1. Dư luận quốc tế tiếp tục bày tỏ sự bất bình trước việc Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan Hải Dương 981 trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam.

Tại buổi tọa đàm tại thành phố La Plata (Argentina) ngày 24-6, ông Ezequiel Ramoneda, điều phối viên Trung tâm nghiên cứu Đông Nam Á thuộc Trường Đại học Quốc gia La Plata đã phê phán Trung Quốc vi phạm Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS) và khoa trương sức mạnh hòng đe dọa để chiếm đoạt nguồn tài nguyên dầu khí tại vùng biển của Việt Nam và kiểm soát các tuyến giao thông huyết mạch của thế giới tại Biển Đông.

Phát biểu tại phiên điều trần trước Quốc hội, Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ phụ trách khu vực Đông Á Đ.Rút-xen (Daniel Russel) ngày 25-6 cho rằng, những động thái mang tính cưỡng bức của Trung Quốc nhằm thực thi các tuyên bố chủ quyền tại các vùng biển tranh chấp không chỉ làm gia tăng căng thẳng mà còn hủy hoại vị thế của nước này trên trường quốc tế.

Theo Tiến sĩ Yang Hengjun, một học giả Trung Quốc từng làm việc trong Bộ Ngoại giao Trung Quốc, hiện là thành viên cao cấp tại Hội đồng Đại Tây Dương ở Mỹ nói với tờ Diplomat rằng, những bước đi mới đây càng khiến Trung Quốc gần như không còn bạn bè trong khu vực, trong khi trên vũ đài chính trị quốc tế, điều quan trọng nhất là uy tín, danh dự và sức ảnh hưởng.

Nhật báo kinh tế Les Echos của Pháp cho rằng, chọn "trọng tài” để giải quyết các tranh chấp là hướng nên làm vì "trọng tài áp đặt quy định về quyền, xuất phát từ một định chế được cho là độc lập”.

Phát biểu tại Hội đồng Quan hệ Đối ngoại ở thủ đô Washington, Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long cũng cho rằng, luật pháp quốc tế phải có một trọng lượng lớn đối với cách thức xử lý các tranh chấp. Ông cũng nhấn mạnh, Trung Quốc cũng đã chứng kiến nhiều cường quốc trong lịch sử tìm cách trỗi dậy bằng "sức mạnh” để rồi sụp đổ và Trung Quốc "cần cố gắng tránh sai lầm tương tự”.

Bất chấp sự phản đối của Việt Nam và cộng đồng quốc tế, Trung Quốc vẫn tiếp tục có những hành động khiến căng thẳng leo thang trên Biển Đông.

Trong tuần qua, Trung Quốc thường xuyên sử dụng từ 109 đến 125 tàu, thuyền các loại bảo vệ giàn khoan Hải Dương 981.Đồng thời,máy bay trinh sát của Trung Quốc cũngcó mặttại khu vực nơi giàn khoan Hải Dương 981 đang được đặt trái phép trong vùng biển Việt Nam. Ngày 23-6, các tàu Trung Quốc vây ép, đâm làm hỏng một số thiết bị lan can, móp méo be mạn phải và mạn trái của tàu Kiểm ngư Việt Nam số hiệu KN-951 khi tàu nàyđang thực hiện nhiệm vụ đấu tranh, tuyên truyền, yêu cầu Trung Quốc rút giàn khoan Hải Dương 981 và các tàu hộ tống ra khỏi vùng biển Việt Nam.

Tuy nhiên, Trung Quốc lại bịa đặt rằng, tàu Việt Nam quấy rối, chủ động đâm va vào tàu Trung Quốc.

Trung Quốc cũng vừa phát hành "Bản đồ địa hình Trung Quốc” và "Bản đồ nước Cộng hòa nhân dân Trung Hoa” khổ dọc, trong đó thể hiện "đường lưỡi bò” bao trùm gần như toàn bộ Biển Đông. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Hải Bình khẳng định, việc phát hành tấm bản đồ với "đường lưỡi bò" khoanh hầu như toàn bộ Biển Đông về Trung Quốc là hành vi vi phạm nghiêm trọng luật pháp quốc tế. Các quốc gia liên quan cũng đã lên tiếng phản đối hành động này của Trung Quốc.

2. Tình hình tại miền Đông Ukraine vẫn không có gì tiến triển sau 1 tuần ngừng bắn.

Được Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko đơn phương đưa ra ngày 20-6 và có hiệu lực từ 22 giờcùng ngày đến 10 giờngày 27-6, lệnh ngừng bắn nhằm kết thúc những cuộc giao tranh, đụng độ dai dẳng và đẫm máu giữa quân chính phủ và lực lượng ly khai ở miền Đông Ukraine. Hy vọng chấm dứt cuộc xung đột vốn đã khiến nhiều người thiệt mạng được nhen nhóm khi ngày 23-6, lực lượng ly khai ở miền Đông Ukraine chấp nhận thực thi.

