Khủng hoảng chính trị Pháp: Thử thách lớn nhất đối với Tổng thống Macron

Thứ 3: 13:19 ngày 09/09/2025

Thủ tướng Pháp Francois Bayrou đã bị phế truất trong cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm tại Quốc hội ngày 8/9, sự kiện khiến Tổng thống Emmanuel Macron đối diện thách thức lớn nhất từ đầu nhiệm kỳ khi phải tìm kiếm thủ tướng thứ năm chỉ trong vòng chưa đầy hai năm.

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron.

Theo tờ Politico, Quốc hội Pháp đã bỏ phiếu bất tín nhiệm đối với Thủ tướng Francois Bayrou với 364 phiếu thuận và 194 phiếu chống. Kết quả này buộc ông Bayrou phải rời cương vị chỉ sau vài tháng tại vị, làm gia tăng tình trạng bất ổn chính trị vốn đã kéo dài nhiều tháng qua. Văn phòng Tổng thống Macron cho biết ông sẽ sớm bổ nhiệm thủ tướng mới, nhưng dư luận và giới quan sát bày tỏ nghi ngại về khả năng người kế nhiệm có thể tạo ra sự đột phá trong việc xử lý những thách thức tài chính - kinh tế hiện nay.

Khủng hoảng chính trị lần này nổ ra trong bối cảnh nước Pháp đang đối mặt thâm hụt ngân sách lớn và áp lực nợ công gia tăng. Chính phủ Bayrou trước đó đã đề xuất kế hoạch cắt giảm hơn 40 tỷ euro trong ngân sách năm 2026 nhằm đưa thâm hụt từ mức 5,4% GDP xuống còn 4,6%, hướng tới mục tiêu 3% theo yêu cầu của Liên minh châu Âu (EU). Tuy nhiên, kế hoạch này đã bị nhiều đảng phái chỉ trích gay gắt, đặc biệt liên quan đến việc cắt bỏ hai ngày nghỉ lễ và các khoản chi tiêu xã hội.

Giới phân tích cho rằng việc ông Bayrou thất bại phản ánh tình trạng bế tắc sâu sắc trong hệ thống chính trị Pháp. Các đảng đối lập cáo buộc Tổng thống Macron là nguyên nhân chính dẫn đến cuộc khủng hoảng hiện nay. Lãnh đạo phe Xã hội tại Quốc hội, ông Boris Vallaud, nhấn mạnh: “Người phải chịu trách nhiệm cho cuộc khủng hoảng này chính là Tổng thống”. Trong khi đó, ở phía cực tả, lãnh đạo đảng Nước Pháp không cúi đầu, bà Mathilde Panot, kêu gọi tổ chức bầu cử sớm nếu chính phủ không thay đổi chính sách. Đảng cực hữu Tập hợp Quốc gia (RN) của bà Marine Le Pen, hiện dẫn đầu trong nhiều cuộc thăm dò, cũng tuyên bố giải tán Quốc hội là “giải pháp duy nhất” để chấm dứt tình trạng bế tắc.

Trước Quốc hội, trong bài phát biểu cuối cùng trên cương vị thủ tướng, ông Bayrou cảnh báo về mức nợ công “nghiêm trọng” của Pháp, đồng thời kêu gọi các nhà lập pháp nhìn nhận thẳng thắn thực trạng tài chính. Tuy nhiên, nỗ lực này không đủ để xoay chuyển kết quả bỏ phiếu. Sự thất bại của ông càng cho thấy những khó khăn trong việc tìm kiếm sự đồng thuận ở Quốc hội, nơi các đảng phái liên tục chia rẽ và đối đầu.

Các kịch bản hậu Bayrou đang được thảo luận sôi nổi, trong đó có khả năng thành lập một liên minh trung dung giữa các lực lượng chính trị ôn hòa, hoặc tiến hành bầu cử trước thời hạn. Tuy nhiên, cả hai kịch bản đều tiềm ẩn nhiều rủi ro. Một liên minh trung dung khó có thể duy trì ổn định lâu dài khi các đảng trung tả và trung hữu vẫn bất đồng sâu sắc về chính sách kinh tế. Trong khi đó, việc tổ chức bầu cử mới có thể làm gia tăng nguy cơ phe cực hữu củng cố vị thế, tạo thêm áp lực đối với hệ thống chính trị truyền thống.

Khủng hoảng hiện nay cũng diễn ra trong bối cảnh xã hội Pháp tiềm ẩn nhiều bất ổn. Các công đoàn đã kêu gọi tổ chức đình công toàn quốc vào ngày 10/9 và biểu tình quy mô lớn vào ngày 18/9 để phản đối kế hoạch cắt giảm chi tiêu công. Đây được coi là những tín hiệu cho thấy chính phủ kế nhiệm sẽ phải đối mặt với sức ép rất lớn từ dư luận xã hội.

Việc phải bổ nhiệm thủ tướng mới trong tình thế hiện nay được đánh giá là một thách thức chính trị đặc biệt lớn đối với Tổng thống Macron. Khả năng duy trì sự ổn định trong nội bộ Quốc hội, tìm kiếm sự đồng thuận để giải quyết vấn đề ngân sách và giữ vững niềm tin của cử tri sẽ là những yếu tố quan trọng quyết định triển vọng cầm quyền của ông trong thời gian tới.