Thanh toán không dùng tiền mặt đã trở thành xu hướng tất yếu của sự phát triển. Tỷ lệ giao dịch điện tử ngày càng gia tăng, chiếm vị trí chủ đạo trong hoạt động thanh toán. Thế nhưng vẫn có không ít cá nhân, tổ chức sử dụng tiền mặt trong nhiều tình huống nhằm trục lợi. Đáng chú ý, có cửa hàng thậm chí từng công khai từ chối chuyển khoản, đi ngược lại với xu thế chuyển đổi số trong lĩnh vực tài chính.

Những năm qua, kinh tế số của tỉnh Bắc Ninh đã có bước chuyển mạnh mẽ, thể hiện rõ nét qua sự phổ biến của phương thức thanh toán không dùng tiền mặt. Từ phố thị đến làng quê, từ miền núi đến vùng cao, hình ảnh người dân đi chợ, mua từng con cá, mớ rau rồi quét mã thanh toán đã trở nên quen thuộc. Vậy mà không ít trường hợp dù biết đến thanh toán không dùng tiền mặt nhưng cố tình giao dịch bằng tiền mặt. Căn nguyên chính của hành động này là nhằm né tránh nghĩa vụ thuế. Bởi lẽ, khi giao dịch điện tử, mọi dòng tiền đều được truy vết, minh bạch, trong khi đó thanh toán bằng tiền mặt lại tạo ra khoảng trống khó kiểm soát.

Khảo sát tại một số cửa hàng vàng trên địa bàn tỉnh cho thấy, khi khách đến mua hàng, người bán thường đề nghị thanh toán bằng tiền mặt. Trường hợp khách không có tiền mặt, chủ cửa hàng lại gợi ý chuyển khoản vào một tài khoản khác không đăng ký trong hồ sơ kinh doanh, đồng thời ghi chú là “nhờ rút tiền mặt”. Theo quy định, các cửa hàng vàng bắt buộc phải xuất hóa đơn điện tử từ máy tính tiền khi bán hàng. Tuy nhiên, với cách làm trên, chủ cửa hàng sẽ không xuất hóa đơn, không kê khai đầy đủ doanh thu bởi nhiều giao dịch được thực hiện bằng tiền mặt hoặc chuyển khoản vào tài khoản ngoài hệ thống đăng ký của doanh nghiệp, hộ kinh doanh. Hệ quả là cơ quan chức năng không có căn cứ để xác định doanh thu thực tế cũng như lượng hàng hóa giao dịch của đơn vị kinh doanh. Đây là hành vi cố tình trốn thuế.

Tình trạng tương tự còn diễn ra ở hoạt động dạy thêm. Một số giáo viên đã đăng ký dạy thêm nhưng khi thu tiền lại viện lý do tài khoản ngân hàng ngừng hoạt động, thông báo cho phụ huynh nộp tiền mặt. Điều này gây ra nhiều bất tiện. Chị Đ.T.H, phường Bắc Giang chia sẻ: “Con tôi học lớp 9, cuối tháng thầy, cô dạy thêm thông báo trên nhóm Zalo của lớp là nộp tiền mặt. Từ khi dùng Internet banking, tôi rất ít sử dụng tiền mặt nhưng vẫn phải đi rút để đóng học cho con”.

Những hành vi trên không chỉ đi ngược xu thế phát triển của nền kinh tế số mà còn có biểu hiện trục lợi, cố tình né tránh nghĩa vụ thuế đối với Nhà nước. Về bản chất, việc sử dụng tiền mặt trong các giao dịch nhằm che giấu doanh thu, nguy cơ gây thất thu ngân sách và tạo ra sự bất bình đẳng giữa những người tuân thủ và những người vi phạm. Trước thực tế này, cơ quan chức năng cần có giải pháp ngăn chặn; đồng thời đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người dân và doanh nghiệp trong thực hiện nghĩa vụ thuế.

Khen - chê sao cho văn minh, đúng mực

 

Hướng đi bền vững

  

Không để chính sách nhân văn bị trục lợi