Tuy nhiên, sau khi lực lượng ly khai bắn rơi một trực thăng quân sự Ukraine làm 9 người thiệt mạng ngày 24-6, Tổng thống Petro Poroshenko đã lên tiếng cảnh báo rút lại lệnh ngừng bắn và ra lệnh bắn nhằm đáp trả không do dự các cuộc tấn công của lực lượng ly khai.

Lính Ukraine lập trạm kiểm soát bên ngoài thị trấn Slavyansk ở miền đông - Ảnh: Reuters

Trong khi đó, lực lượng ly khai tố cáo Kiev đã không tuân thủ lệnh ngừng bắn. Theo lãnh đạo Cộng hòa Nhân dân Donetsk tự xưng ở miền Đông Ukraine, quân đội chính phủ vẫn tiếp tục nã pháo vào khu vực ngoại ô thành phố Slavyansk. Giao tranh cũng tiếp tục xảy ra tại sân bay thành phố Donetsk.

Khi lệnh ngừng bắn với phiến quân thân Nga ở miền Đông kết thúc, Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko ngày 27-6 đã quyết định gia hạn thêm 72 giờ cho lệnh bắn này. Quyết định trên được đưa ra sau khi Ukraine ký kết một thỏa thuận liên kết "lịch sử” với Liên minh châu Âu (EU) bất chấp sự phản đối của Nga.

3. Ngày 26-6, Văn phòng Tổng thống Iraq đã kêu gọi quốc hội mới được bầu của nước này triệu tập phiên họp vào ngày 1-7 để bắt đầu tiến trình thành lập một chính phủ mới trong bối cảnh cuộc nổi dậy của các nhóm phiến quân đang đe dọa tới sự thống nhất của quốc gia vùng Vịnh này.

Lực lượng Iraq tuần tra ở thành phố Ramadi thuộc tỉnh Anbar ngày 24-6. Ảnh: Reuters

Phiên họp sẽ được chủ trì bởi thành viên lớn tuổi nhất trong tổng số 328 nghị sĩ được bầu trong cuộc tổng tuyển cử hôm 30-4 vừa qua. Dự kiến, quốc hội sẽ có thời hạn 30 ngày để bầu ra một tổng thống mới và 15 ngày sau đó phải chọn được người nắm giữ vị trí Thủ tướng của Iraq.

Lời kêu gọi triệu tập phiên họp thành lập chính phủ được đưa ra trong bối cảnh tình hình an ninh tại Iraq ngày một xấu đi sau hơn hai tuần kể từ khi các tay súng phiến quân tấn công và chiếm giữ nhiều thành phố ở vùng lãnh thổ phía Bắc và Tây của Iraq.

4. 21 người thiệt mạng, 17 người bị thương trong vụ nổ bom tại trung tâm mua sắm đông đúc ở khu Wuse, thủ đô Abuja, Nigeria, vào đúng giờ cao điểm ngày 25-6. Vụ nổ làm cháy nhiều ô tô, vỡ cửa kính các khu nhà lân cận càng làm dấy lên lo ngại tại quốc gia này.

Lính cứu hỏa nỗ lực dập lửa cháy sau vụ nổ bom. (Nguồn: AFP/TTXVN)

Vụ tấn công càng làm dấy lên lo ngại tại quốc gia này sau khi tổ chức Hồi giáo Boko Haram đã thực hiện một loạt vụ tấn công làm nhiều người thương vong. Đây là vụ đánh bom mới nhất trong làn sóng bạo lực leo thang được cho là do Tổ chức Hồi giáo cực đoan Boko Haram tiến hành tại Nigeria.

Cảnh sát Nigeria cho biết đã bắt giữ một nghi phạm, tuy nhiên không có tổ chức nào đứng ra nhận trách nhiệm sau vụ việc.

5. Ngày 26-6, Triều Tiên và Hàn Quốc đã nối lại các cuộc đàm phán về việc vận hành khu công nghiệp chung liên triều Kaesong, sau6 tháng gián đoạn do căng thẳng leo thang giữa hai nước.

Trưởng phái đoàn Hàn Quốc Lee Kang-woo cho biết: "Cuộc gặp được nối lại sau một thời gian dài là cơ hội để xem xét lại một cách toàn diện việc phát triển và hoạt động bình thường trở lại của khu công nghiệp Kaesong".

Khu công nghiệp chung Kaesong giữa Hàn Quốc và Triều Tiên. Ảnh: TTXVN