh hình thức.

Gần 70% số các làng, bản, tổ dân phố trong tỉnh đạt làng văn hoá. Con số ấy rất đáng mừng nhưng còn mừng hơn, nếu mỗi làng có một điểm nhấn, nét riêng để “nhận dạng” làng văn hoá quê mình.

Hương Thu