Trên cánh đồng trải dài tít tắp ở thôn Văn Sơn, xã Tân Tiến, lúa đang thời kỳ chín đỏ đuôi. Đây là năm thứ 2, UBND xã xây dựng cánh đồng mẫu lớn quy mô 30 ha. Vụ chiêm xuân năm trước, mô hình này cho năng suất lúa ước đạt 71 tạ/ha, thu nhập bình quân 45-50 triệu đồng/ha, trong khi sản xuất đại trà chỉ đạt 50-55 tạ/ha. 

Nắm bắt lợi thế, vụ mùa này, nông dân tập trung gieo cấy giống lúa lai Kim ưu 18, thu hút 383 hộ sản xuất. Nông dân tham gia mô hình được tập huấn kỹ thuật canh tác theo quy trình, chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh; xuống giống, điều tiết nước, bón phân đồng loạt, đúng thời điểm. Sản xuất theo phương thức này có nhiều thuận lợi, các hộ được hỗ trợ 60% giá giống, 30% phân bón và thuốc bảo vệ thực vật, 50% kinh phí tập huấn chuyển giao khoa học kỹ thuật. 

Điển hình như Công ty cổ phần Vật tư kỹ thuật nông nghiệp Bắc Giang cung ứng giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật và cử 2 kỹ sư trực tiếp hướng dẫn nông dân. Ông Nguyễn Văn Hùng, Chủ tịch UBND xã cho biết: “Để xây dựng thành công cánh đồng mẫu lớn, ngay vụ đầu, xã thành lập BCĐ có kế hoạch chi tiết, lịch trình cụ thể, tạo điều kiện thuận lợi cho các hộ dồn điền, đổi thửa. Từ đó nông dân có điều kiện sản xuất tập trung, đưa cơ giới hóa vào làm đất, gieo sạ, chi phí giảm nhiều so với trước. Hơn nữa, trên cánh đồng chỉ cấy một loại giống nên việc chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh rất thuận tiện…”. 

Thời điểm này, lúa trên cánh đồng mẫu lớn sắp thu hoạch, không nhiễm sâu bệnh nặng. Người dân trong xã phấn khởi khẳng định năng suất, chất lượng lúa trên cánh đồng mẫu lớn cao hơn hẳn những cánh đồng khác, trong khi chi phí sản xuất thấp hơn. Nhờ triển khai đồng loạt, nông dân không phải lo thu hoạch do được bao tiêu sản phẩm ngay tại ruộng. Chị Lê Thị Lâm, thôn Văn Sơn chia sẻ: “Tôi thấy tham gia cánh đồng mẫu lớn năng suất cao hơn so với làm đơn lẻ, đỡ vất vả trong phòng, trừ sâu bệnh. Năng suất lúa vụ mùa ước trên 68 tạ/ha”.  

Thêm những cánh đồng mẫu

Tân Tiến là xã đầu tiên của TP Bắc Giang triển khai cánh đồng mẫu lớn cho hiệu quả kinh tế cao. Theo đánh giá của ngành nông nghiệp, sản xuất lúa lai trên cánh đồng mẫu lớn cho năng suất, sản lượng tăng 15-20%. Với thành công của mô hình, nông dân các xã ngoại thành bắt đầu thay đổi nhận thức, thói quen canh tác manh mún, lạc hậu trước đây sang sản xuất tập trung, khoa học hơn. UBND TP chỉ đạo nhân rộng cánh đồng mẫu lớn ở các xã có diện tích đất nông nghiệp lớn, chân ruộng phẳng, tạo vùng hàng hóa chuyên canh, khép kín, có sự liên kết 4 nhà (nhà nước, doanh nghiệp, nhà khoa học, nông dân), gắn với tiêu thụ, chế biến sản phẩm, tăng hiệu quả sản xuất. 

Theo đó, xã Dĩnh Trì đầu tư nạo vét 2 tuyến mương từ thôn Trung Thành lên đồng Bổ và từ thôn Cốc đến thôn Riễu phục vụ sản xuất thuận lợi. Riêng xã Tân Tiến tập trung xây dựng mô hình trong 4 vụ liên tiếp để Sở Nông nghiệp và PTNT hỗ trợ đầu tư; triển khai cánh đồng mẫu lớn trồng hành, cà rốt ở thôn Thanh Cảm. Sau khi thu hoạch vụ mùa, Trạm Khuyến nông TP tổ chức hội thảo nâng cao hiệu quả cánh đồng mẫu lớn tại Tân Tiến để nhân rộng ra xã khác; đưa máy làm đất, máy gặt đập liên hợp về giới thiệu cho các hộ dân.  

Ông Triệu Sơn Giang, Phó Phòng Kinh tế TP cho biết: “Chúng tôi hướng dẫn các xã xây dựng cánh đồng mẫu lớn theo 8 tiêu chí của Bộ Nông nghiệp và PTNT, lựa chọn vùng quy hoạch diện tích đất sản xuất, vận động bà con dồn điền, đổi thửa, tích tụ ruộng đất, chủ động liên hệ với các doanh nghiệp hỗ trợ giống, phân bón, kỹ thuật”. Đến nay, có 4 doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh đăng ký tham gia vào mô hình, hỗ trợ một phần giá giống, thuốc bảo vệ thực vật, phân bón. Một số công ty cam kết bao tiêu sản phẩm với giá có lợi cho nông dân nên bà con phấn khởi, tích cực hưởng ứng.

Minh Thu