Bắc Ninh: Xây dựng nông thôn mới ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số
BẮC NINH - Những năm qua, phong trào xây dựng nông thôn mới ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh có sự chuyển biến rõ nét. Với cách làm linh hoạt, phát huy vai trò chủ thể của người dân, nhiều thôn, xã miền núi không chỉ “về đích” nông thôn mới mà còn gìn giữ, nâng cao chất lượng các tiêu chí, tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc.
Những công trình tạo diện mạo mới
Cuối năm 2024, thôn Mật (xã Sơn Động) được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới. Thôn có 176 hộ, 830 nhân khẩu, phần lớn là đồng bào dân tộc Tày. Chỉ tay về phía nhà văn hóa thôn, ông Ngọc Văn Tỉnh, Trưởng thôn phấn khởi chia sẻ: "5 năm trở lại đây, diện mạo thôn có đổi thay rõ rệt. Hàng loạt công trình thiết yếu như đường giao thông, nhà văn hóa, sân thể thao được xây dựng từ nguồn ngân sách nhà nước và sự đóng góp của Nhân dân". Nổi bật là công trình nhà văn hóa thôn rộng hơn 200m² vừa hoàn thành với tổng mức đầu tư trên 2,5 tỷ đồng.
![]() |
|
Đồng bào dân tộc thiểu số xã Đại Sơn xây dựng nông thôn mới. |
Không chỉ đóng góp ngày công, tiền của, người dân thôn Mật còn sẵn sàng hiến đất, tháo dỡ tài sản trên đất để mở rộng các tuyến đường giao thông. Để xây dựng hai tuyến đường từ thôn Mật đi thôn Phú Hưng và tuyến đường đi thôn Hiệp Reo có hàng chục hộ dân tự nguyện hiến đất, tạo mặt bằng phục vụ thi công. Tiêu biểu như gia đình bà Chu Thị Tính hiến đất vườn và tường rào trị giá hơn 80 triệu đồng; ông Nguyễn Văn Sắc hiến 360m² đất vườn; ông Nông Văn Tuấn phá bỏ 20 cây vải thiều trồng hơn 10 năm tuổi. Qua rà soát, cuối năm 2024, thôn Mật còn 7 hộ nghèo, giảm 3 hộ so với năm trước, chiếm tỷ lệ 3,9%.
Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường, giai đoạn 2021 - 2025, phong trào thi đua xây dựng nông thôn mới được các địa phương trên địa bàn tỉnh tích cực hưởng ứng. Ước đến hết năm 2025, toàn tỉnh có 51/66 xã đạt chuẩn nông thôn mới, 5/66 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao, 432 thôn kiểu mẫu và 516 thôn nông thôn mới. Đáng chú ý, trong số này có 13 thôn đặc biệt khó khăn ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đạt nông thôn mới gồm: Họa, Phố Chợ (xã Tân Sơn); Cái Cặn (xã Sơn Hải); Cầu Vồng (xã Biển Động); Mặn, Mật, Vá (xã Sơn Động); Nà Vàng (xã Vân Sơn); Tân Sơn, Tân Hiệp (xã Đại Sơn); Tràng Bắn, Thái Hà, Đồng Vương (xã Đồng Kỳ).
Hướng đến phát triển bền vững
Xác định xây dựng nông thôn mới là quá trình lâu dài, bền bỉ, cần huy động nguồn lực lớn từ cộng đồng xã hội, cấp ủy tại các xã miền núi đều ban hành nghị quyết chuyên đề, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện sát với tình hình thực tiễn. Cán bộ, đảng viên trực tiếp xuống thôn, đến từng hộ gia đình tuyên truyền, vận động Nhân dân chung tay khắc phục những tiêu chí còn thiếu, nhất là các tiêu chí về cơ sở vật chất văn hóa, môi trường, đường giao thông. Song song với xây dựng hạ tầng, các địa phương chú trọng khai thác lợi thế chuyển đổi cơ cấu cây trồng theo hướng đưa giống mới có giá trị kinh tế cao vào sản xuất. Nhờ đó, trước thời điểm thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính, các xã tập trung đông đồng bào dân tộc thiểu số như: Đại Sơn, Vân Sơn, Trường Sơn… đã hoàn thành mục tiêu xây dựng nông thôn mới.
| Ước đến hết năm 2025, toàn tỉnh có 51/66 xã đạt chuẩn nông thôn mới, 5/66 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao, 432 thôn kiểu mẫu và 516 thôn nông thôn mới. Đáng chú ý, trong số này có 13 thôn, bản đặc biệt khó khăn ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đạt nông thôn mới. |
Thực tiễn triển khai, mỗi xã đều có cách làm phù hợp, tạo sức lan tỏa. Đồng chí Hoàng Văn Phương, Chủ tịch UBND xã Đại Sơn cho biết: “Trước hết, địa phương tập trung tuyên truyền, tạo sự thống nhất về nhận thức trong cán bộ, đảng viên và Nhân dân, xác định rõ đây là chương trình phát triển kinh tế - xã hội tổng thể, toàn diện, lâu dài, do cộng đồng dân cư làm chủ. Khi huy động nguồn lực xây dựng các công trình, từ xã đến thôn đều tuân thủ nghiêm nguyên tắc: “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân thụ hưởng”, bảo đảm công khai, minh bạch, tạo được niềm tin trong Nhân dân. Trong phát triển kinh tế, xã chú trọng hướng dẫn người dân phát triển kinh tế rừng, mở rộng diện tích trồng cây ăn quả chủ lực (táo, vải thiều). Hiện nay, các tiêu chí về thu nhập, an ninh, trật tự, văn hóa, giáo dục, môi trường tại đây tiếp tục được giữ vững và nâng cao.
Ngoài phát triển hạ tầng và kinh tế, đồng bào dân tộc thiểu số ở các xã vùng cao còn đặc biệt quan tâm gìn giữ bản sắc văn hóa truyền thống. Ví như tại thôn Cống Lầu (xã Biên Sơn) có 100% đồng bào dân tộc Nùng sinh sống, phong trào bảo tồn văn hóa được duy trì nền nếp. Thôn thành lập Câu lạc bộ hát dân ca của người dân tộc. Người cao tuổi trực tiếp truyền dạy tiếng nói dân tộc, may trang phục truyền thống, dạy các làn điệu Then, sloonghao cho thế hệ trẻ. Trong các dịp hiếu, hỉ, địa phương khuyến khích người dân mặc trang phục truyền thống, góp phần giữ gìn nét đẹp văn hóa trong đời sống cộng đồng.
Dù đạt nhiều kết quả tích cực song so với miền xuôi, đời sống ở một số vùng đồng bào dân tộc thiểu số còn khó khăn. Trước thực tế đó, UBND tỉnh tiếp tục bố trí nguồn lực phát triển kinh tế - xã hội, thu hẹp dần khoảng cách phát triển giữa miền núi và đồng bằng. Hiện nay, Quốc hội đang xem xét, cho ý kiến về phương án hợp nhất 3 chương trình mục tiêu quốc gia: Xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững và phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2026 - 2035 nhằm tập trung nguồn lực. Khi chính sách được thông qua, những bài học kinh nghiệm quý tiếp tục là nền tảng quan trọng để cấp ủy, chính quyền và Nhân dân, đặc biệt là vùng đồng bào dân tộc thiểu số phát huy, chung sức xây dựng quê hương ngày càng phát triển, bền vững.
Bắc Ninh
















Ý kiến bạn đọc (0)