Xã Tân Liễu (Yên Dũng) chỉnh trang lại đồng ruộng sau khi dồn điền đổi thửa.

Kết quả giao ruộng đạt thấp

Năm nay, UBND tỉnh giao kế hoạch cho 7 huyện: Lục Nam, Tân Yên, Yên Dũng, Hiệp Hòa, Lạng Giang, Yên Thế, Việt Yên dồn điền đổi thửa (DĐĐT) 3,5 nghìn ha đất canh tác. Theo đó, mỗi địa phương dồn đổi từ 350 - 750 ha, riêng huyện Yên Thế là 50 ha. Ngay sau khi được tỉnh giao kế hoạch, UBND các huyện căn cứ vào điều kiện thực tế tổ chức hướng dẫn cơ sở thực hiện.

Theo Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT), toàn tỉnh hiện mới giao trên thực địa gần 690 ha, chưa đạt 1/5 so với kế hoạch năm. Diện tích này tập trung ở ba huyện: Tân Yên, Lục Nam, Việt Yên. Những đơn vị còn lại gồm: Hiệp Hòa, Lạng Giang, Yên Dũng, Yên Thế đều chưa giao được ruộng. Ông Nguyễn Thanh Tuấn, Phó trưởng Phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Lạng Giang cho biết: "Năm nay, huyện được giao dồn đổi 600 ha ruộng ở 21 xã. Thời điểm này địa phương có 60% số xã hoàn thành phê duyệt phương án DĐĐT. Số xã còn lại mới quy hoạch đồng ruộng và đang xây dựng phương án”.

Tại huyện Tân Yên, tuy đã bàn giao trên thực địa khoảng 300/600 ha tại 12 xã nhưng vẫn còn 9 xã đang xây dựng phương án. Đơn cử như xã Liên Sơn chưa phê duyệt phương án để có căn cứ tổ chức thực hiện dồn đổi 30 ha ruộng ở thôn Thượng. Theo ông Đoàn Thanh Bình, Trưởng thôn, để hoàn thành phương án, thôn đang tập trung vận động khoảng 30 hộ dân ở khu đồng Bãi Mít và Mỏ hiến đất làm kênh mương. Tương tự ở huyện Lục Nam, có 4 xã giao ruộng trên thực địa; 10 xã còn lại đang xây dựng phương án để xin ý kiến nhân dân thông qua. Đáng chú ý, tại Yên Thế cả 4 xã nằm trong kế hoạch dồn đổi là: An Thượng, Đồng Kỳ, Tiến Thắng, Tân Hiệp gần như vẫn “án binh bất động”.

Giải quyết vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ

Tiến độ DĐĐT năm nay chậm có nhiều nguyên nhân. Đại diện lãnh đạo phòng TN&MT, nông nghiệp và PTNT các huyện: Tân Yên, Lạng Giang, Lục Nam, Yên Thế đều cho rằng phần lớn diện tích dồn đổi không bằng phẳng, chủ yếu là ruộng bậc thang. Các thửa ruộng trong cùng khu đồng có độ chênh lệch lớn, diện tích manh mún do đó khi vận động các hộ đổi ruộng gặp nhiều khó khăn.

Không chỉ vậy, theo ông Nguyễn Duy Quảng, Trưởng Phòng TN&MT huyện Lục Nam, địa phương là huyện miền núi, ruộng đồng mấp mô khiến chi phí làm kênh mương, đường để dồn đổi lớn, ước khoảng 8-10 triệu đồng/ha, trong khi ngân sách Nhà nước chỉ hỗ trợ 5,5 triệu đồng. Bởi vậy, số kinh phí phải huy động từ sức dân lớn khiến nhiều người nghi ngại. Thậm chí, có xã như Yên Sơn, Khám Lạng đã tổ chức họp dân 3-4 lần triển khai mà chỉ có khoảng 50% số dân tham dự. Ông Nguyễn Duy Nghị, Bí thư Đảng ủy xã Đan Hội (Lục Nam) phản ánh, xã còn 2/200 hộ chưa nhất trí dồn đổi ruộng nên chưa phê duyệt phương án.

Sau khi hoàn thành DĐĐT, nông dân thôn Trại Mới, xã Tân Hưng (Lạng Giang) liên kết với doanh nghiệp sản xuất khoai tây chế biến thành vùng tập trung, tăng thu nhập.

Ông Nguyễn Văn Tuyến, Phó Giám Sở TN&MT cho biết, để hoàn thành kế hoạch DĐĐT trong năm nay, ngoài kiểm tra định kỳ, từ tháng 10 đến nay, Sở tăng cường cử cán bộ đôn đốc, phối hợp với các huyện tháo gỡ khó khăn vướng mắc. Trong đó tập trung hướng dẫn những xã chậm tiến độ khẩn trương quy hoạch đồng ruộng, xác định đất công ích, khoanh định khu vực làm đường, kênh mương để sớm hoàn thiện phương án; thực hiện nghiêm quy trình, bảo đảm trình tự, tránh khiếu kiện. Đi đôi với đó, UBND các huyện cần xem xét cân đối kinh phí hỗ trợ những xã khó khăn để tăng nguồn lực chỉnh trang đồng ruộng ở khu vực ruộng bậc thang.

Được biết, từ cuối tháng 10, huyện Tân Yên có văn bản yêu cầu các xã tập trung cao cho công tác này, quy rõ trách nhiệm cho đồng chí chủ tịch, bí thư cấp xã. Trong quá trình thực hiện, nếu xã nào không triển khai hoặc thực hiện không bảo đảm tiến độ, Chủ tịch UBND huyện sẽ phê bình và xem xét tạm đình chỉ điều hành công việc của chủ tịch xã để chỉ đạo DĐĐT. Một số xã của huyện Tân Yên như Liên Sơn, Ngọc Châu còn bố trí từ vài trăm triệu đồng đến 1 tỷ đồng từ tiền đấu giá đất hỗ trợ thôn quy hoạch đồng ruộng.

Minh Linh