Bắc Ninh - Đất học thăng hoa
BẮC NINH - Với nền tảng vững chắc đã được khẳng định qua những thành tích dẫn đầu cả nước về phổ cập, trường chuẩn, giáo viên đạt chuẩn và giáo dục mũi nhọn, ngành giáo dục tỉnh Bắc Ninh mới đang bước vào giai đoạn tăng tốc, quyết tâm giữ vững vị trí tốp đầu và phấn đấu trở thành trung tâm giáo dục tiên tiến, hiện đại hàng đầu quốc gia.
Dấu ấn giáo dục đại trà
Những người quan tâm sự nghiệp giáo dục của tỉnh Bắc Ninh (cũ) còn nhớ, năm 2000, khi ngành giáo dục nhiều tỉnh, thành phố còn mơ hồ về khái niệm trường chuẩn quốc gia thì Lương Tài - huyện thuần nông còn nhiều khó khăn đã về đích sớm nhất toàn quốc với 100% trường tiểu học đạt chuẩn quốc gia. Từ Lương Tài, phong trào xây dựng trường chuẩn phát triển mạnh, trước hết ở cấp tiểu học, rồi mầm non, trung học cơ sở và trung học phổ thông.
![]() |
Giờ học môn Toán của học sinh lớp 9 Trường Trung học cơ sở Ngô Sĩ Liên. Ảnh: Minh Thu. |
Sau nhiều năm dẫn đầu toàn quốc về tỷ lệ phòng học kiên cố và trường chuẩn quốc gia, năm 2020, Bắc Ninh lại về đích sớm nhất toàn quốc ở cả 2 mục tiêu: 100% phòng học kiên cố và 100% trường chuẩn quốc gia. Năm 2002, tỉnh hoàn thành phổ cập giáo dục trung học cơ sở; năm 2012 là tỉnh đầu tiên đạt chuẩn phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 5 tuổi; chất lượng giáo dục đại trà luôn ổn định vững chắc ở mức cao; luôn dẫn đầu cả nước về tỷ lệ giáo viên đạt và vượt chuẩn…
Tại Bắc Giang, bức tranh giáo dục cũng đầy sắc màu tươi sáng. Từ một tỉnh có chất lượng giáo dục toàn diện ở mức trung bình, nhiều năm nay, Bắc Giang đã vững vàng trong tốp 10 tỉnh, thành phố dẫn đầu toàn quốc. Hiện quy mô, mạng lưới trường, lớp học được quy hoạch, sắp xếp khá tinh gọn và hiệu quả.
Toàn tỉnh có hơn 750 trường học từ mầm non đến trung học phổ thông, trên 300 cơ sở giáo dục mầm non tư thục; 100% xã, phường duy trì vững chắc chuẩn phổ cập giáo dục mầm non, tiểu học và trung học cơ sở. Toàn tỉnh có 722 trường chuẩn quốc gia mức 1 (chiếm 96,4%, cao hơn 38% so với cả nước); chất lượng giáo dục đại trà luôn ổn định vững chắc ở mức cao so với cả nước; dự kiến hết năm 2025, tỷ lệ phòng học kiên cố toàn tỉnh đạt 97,9%...
Trước thời cơ và vận hội mới, với những thành quả nổi bật đạt được trong nhiều năm qua, sau khi hợp nhất, ngày giáo dục đặt mục tiêu tham mưu cho tỉnh và triển khai thực hiện các giải pháp giữ vững và phát huy vị thế trong tốp đầu toàn quốc cả về phong trào và chất lượng giáo dục; đưa tỉnh Bắc Ninh mới thành trung tâm giáo dục tiên tiến, hiện đại của cả nước.
