Ông Nguyễn Đỗ Anh Tuấn, Viện trưởng Viện Chính sách và Chiến lược phát triển NNNT phát biểu tại hội thảo.

“Cơ cấu lại từng NHNS trên thị trường toàn cầu để ưu tiên nguồn lực phát triển”. Đây là ý kiến của các chuyên gia tại hội thảo “Triển vọng thị trường nông nghiệp Việt Nam 2017” do Viện Chính sách và Chiến lược phát triển nông nghiệp nông thôn (NNNT), Bộ Nông nghiệp và PTNT phối hợp với Văn phòng Quốc hội tổ chức ngày 24-5 tại Hà Nội.

Năm 2017, ngành nông nghiệp Việt Nam tiếp tục gặp khó khăn thách thức, được dự báo chưa giảm hơn so với năm 2016. Xuất khẩu nông sản phải đối mặt với các rào cản thương mại ngày càng phức tạp và khắt khe, cạnh tranh gay gắt trên các thị trường nước ngoài. Giá nhiều mặt hàng nông sản vẫn chưa phục hồi, trong khi các thị trường phát triển dần “bão hòa” và tăng bảo hộ mậu dịch.

Trong khi đó, tình trạng thời tiết cực đoan do biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường biển được dự báo tiếp tục ảnh hưởng tới sản xuất nông nghiệp. Năng lực sản xuất dư thừa của một số ngành hàng gặp nhiều rủi ro từ thị trường xuất khẩu. Tăng trưởng kinh tế nội địa, thay đổi dân số và đô thị hóa đang chuyển dịch bản chất cân bằng cung - cầu hàng hóa nông sản và thực phẩm nội địa chuyển từ lượng sang chất, đặt ra rủi ro mất cân đối cung cầu trên thị trường.

Theo chuyên gia kinh tế Trần Đình Thiên, vấn đề đặt ra là tháo gỡ khó khăn trong thực hiện các chính sách về đất đai, vốn, đặc biệt cần quan tâm hơn nữa đến vai trò doanh nghiệp (DN) trong xây dựng chuỗi giá trị, khơi thông thị trường tiêu thụ nông sản trong nước và xuất khẩu.

Ông Trần Đình Thiên phân tích: Cần chú trọng đến sự đầu tư của DN vào nông nghiệp. Lâu nay, sản xuất nông nghiệp chỉ có nông dân với Nhà nước, nông dân bị động loay hoay sản xuất và tiêu thụ hầu như không được đầu tư. DN hiện nay là chủ lực và mang tính giải cứu nhiều nông sản. Nhiều mặt hàng thời gian qua như: Dưa hấu, lợn, gần đây là gia cầm phải giải cứu, nguyên nhân là do chưa có DN tham gia. DN ở đây là những DN làm bài bản theo chuỗi, không mang tính đầu cơ.

Viện Chính sách và Chiến lược phát triển NNNT dự báo, thị trường nông sản quốc tế năm 2017 tiếp tục mở rộng và phát triển theo hướng hàng hóa có giá trị cao hơn; tăng trưởng tiêu dùng sẽ chậm lại so với thập kỷ trước. Giá nông sản thực tế có xu hướng giảm nhẹ trong dài hạn; năng suất sẽ là động lực chính cho sản xuất cây lương thực, thức ăn chăn nuôi và phát triển chăn nuôi thủy sản…

Ông Nguyễn Đỗ Anh Tuấn, Viện trưởng Viện Chính sách và Chiến lược phát triển NNNT cho rằng, cần cơ cấu lại từng NHNS trên thị trường để ưu tiên nguồn lực phát triển đáp ứng nhu cầu thị trường trong nước và xuất khẩu. Để nâng cao khả năng cạnh tranh của các NHNS, vượt qua những rào cản kỹ thuật ngày càng khắt khe, cần đẩy nhanh quá trình tái cơ cấu các nông sản xuất khẩu chủ lực, nâng cao chất lượng chuỗi giá trị; xây dựng thương hiệu cho nông sản và có các giải pháp thích ứng với biến đổi khí hậu.

Bên cạnh đó, phải tổ chức hệ thống nghiên cứu thông tin dự báo và đàm phán ký kết với các thị trường một cách bài bản. Để làm được điều này cần sự phối hợp của Nhà nước và các Hiệp hội và khu vực tư nhân thì mới sát thực tế và yêu cầu của thị trường, cũng như nhu cầu của DN. Trên cơ sở này, DN cùng Nhà nước định hướng lại sản phẩm, thị trường và các chuỗi giá trị.

Theo Minh Long/VOV