Bộ trưởng Ngoại giao Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam Nguyễn Thị Bình ký Định ước của Hội nghị quốc tế về Việt Nam, ngày 2/3/1973.

Dấu ấn bà Nguyễn Thị Bình

Nguyên Phó Chủ tịch nước, nguyên Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam Nguyễn Thị Bình từng giữ vai trò Trưởng đoàn đàm phán của Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam (1968) và Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam (từ năm 1969-1973). Bà Nguyễn Thị Bình cũng là người phụ nữ duy nhất đặt bút ký vào Hiệp định Paris.

Ngày 4/11/1968, khi vừa đặt chân đến Paris, bà Nguyễn Thị Bình đã gây ấn tượng mạnh mẽ khi phát biểu về giải pháp 5 điểm của Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam.

Trong bài phát biểu, bà nhấn mạnh rằng: “Một là, Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam phấn đấu thực hiện độc lập, dân chủ, hòa bình và thống nhất đất nước. Hai là, Mỹ phải chấm dứt chiến tranh và rút quân khỏi Việt Nam. Ba là, công việc nội bộ của miền Nam Việt Nam phải do nhân dân miền Nam tự giải quyết. Bốn là, việc thống nhất Việt Nam là quyền của nhân dân Việt Nam. Năm là, Việt Nam thực hiện chính sách ngoại giao hòa bình và trung lập”.

Bài phát biểu mạnh mẽ và thẳng thắn của bà đã gây tiếng vang lớn trong cộng đồng quốc tế. Ngay lập tức, bà Nguyễn Thị Bình được dư luận quốc tế gọi là “Madame Bình” và bà trở thành một biểu tượng mới trong phong trào chống chiến tranh và đấu tranh cho hòa bình.

Những câu trả lời sắc bén của bà đối với các phóng viên quốc tế cũng tạo nên những dấu ấn không thể quên. Một trong những câu hỏi nổi tiếng là khi một nhà báo phương Tây hỏi bà có phải là Đảng viên Đảng Cộng sản hay không, bà đã trả lời: “Tôi thuộc Đảng yêu nước”, khiến nhà báo kia phải im lặng.

Lần khác, một nhà báo hỏi bà về sự hiện diện của quân đội miền Bắc tại miền Nam, bà đã trả lời: “Dân tộc Việt Nam là một, người Việt Nam ở Bắc cũng như ở Nam đều có nghĩa vụ chiến đấu chống xâm lược”. Khi nhà báo hỏi về vùng giải phóng của Việt Nam, bà khẳng định rằng mọi nơi mà Mỹ ném bom và bắn phá chính là vùng giải phóng của Việt Nam.

Tấm lòng với đất nước

Cuộc đàm phán ở Paris được ví là mặt trận ngoại giao đầy cam go, thử thách. Trong cuốn hồi ký "Gia đình, bạn bè và đất nước", bà Nguyễn Thị Bình viết, khi đến Paris tham gia cuộc đàm phán, “chúng tôi dặn nhau phải có thái độ đàng hoàng, tươi cười như đồng chí Xuân Thủy (Trưởng đoàn ngoại giao của Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa) đã nói. Hôm ấy, tôi mặc áo dài màu hồng sậm, khoác măng tô xám với khăn quàng cổ đen có điểm hoa”...

Sự nữ tính nhưng đầy quyết liệt của bà Nguyễn Thị Bình từng được ví bà là người phụ nữ “khiêu vũ giữa bầy sói” trong sự vây bủa trên bàn đàm phán ở Paris trước sự tấn công của phía Mỹ và chính quyền Sài Gòn.

Bà Nguyễn Thị Bình kể lại, khi đặt bút ký Hiệp định Paris vào ngày 27/1/1973, bà vô cùng xúc động. "Nghĩ đến đồng bào, đồng chí, đến bạn bè ở cả hai miền Nam Bắc... Khi nhớ đến những người không còn nữa để biết được sự kiện này, tôi trào nước mắt” - bà viết trong hồi ký.

Bộ trưởng Ngoại giao Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam Nguyễn Thị Bình ký Hiệp định Paris về Việt Nam, ngày 27/1/1973, tại Trung tâm hội nghị quốc tế ở thủ đô Paris (Pháp).

Cuối cùng, ngày 30/4/1975, báo chí thế giới đều đưa tin trang trọng về chiến thắng lịch sử của quân dân Việt Nam.

