Căn nhà gỗ của gia đình ông Kim xây dựng hơn 40 năm trước, cánh cửa luôn rộng mở, mặc dù chủ nhân hay đi vắng. Trong nhà, từ bộ bàn ghế, giường đến ti vi đều đã cũ. Trên vách gỗ, nhiều tấm ảnh, bằng khen, giấy khen đã ố màu được treo trang trọng. Khách đến, bấm điện thoại gọi, nghe tiếng ông sang sảng: "Tôi đang ở bên hàng xóm, sẽ về nhanh thôi”. 

Ở tuổi 76, già làng Kim vẫn khoẻ mạnh, hoạt bát, thỉnh thoảng có công việc, ông lại một mình lái xe máy lên đường. Khi thì đến giúp một hộ trong thôn thực hiện thủ tục cưới, hỏi, khi lại cùng với chi uỷ, ban lãnh đạo thôn đến vận động người dân bàn giao mặt bằng để Nhà nước mở rộng đường tỉnh 293. Cũng có lúc, ông cùng với cán bộ công an đi nắm bắt tình hình an ninh trật tự trong thôn, xã… 

Sinh năm 1938, từ khi còn trẻ, ông đã tham gia công tác thanh niên, làm công an viên ở thôn, xóm rồi lên xã làm cán bộ. Sau nhiều năm là Bí thư Đảng uỷ xã Lục Sơn và đảm nhận một số chức danh khác, năm 1992, ông nghỉ hưu. Được Uỷ ban MTTQ xã giới thiệu, nhân dân yêu mến, tín nhiệm, ông trở thành già làng, đồng hành với lớp cán bộ trẻ lãnh đạo phong trào thi đua phát triển sản xuất, xây dựng nếp sống văn hoá mới ở thôn Hồng. Kinh nghiệm làm công tác dân vận của ông tích luỹ từ những năm tháng công tác được phát huy. 

Già làng Bàn Sinh Kim kể: "Thôn có 65 hộ, thuộc ba dân tộc: Dao, Cao Lan, Kinh. Mỗi dân tộc có những nét văn hoá, phong tục tập quán khác nhau. Để giữ vững mối đoàn kết, tôi giúp mọi người hiểu về nếp sống, suy nghĩ của những dân tộc khác, cùng tôn trọng bản sắc văn hoá của nhau, bỏ dần hủ tục lạc hậu. Gia đình nào gặp khó khăn, có công to việc lớn đều được cả thôn thăm hỏi, giúp đỡ. Ngày hội của mỗi dân tộc đều là ngày hội chung của xóm làng”. 

Là già làng, ông hiểu cặn kẽ tâm tính từng người dân, biết rõ hoàn cảnh từng hộ. Tâm tư, tình cảm, nguyện vọng của bà con ra sao, ông lắng nghe và truyền đạt tới cấp có thẩm quyền. Xây dựng nếp sống văn hoá mới, ông vận động đồng bào dân tộc ít người bỏ một số thủ tục rườm rà trong đám ma. Trước đây, mỗi đám thường kéo dài 4-5 ngày thì nay chỉ còn một ngày một đêm. Nhờ thế, chi phí không nặng nề như trước. 

Với nhiều hộ dân thôn Hồng, ông như người cha, người chú rộng lượng, hiểu biết, luôn chỉ bảo cho lớp con cháu những điều hay, lẽ phải. Anh Triệu Văn Cường (SN 1986), Trưởng thôn Hồng bày tỏ: "Già làng Bàn Sinh Kim là người giữ ngọn lửa đoàn kết trong thôn, ông biết nói tiếng của nhiều dân tộc nên thuận lợi khi vận động, thuyết phục. Mỗi khi phải giải quyết công việc khó, chúng tôi đều đến hỏi ý kiến ông”. 

Già làng Bàn Sinh Kim.

