Người dân thôn Vàng, xã Bích Sơn (Việt Yên) đang triển khai cứng hóa kênh mương nội đồng.

Đồng loạt ra quân

Chúng tôi đến cánh đồng khu Nam, thôn Thanh Long, xã Trí Yên (Yên Dũng) đúng hôm những nhóm thợ, xe tải đang tấp nập vận chuyển vật liệu xây dựng kênh mương. Chị Nguyễn Thị Thiện, cán bộ thủy nông xã cho biết: “Tuyến kênh này được khởi công giữa tháng 11 với chiều dài gần 2 km, từ Trạm bơm Vườn Đình đến cánh đồng khu Nam. Sau khi hoàn thành, đưa vào sử dụng, hệ thống thủy lợi sẽ bảo đảm nước tưới tiêu cho 35 ha đất chuyên cấy lúa, khắc phục tình trạng ngập úng trước kia và giúp người dân chuyển đổi cơ cấu, mở rộng diện tích cây vụ đông”. 

Để công trình được triển khai thuận lợi, người dân nơi đây đã hiến hàng trăm m² đất ruộng mở rộng kênh mương. Ông Vũ Chí Thêm, người dân trong thôn bộc bạch: “Sau khi thôn họp bàn về việc cứng hóa kênh mương nội đồng, cùng với kinh phí hỗ trợ của nhà nước, tôi tự nguyện hiến 30m² đất ruộng để xây kênh. Nhiều hộ trong thôn cũng tự nguyện hiến đất”. 

Được biết, trên địa bàn xã hiện còn nhiều đoạn kênh mương khác đang được cứng hóa với tổng chiều dài gần 5km, như đoạn từ thôn Sơn Thịnh đi nhà máy gạch Trí Yên, đoạn từ Trạm bơm Vườn Đình đi cánh đồng khu Bắc.

Tại huyện Việt Yên, nhiều xã cũng đang trong giai đoạn triển khai xây dựng hệ thống công trình thủy lợi. Trên khu Đồng Cũ, thôn Vàng, xã Bích Sơn, bà La Thị Viên nói: “Trước đây, mỗi năm thôn phải tổ chức nạo vét kênh từ 4-5 lần. Gia đình tôi có hai sào ruộng ở khu đồng này song mỗi lần lấy nước rất vất vả. Bây giờ, bà con trong thôn không phải lo chuyện thức đêm lấy nước nữa”. Từ nguồn vốn xây dựng NTM, chính quyền, người dân nơi đây đang khẩn trương kiên cố hóa hệ thống kênh mương nội đồng. 

Theo ông Nguyễn Thế Hùng, Phó Chủ tịch UBND xã Bích Sơn, xã vừa ra quân nâng cấp, sửa chữa, cứng hóa kênh mương nhằm hoàn thiện nốt những tiêu chí về NTM cũng như chuẩn bị cho kế hoạch sản xuất vụ chiêm xuân sắp tới. Hiện xã có 4 đoạn kênh mương đang được xây dựng ở các thôn: Vàng, Văn Xá, Kiểu với tổng chiều dài hơn 3 km, phục vụ tưới tiêu cho hơn 40 ha đất chuyên trồng lúa. 

Thời điểm này, huyện Lạng Giang đang triển khai xây dựng kênh mương cấp 2 tại các xã: An Hà, Yên Mỹ, Nghĩa Hòa với chiều dài hơn 4 km phục vụ tưới tiêu cho khoảng 150 ha đất canh tác.

Chung tay xây dựng

Với phương châm Nhà nước và nhân dân cùng làm, phong trào làm thủy lợi, kiên cố hóa kênh mương nội đồng trên địa bàn toàn tỉnh được người dân đồng tình ủng hộ. Tính riêng năm 2014, bằng nhiều nguồn kinh phí hỗ trợ và đóng góp của người dân, huyện Yên Dũng đã đầu tư hàng trăm tỷ đồng xây dựng, kiên cố hóa gần 14 km kênh mương cấp 1, 2 và 3. Việc đầu tư cho kênh mương được thực hiện đồng bộ từ huyện tới xã, thôn và đến từng cánh đồng, thửa ruộng. 

Ông Nguyễn Xuân Tỉnh, Phó trưởng Phòng Nông nghiệp và PTNT huyện cho biết, hằng năm với hơn 30 tỷ đồng kinh phí xây dựng nông thôn mới, huyện giao cho các xã, một phần trong đó được trích ra để đầu tư xây dựng kênh mương. Đến nay, huyện có 38km kênh mương nội đồng được cứng hóa. Theo kế hoạch, năm 2014, huyện xây dựng gần 14 km kênh mương; hiện đã hoàn thành 90%. 

Để đẩy mạnh cứng hóa kênh mương nội đồng, UBND huyện chỉ đạo chính quyền cơ sở tuyên truyền, vận động người dân tích cực đóng góp tiền, ngày công, hiến đất, nâng số kênh mương được cứng hóa lên 40%. 

Kinh nghiệm thực hiện cứng hóa kênh mương nội đồng, hoàn thành mục tiêu xây dựng NTM của huyện Việt Yên là lập kế hoạch triển khai từ đầu năm; phấn đấu đến năm 2015 mỗi xã đạt bình quân 40% kênh mương được cứng hóa. Riêng năm nay, huyện chi 5,5 tỷ đồng tu bổ, nâng cấp và xây mới kênh mương, tập trung ở các xã: Bích Sơn, Nghĩa Trung, Hương Mai, Quảng Minh, Minh Đức. 

Việc huy động sức dân trong xây dựng NTM nói chung, cứng hóa kênh mương nói riêng rất mạnh mẽ. Đơn cử, trong ba năm qua xã Bích Sơn vận động được 16,1 tỷ đồng từ người dân (bao gồm cả hiến đất, ngày công, tiền mặt). Xã cứng hóa được 22,7 km kênh mương, đạt hơn 80%...  

Vấn đề đặt ra hiện nay là việc đồng bộ hóa trong cứng hóa hệ thống kênh mương nội đồng còn gặp nhiều khó khăn do địa hình chia cắt, đồng ruộng một số nơi phân tán. Mặt khác, nguồn vốn hỗ trợ chưa đáp ứng được nhu cầu xây dựng do nhiều nơi chưa thực hiện được việc dồn đổi ruộng nên đầu tư cho hệ thống kênh cấp 3 có chi phí lớn. Vì vậy, chính quyền các cấp cần tiếp tục vận động, khai thác nguồn vốn đầu tư, thực hiện dồn đổi ruộng để giảm bớt kênh cấp 3. 

Tuyên truyền để nhân dân hiểu rõ về trách nhiệm, lợi ích của mình trong việc bảo vệ, duy tu các công trình thủy lợi, từ đó tự nguyện đóng góp công sức, tiền của cùng nhà nước xây dựng hệ thống kênh mương. Qua đó tạo ra những cánh đồng vàng bội thu, góp phần thay đổi diện mạo của những làng quê thuần nông, hoàn thành tiêu chí xây dựng NTM.

Hoàng Phương