Nguyễn Văn Ty sinh năm 1931 tại thôn Giá Sơn, xã Ninh Sơn, huyện Việt Yên (Bắc Giang). Năm 1949, ông xung phong đi bộ đội đến lần thứ ba mới được vì lý do thấp, bé, nhẹ cân. Vào bộ đội, ông được biên chế vào đại đội do Nguyễn Quốc Trị làm Đại đội trưởng. 

Nguyễn Quốc Trị hơn Nguyễn Văn Ty 10 tuổi. Thấy Ty nhỏ người và lại mến tính Ty nên Nguyễn Quốc Trị lấy Nguyễn Văn Ty làm liên lạc cho mình. Năm 1952, Nguyễn Quốc Trị được tuyên dương Anh hùng lực lượng vũ trang (Nguyễn Văn Ty đã được truyền "lửa” anh hùng từ đây). Năm 1957, Nguyễn Văn Ty xây dựng gia đình với Nguyễn Thị Điệp.

Do lập được nhiều chiến công xuất sắc tại nhiều mặt trận như mặt trận Biên Giới năm 1950, mặt trận Hòa Bình năm 1951 và mặt trận Điện Biên năm 1954 nên Nguyễn Văn Ty đã được tặng 5 Huân chương Chiến công (3 hạng Nhất, 1 hạng Nhì, 1 hạng Ba). Ngày 31-8-1955 ông được phong danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang và được tặng 1 Huân chương Quân công.

Sau này vào chiến đấu tại chiến trường miền Nam Nguyễn Văn Ty (gọi theo miền Nam là Ba Ty) được đề bạt làm Tiểu đoàn trưởng rồi Trung đoàn trưởng.

Nguyễn Văn Ty vào chiến trường miền Nam được ít năm thì Nhà nước có chủ trương giữ gìn bảo vệ an toàn tính mạng cho những Anh hùng quân đội thời chống Pháp vì đó là những tài sản quý nên đã có lệnh điều Nguyễn Văn Ty ra Bắc nhưng là người  hăng say chiến trận nên Ba Ty không ra Bắc. 

Ba Ty được bà Nguyễn Thị Định, Phó Tư lệnh Quân giải phóng miền Nam nhận làm em kết nghĩa. Trung đoàn của Ba Ty kết nghĩa với Hội Phụ nữ giải phóng huyện Cái Bè, tỉnh Mỹ Tho. Ngược lại quân ngụy thì rất "căm” Ba Ty vì Ba Ty đã đánh nó thua nhiều trận đau quá. Nó gọi ông là con hổ chột (tại mặt trận Điện Biên, Nguyễn Văn Ty bị thương hỏng mắt phải thay mắt giả) và treo giải thưởng cao nếu ai giết hoặc bắt được Ba Ty.

Rất không may cho Ba Ty ngày 3-2-1972 trong một lần chuyển quân, ông bị trúng mìn. Vết thương nhỏ bằng hạt thóc tại cuống tim, phải mổ cấp cứu nhưng do thiếu phương tiện hiện đại, ông đã hy sinh. Ta hết sức giữ kín tin buồn này nhưng địch vẫn biết. Nó nói tìm được xác Ba Ty sẽ quẳng xuống sông cho cá ăn. 

Bà Tư Võ, một bà má ở ấp Mỹ Thiện nhận trông nom bảo vệ giữ gìn phần mộ Ba Ty. Đến năm 1978, tỉnh Tiền Giang (tức Mỹ Tho cũ) xây dựng nghĩa trang, quy tập hài cốt liệt sĩ. Năm này bà Tư Võ đã già, trí nhớ giảm nên hài cốt liệt sĩ Dương, người hy sinh cùng ngày với Ba Ty bị nhận nhầm là hài cốt Ba Ty. 

Mãi 16 năm sau (năm 1994) đại tá Trần Ngọc Thổ người em kết nghĩa với Ba Ty cùng các đồng đội của ông mới xác định lại hài cốt Ba Ty. Từ đó, hài cốt ông mới được đưa về đặt sát chân tượng đài nghĩa trang liệt sĩ tỉnh Tiền Giang nằm ngang hàng với nhiều phần mộ các Anh hùng liệt sĩ khác như Trữ Văn Thố, Lê Thị Hồng Gấm…

Năm 1990, đơn vị cũ của Anh hùng Nguyễn Văn Ty (Trung đoàn 88, Sư 308) đón vợ Anh hùng liệt sĩ Nguyễn Văn Ty và đứa con gái út (ông có ba cô con gái) vào viếng mộ ông. Nhân dân bán hương hoa và quà lưu niệm gần nghĩa trang thấy vợ và con ông Ba Ty vào, họ ùa đến vây kín xe thăm hỏi và tặng quà, tặng hương hoa. Lúc về, đơn vị còn tặng mẹ con bà Điệp nhiều tặng phẩm quý: Đài cát sét, chăn và quần áo. 

Năm 2005, kỷ niệm 30 năm Giải phóng miền Nam, Bộ Quốc phòng mời các gia đình liệt sĩ vào thăm chiến trường xưa. Đi đến đâu trong miền Nam, biết có vợ chú Ba Ty trong đoàn, Nhân dân cũng kéo đến thăm hỏi rất chân tình và cảm động. Đặc biệt là đến ấp Mỹ Thiện, huyện Cái Bè (Tiền Giang) nơi ông Ty hy sinh, bà Điệp cảm động không cầm được nước mắt trước tình cảm đặc biệt của Nhân dân nơi đây.

Tháng 5 năm 2004, Kỷ niệm 50 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ, Tỉnh hội Cựu chiến binh Bắc Giang cùng Mặt trận Tổ quốc huyện Việt Yên vận động các cơ quan đoàn thể và nhân dân địa phương xây tặng bà Điệp một ngôi nhà tình nghĩa rộng 40 mét vuông và tặng nhiều vật dụng sinh hoạt có giá trị. Từ đây, ngôi nhà là nơi thờ cúng Anh hùng liệt sĩ Nguyễn Văn Ty.