 

Cho tôi xem tấm huy hiệu 50 năm tuổi Đảng, già làng Bàn Sinh Kim chia sẻ: "Thời thanh niên, tôi đã từng làm công an viên thôn, tham gia lực lượng tiễu phỉ ở vùng rừng Tứ Sơn. Do có thành tích trong công tác, tháng 4-1960, tôi vinh dự được kết nạp Đảng, là một trong số ít thanh niên dân tộc Dao ở Lục Sơn trở thành đảng viên lúc bấy giờ”. Năm 1987, ông được Hội đồng Nhà nước tặng Huân chương Kháng chiến hạng Nhì vì có nhiều đóng góp trong cuộc Kháng chiến chống Mỹ cứu nước. 

Trong những năm tháng công tác ở xã, ông đã hoá giải nhiều mâu thuẫn, tiên phong truyền đạt, phổ biến đường lối, chủ trương của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước đến nhân dân. Vài chục năm trước, một số hộ dân tộc Kinh ở Hưng Yên đến Lục Sơn xây dựng vùng kinh tế mới. Có người dân địa phương không ưng thuận, gây khó khăn cho những hộ mới đến. 

Trong thời gian dài, ông đến từng nhà, gặp từng người tuyên truyền: "Người Kinh nghe theo tiếng gọi của Đảng, rời quê hương đến Lục Sơn cùng với các dân tộc khác phát triển kinh tế, giữ đất, giữ rừng, khai hoang phục hoá. Bởi thế, chúng ta có trách nhiệm giúp họ cùng hoà nhập, không ai có quyền cản trở họ làm ăn, sinh sống”. Bằng sự công tâm và những lời nói có lý, có tình, ông đã giúp nhiều người hiểu ra lẽ phải. Bao năm qua, mối đoàn kết giữa các dân tộc ở Lục Sơn được giữ vững. 

Dù tuổi đã cao, già làng Kim vẫn thường xuyên nắm bắt chủ trương, chính sách mới, tiếp nhận thông tin từ Chi bộ thôn. Cũng nhờ đó, ông hiểu rõ tình hình tôn giáo, dân tộc. Vài năm trước, có người nhặt được những tờ giấy có nội dung truyền đạo trái phép. Tin tưởng ở già làng, họ mang đến cho ông xem, ông giải thích cặn kẽ về hành vi, mục đích của những kẻ xấu, khuyên người dân thôn Hồng không nên tin theo mà hãy chung sức gìn giữ những nét đẹp trong đời sống tâm linh của dân tộc mình. 

Dịp này, nhiều người quan tâm đến tình hình Biển Đông, ông phổ biến quan điểm của Đảng và Nhà nước là kiên quyết giữ vững chủ quyền, động viên bà con yên tâm lao động, sản xuất. 

Khi đường tỉnh 293 hoàn thành tạo điều kiện thuận lợi cho Lục Sơn phát triển.

Gần đây, UBND huyện Lục Nam và chính quyền xã Lục Sơn tổ chức giải phóng mặt bằng xây dựng đường tỉnh 293. Ông đã gặp người dân nói về ý nghĩa của con đường đối với sự phát triển của xã, với tương lai con cháu sau này; tiếp thu ý kiến thắc mắc về phương án đền bù, thông tin với chính quyền địa phương về nguyện vọng của bà con. Những việc làm đó đã giúp tiến độ giải phóng mặt bằng tại Lục Sơn được đẩy nhanh. 

Là cán bộ xã nghỉ hưu, già làng Bàn Sinh Kim có cuộc sống bình dị như bao người Dao khác ở Lục Sơn. Như một pho sử của làng, ông đang giữ nhiều cuốn sách cổ, giữ những chiếc áo của người Dao được dệt từ mấy chục năm trước. Không chỉ tâm huyết với công việc chung, ông còn là người chồng, người cha mẫu mực trong gia đình. Vợ ông đau ốm, suốt 12 năm liền ông tận tình chăm sóc, đưa bà đến nhiều bệnh viện chữa chạy, năm 2013 bà qua đời. Những người con được dạy dỗ chu đáo, đều theo gương cha mẹ, luôn hiếu thảo và hoà thuận. 

Ghi nhận sự nỗ lực, tâm huyết của già làng Bàn Sinh Kim đối với công tác dân tộc, năm 2013, Chủ tịch UBND tỉnh đã tặng Bằng khen, công nhận ông là người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số.