Đỉnh cao giáo dục mũi nhọn
Nói đến giáo dục mũi nhọn là đề cập đến các kỳ thi cấp quốc gia, khu vực và quốc tế, rồi kết quả thi tốt nghiệp trung học cơ sở… Đây cũng là điểm nhấn khẳng định uy tín, vị thế các tỉnh, thành phố so với cả nước. Thật tự hào, nhiều năm qua, ngành Giáo dục hai tỉnh Bắc Ninh, Bắc Giang (khi chưa hợp nhất) đều gặt những mùa vàng.
![]() |
3 tài năng trẻ tỉnh Bắc Ninh sẽ tham dự Olympic quốc tế các môn Toán, Vật lí, Hóa học trong tháng 7/2025. |
Tháng 7/2023, phát biểu tại lễ vinh danh giáo viên bồi dưỡng và học sinh thi đoạt giải quốc gia và quốc tế, đồng chí Vương Quốc Tuấn, Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng khi đó là Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Bắc Ninh không hề quá lời khi ví thành tích giáo dục mũi nhọn của tỉnh tự như sức vươn Phù Đổng. Đồng chí dẫn chứng, tại kỳ thi học sinh giỏi quốc gia trung học phổ thông, ngoài 2 năm liền dẫn đầu toàn quốc về tỷ lệ thí sinh dự thi đoạt giải, năm 2023, kết quả thi của Bắc Ninh còn xác lập nhiều kỷ lục mới: Số lượng giải nhiều nhất (69 giải); tỷ lệ thí sinh đoạt giải cao nhất (90,8%); lần đầu tiên 3 môn tự nhiên là Toán, Vật lí, Hóa học đều có giải nhất và 100% thí sinh đoạt giải có số…
Kỷ lục tiếp tục được xác lập tại các kỳ Olympic khu vực và quốc tế năm 2023. Nếu như từ năm 1997 đến 2022, tỉnh Bắc Ninh chỉ có 4 giải Olympic quốc tế gồm 3 Huy chương Bạc và 1 Huy chương Đồng thì thành tích của riêng năm 2023 bằng 25 năm trước cộng lại nhưng chất lượng giải cao hơn với 9 lượt thí sinh đoạt giải, trong đó có 2 Huy chương Vàng và 2 Huy chương Đồng Olympic quốc tế.
Trong tháng 7, sau khi Bộ Giáo dục và Đào tạo công bố kết quả kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông, người dân và ngành Giáo dục tỉnh còn kỳ vọng 3 tài năng trẻ của Trường Trung học phổ thông Chuyên Bắc Ninh tiếp tục mang vinh quang về cho quê hương, đó là các em: Trương Thanh Xuân, đội tuyển Olympic Toán quốc tế; Nguyễn Công Vinh, đội tuyển Olympic Vật lí quốc tế; Ngô Quang Minh, đội tuyển Olympic Hóa học quốc tế. |
Sau 2 năm dẫn đầu toàn quốc về tỷ lệ thí sinh đoạt giải, năm 2024, Bắc Ninh xếp thứ 2 với 79/86 thí sinh dự thi đoạt giải, gồm 11 giải Nhất, 23 giải Nhì, 28 giải Ba và 17 giải Khuyến khích. Tháng 7/2024, em Nguyễn Hữu Tiến Hưng (Trường Trung học phổ thông Chuyên Bắc Ninh) tiếp tục mang vinh quang về quê hương với tấm Huy chương Vàng Olympic Hóa học quốc tế, cùng với Nguyễn Văn Hoàng, Huy chương Đồng Olympic Toán quốc tế và Nguyễn Công Vinh, Huy chương Đồng Olympic Vật lí châu Âu.
