Nuôi dưỡng năng khiếu nghệ thuật từ trường học

Thứ 3: 09:32 ngày 30/12/2025

BẮC NINH - Đưa môn Âm nhạc và Mĩ thuật vào trường trung học phổ thông theo chương trình giáo dục phổ thông 2018 là bước tiến nhằm phát triển toàn diện cho học sinh, giúp các em phát huy năng khiếu nghệ thuật, định hướng nghề nghiệp và hình thành nhân cách.

Đưa nghệ thuật vào trường phổ thông

Trong chương trình giáo dục phổ thông 2018, lần đầu tiên bậc trung học phổ thông có thêm môn Âm nhạc, Mĩ thuật, tạo điều kiện cho học sinh có nguyện vọng theo đuổi các trường đại học thuộc lĩnh vực nghệ thuật được học tập, rèn luyện bài bản và quá trình hướng nghiệp, chọn nghề cũng thuận lợi hơn. Đặc biệt, đối với các em có năng khiếu và đam mê âm nhạc, mỹ thuật từ các bậc học dưới được tiếp tục theo đuổi môn học theo nguyện vọng của mình mà không bị ngắt quãng. Đồng thời không chỉ những học sinh có năng khiếu hội họa, âm nhạc được phát triển năng lực mà chính những học trò không lựa chọn tổ hợp các môn nghệ thuật cũng được thư giãn, giảm áp lực căng thẳng trong học tập. Sự thay đổi này được đánh giá là phù hợp với định hướng mới, giúp người học phát triển toàn diện và phù hợp với nguyện vọng của các em.

Giờ học môn Âm nhạc của thầy và trò Trường Trung học phổ thông Thuận Thành số 1.

Thực hiện mục tiêu phát huy năng lực, phẩm chất của học sinh, các trường trung học phổ thông trên địa bàn tỉnh đã đưa hai môn học này vào giảng dạy trong chương trình chính khóa, với đội ngũ giáo viên được đào tạo bài bản, học sinh có thiên hướng nghệ thuật được định hướng rõ ràng.

Giờ học âm nhạc được học sinh Trường Trung học phổ thông Thuận Thành số 1 (phường Thuận Thành) hào hứng học tập. Thầy giáo Tạ Quang Tùng tận tình hướng dẫn các em luyện tiết tấu, xướng âm để thể hiện bài hát đúng cao độ, trường độ, sắc thái. Không chỉ dạy lý thuyết, thầy Tùng còn dạy các em thực hành trên nhạc cụ đàn guitar làm cho những tiết tấu của bài hát trở nên sinh động hơn. Sau đó, như một dàn đồng ca, cả lớp cất cao giọng hát hòa mình vào bản nhạc. Thầy Nguyễn Xuân Năng, Phó Hiệu trưởng cho biết: “Năm học này, nhà trường có hơn 2 nghìn học sinh, trong đó có 268 em lựa chọn học môn Âm nhạc trong số các môn học tự chọn. Phòng học âm nhạc được thiết kế cách âm với đầy đủ thiết bị âm thanh, nhạc cụ nằm cách biệt với các phòng học bộ môn khác, tạo không gian phù hợp cho học sinh luyện tập đàn hát, phát huy năng khiếu, sở trường”.

Trước đây, học sinh dự định xét tuyển vào các trường đại học: Kiến trúc, Mĩ thuật, Học viện Âm nhạc… đều phải đi học mĩ thuật, âm nhạc ở ngoài nhà trường để dự thi môn năng khiếu. Nay các trường trung học phổ thông dạy môn học này tạo thuận lợi cho các em trau dồi kiến thức. Em Phan Tú Uyên, học sinh Trường Trung học phổ thông Hiệp Hòa số 3 chia sẻ: “Khi biết Mĩ thuật là môn tự chọn từ lớp 10, em rất vui và đã đăng ký học. Bởi em thích chuyên ngành thiết kế đồ họa, mong muốn theo học để vừa phát huy khả năng hội họa, vừa giải trí sau những giờ học căng thẳng”. Từ việc triển khai giảng dạy âm nhạc, mĩ thuật, nhiều trường đã thành lập các câu lạc bộ nghệ thuật, ban nhạc thu hút sự tham gia của đông đảo học sinh. Đây là không gian mở cho cả những bạn không chọn âm nhạc, mĩ thuật trong nhóm môn tự chọn nhưng có cùng sở thích, đam mê nghệ thuật.

Coi trọng phát triển năng lực học sinh

Thời lượng môn Âm nhạc, Mĩ thuật được thực hiện theo phân bố chương trình 2 tiết/tuần. Mục tiêu đáp ứng tối đa nguyện vọng học tập của học sinh, các trường trung học phổ thông xây dựng các nhóm môn học lựa chọn, trong đó có nhóm nghệ thuật. Được đánh giá nội dung chương trình môn học hay, mang tính định hướng cao nhưng các môn Mĩ thuật, Âm nhạc vẫn chưa được tất cả các trường trung học phổ thông đưa vào giảng dạy do thiếu giáo viên.

Trong chương trình giáo dục phổ thông 2018 cấp trung học phổ thông, bên cạnh một số môn học bắt buộc, học sinh được tự chọn một số môn học, trong đó có môn Âm nhạc và Mĩ thuật. Việc đưa nghệ thuật vào trường học không chỉ tạo ra những giờ học hấp dẫn, mà còn trở thành nền tảng quan trọng trong việc xây dựng môi trường giáo dục hạnh phúc.

Toàn tỉnh hiện có 87 trường trung học phổ thông nhưng chỉ mới có 27 giáo viên âm nhạc và 16 giáo viên mĩ thuật. Phần lớn các trường trung học phổ thông mới chỉ triển khai giảng dạy được một trong hai môn học này, chỉ có một số ít trường tổ chức giảng dạy được cả 2 môn. Nhiều trường chưa bố trí được phòng học âm nhạc, mĩ thuật riêng biệt, thiếu nhạc cụ, trang thiết bị giảng dạy. Theo Thông tư 14/2020/TT-BGDĐT của Bộ Giáo dục và Đào tạo, phòng học bộ môn Âm nhạc được thiết kế cách âm để bảo đảm môi trường học tập hiệu quả. Tuy nhiên, đến nay, nhiều trường chưa đáp ứng được yêu cầu này, phải tận dụng các phòng học hiện có để giảng dạy.

Trong thời gian tới, Sở Giáo dục và Đào tạo tiếp tục tham mưu UBND tỉnh dành nguồn lực, đầu tư, bổ sung cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ giảng dạy môn học này. Đề xuất kế hoạch tuyển dụng giáo viên âm nhạc, mĩ thuật bảo đảm số lượng, chất lượng, cân đối cơ cấu đáp ứng yêu cầu triển khai chương trình giáo dục phổ thông 2018. Trong quá trình tư vấn, hướng dẫn học sinh đăng ký chọn môn học, các trường không chỉ quan tâm đến nguyện vọng mà cần lưu ý học sinh về định hướng nghề nghiệp, khuyến khích các em lựa chọn môn học theo sở thích, năng khiếu phù hợp.

Bài, ảnh: Minh Thu