“Nhân dân cả nước đổ ra đường, ôm nhau mà khóc, những giọt nước mắt vui sướng! Đây là kết quả tất yếu của sự hy sinh của cả dân tộc, từ các lực lượng vũ trang, các lực lượng chính trị hoạt động công khai hoặc bí mật, từ những em bé dẫn đường đến bà con mọi tầng lớp, những anh hùng có tên tuổi và triệu triệu người vô danh...” - trích hồi ký “Gia đình, bạn bè và đất nước”.

Bà Nguyễn Thị Bình kể lại, cả thế giới đã gửi lời chúc mừng người dân Việt Nam, họ bày tỏ sự vui mừng và kinh ngạc. Nhiều bạn bè quốc tế đặt câu hỏi, nhờ đâu, vì lý do gì, Việt Nam đã chiến đấu và chiến thắng suốt những cuộc kháng chiến trường kỳ kéo dài.

Đặc biệt, bà Nguyễn Thị Bình nhớ chuyến sang thăm Palestine, gặp lãnh tụ Yasser Arafat, họ cũng đặt câu hỏi, nhờ đâu Việt Nam đã thắng.

Bà Nguyễn Thị Bình viết trong hồi ký: “Chúng tôi đã trả lời, chúng tôi có 3 lý do - 3 điều để có được chiến thắng. Thứ nhất, chúng tôi có Hồ Chí Minh - lãnh tụ xuất chúng của Việt Nam đã suốt đời phục vụ sự nghiệp đấu tranh giành độc lập, tự do cho đất nước.

Thứ 2, chúng tôi có sự đoàn kết dân tộc rất mạnh mẽ.

Và thứ 3, chúng tôi có miền Bắc, một nửa đất nước xã hội chủ nghĩa làm hậu phương lớn vững chắc”.

Trong cuốn hồi ký “Tấm lòng với đất nước” của bà Nguyễn Thị Bình vừa được Nhà xuất bản chính trị Quốc gia Sự thật phát hành và hiện đang được trưng bày từ ngày 15/8-15/9/2025 tại Thư viện phường Hoàn Kiếm, 42 Nhà Chung, Hà Nội, nhà ngoại giao lỗi lạc đã viết: “Cuộc sống của tôi gắn với cuộc sống của dân tộc… Tôi ví đất nước ta như con thuyền. Qua bao thác ghềnh, con thuyền Tổ quốc đã ra biển lớn, phía trước là chân trời mới”.

Hai cuốn hồi ký của bà Nguyễn Thị Bình.

Theo Tiến sĩ Trần Đoàn Lâm, nguyên Giám đốc Nhà xuất bản Thế giới, qua từng trang sách, người đọc sẽ tìm thấy một bài học về nhân cách, về mô hình lãnh đạo, và trên hết là một tấm lòng son sắt với non sông của bà Nguyễn Thị Bình.

Nguyên Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Bình đón nhận danh hiệu Anh hùng Lao động

Sáng 25/8 tại Lễ kỷ niệm 80 năm ngày thành lập ngành Ngoại giao (28/8/1945-28/8/2025), Tổng Bí thư Tô Lâm thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước trao tặng danh hiệu Anh hùng Lao động cho nguyên Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Bình.

Thư chúc mừng của Tổng Bí thư Tô Lâm nhân dịp Kỷ niệm 80 năm thành lập ngành ngoại giao

Nhân dịp kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập ngành ngoại giao (28/8/1945-28/8/2025), Tổng Bí thư Tô Lâm đã có Thư chúc mừng gửi tới cán bộ, công chức, viên chức, người lao động ngành ngoại giao và những tập thể, cá nhân tham gia công tác đối ngoại. Báo Bắc Ninh trân trọng giới thiệu toàn văn thư chúc mừng.

Tổng Bí thư Tô Lâm gặp mặt đại biểu các Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, Bộ Ngoại giao

Chiều 1/8, tại Hà Nội, Bộ Quốc phòng, Bộ Công an và Bộ Ngoại giao tổ chức gặp mặt nhân kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống Công an nhân dân (19/8/1945-19/8/2025) và 80 năm Ngày thành lập ngành Ngoại giao Việt Nam (28/8/1945-28/8/2025). Tổng Bí thư Tô Lâm, Bí thư Quân ủy Trung ương tới dự và phát biểu.