Năm 2025, đất học lại thăng hoa với thành tích bứt phá tại kỳ thi học sinh giỏi quốc gia: 81/86 thí sinh dự thi đạt giải (gồm 12 giải Nhất, 34 giải Nhì, 24 giải Ba, 11 giải Khuyến khích), dẫn đầu 63 tỉnh, thành phố toàn quốc. Đây là thành tích xuất sắc nhất, toàn diện nhất từ trước đến nay của ngành Giáo dục dục tỉnh Bắc Ninh với nhiều kỷ lục mới như: Số lượng giải cao nhất, tỷ lệ giải cao nhất, số lượng giải Nhất và giải có số nhiều nhất, số bộ môn lập kỷ lục cũng nhiều nhất… Vinh dự hơn, Bắc Ninh có 2 thí sinh giành Huy chương Vàng Olympic Vật lí châu Á và châu Âu (tháng 5 và 6); 3 thí sinh được tham dự Olympic quốc tế các môn Toán, Vật lí, Hóa học trong tháng 7.
Cùng với giáo dục mũi nhọn, giáo dục đại trà cũng đạt nhiều thành tích ngoạn mục. Năm 2020, tỉnh Bắc Ninh xếp thứ 26/63 tỉnh, thành phố về điểm thi tốt nghiệp trung học phổ thông. Những năm sau, vị trí trên bảng xếp hạng điểm thi không ngừng cải thiện: Năm 2021 xếp thứ 19, năm 2022 xếp thứ 6, năm 2023 và 2024 xếp thứ 5 toàn quốc; liên tiếp dẫn đầu và trong tốp đầu toàn quốc về số lượng thủ khoa, á khoa đại học, số thí sinh đạt điểm cao ở các khối thi, điểm bình quân các khối thi, các bài thi đạt điểm 10…
Cùng với tỉnh Bắc Ninh (cũ), chất lượng giáo dục mũi nhọn của tỉnh Bắc Giang cũng đạt nhiều thành tích ấn tượng, làm rạng rỡ truyền thống vùng đất học Kinh Bắc. Tại kỳ thi chọn học sinh giỏi quốc gia năm học 2023-2024, Bắc Giang giành 86 giải trong đó có 4 giải Nhất, xếp thứ 7/63 tỉnh, thành phố về số lượng giải. Đặc biệt, lần đầu tiên tỉnh có 3 thí sinh xuất sắc cùng giành Huy chương Vàng Olympic quốc tế các môn Vật lí và Hóa học, dẫn đầu cả nước. Năm học 2024-2025, cũng tại kỳ thi chọn học sinh giỏi quốc gia trung học phổ thông, ngành Giáo dục Bắc Giang tiếp tục vượt lên khi giành 99 giải, trong đó có 5 giải nhất; xếp thứ 4 cả nước về số lượng giải và xếp thứ 5 cả nước về chất lượng giải…
Những ngày cuối tháng 6, cùng với cả nước, ngành Giáo dục Bắc Giang và Bắc Ninh (cũ) vừa trải qua kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2025, năm đầu tiên kỳ thi quốc gia được đổi mới toàn diện theo Chương trình giáo dục phổ thông mới. Hy vọng với phương pháp quản lý, chỉ đạo bài bản, chuẩn mực và thực chất, sau khi hợp nhất, ngành giáo dục tỉnh tiếp tục có những mùa vàng bội thu, xứng đáng là điển hình toàn quốc về phong trào và chất lượng giáo dục.
Trong tháng 7/2025, sau khi Bộ Giáo dục và Đào tạo công bố kết quả kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông, người dân và ngành Giáo dục tỉnh còn kỳ vọng 3 tài năng trẻ Trường Trung học phổ thông Chuyên Bắc Ninh tiếp tục mang vinh quang về cho quê hương, đó là các em: Trương Thanh Xuân, đội tuyển Olympic Toán quốc tế; Nguyễn Công Vinh, đội tuyển Olympic Vật lí quốc tế; Ngô Quang Minh, đội tuyển Olympic Hóa học quốc tế. Hy vọng, thành công của 3 tài năng trẻ sẽ góp phần để đất học Kinh Bắc có niềm vui mới ngay trong tháng đầu tiên khi hợp nhất hai tỉnh.
Ý kiến bạn đọc (0)