Nông dân xã Nghĩa Hưng (Lạng Giang) thu hoạch ớt trên cánh đồng mẫu lớn.

Hình thành vùng sản xuất lớn

Xã Nghĩa Hưng (Lạng Giang) là một trong những địa phương đang phấn đấu về đích nông thôn mới vào năm 2018. Để hoàn thành các tiêu chí, chính quyền, người dân đã và đang tích cực dồn điền đổi thửa, hình thành mô hình trồng trọt, chăn nuôi cho thu nhập cao.

Theo ông Nguyễn Văn Khương, Chủ tịch UBND xã, 5 năm qua, mỗi năm địa phương được thụ hưởng khoảng 100 triệu đồng từ các nguồn vốn hỗ trợ phát triển sản xuất của cấp trên. Chính quyền xã chủ động lồng ghép kinh phí cho các hộ mua giống, vật tư; đồng thời hướng dẫn bà con kỹ thuật trồng, chăm sóc theo hướng VietGAP có liên kết bao tiêu nông sản.

Đến nay, xã hình thành hai cánh đồng mẫu lớn, tổng diện tích khoảng 60 ha và hơn 100 hộ sản xuất nấm ăn thương phẩm. Năm qua, thu nhập bình quân đầu người đạt 23 triệu đồng. Trên bình diện chung, hiện huyện Lạng Giang có 18 cánh đồng mẫu. Theo kế hoạch, vụ chiêm xuân năm nay, UBND huyện phân bổ 700 triệu đồng hỗ trợ bà con mua giống, cải tạo, nâng cấp hạ tầng phát triển sản xuất. Huyện chỉ đạo các xã chú trọng canh tác giống lúa lai, chất lượng.

Cũng sử dụng hiệu quả các nguồn vốn, hằng năm, huyện Yên Dũng phân bổ hơn 10 tỷ đồng từ nhiều nguồn vốn cho các xã trợ giá giống, nâng cấp hệ thống thủy lợi. Đến nay huyện có hơn 20 cánh đồng mẫu cấy lúa, rau màu, dược liệu; 60 mô hình trồng trọt, chăn nuôi cho doanh thu 200-250 triệu đồng/năm. Theo đại diện lãnh đạo UBND huyện, từ nguồn kinh phí trích từ ngân sách, năm qua huyện bố trí hơn 3 tỷ đồng hỗ trợ các vùng trồng trọt tập trung, đơn vị phát triển kinh tế tập thể đầu tư cơ sở hạ tầng, giống, vật tư sản xuất, nâng thu nhập đạt hơn 90 triệu đồng/ha/năm.

Bắc Giang có nhiều chương trình hỗ trợ sản xuất theo mô hình tập trung tại xã, từ đó hình thành mối liên kết với doanh nghiệp thu mua nông sản với giá cao, ổn định. Điển hình như cánh đồng trồng khoai tây ở các xã: Quế Nham (Tân Yên), Đại Lâm (Lạng Giang), Vĩnh Khương (Sơn Động); nuôi thỏ An Châu (Sơn Động); nấm (Lạng Giang), nuôi gà an toàn sinh học tại xã Đồng Tâm, Tiến Thắng (Yên Thế)…

Mô hình trồng chè tại thị trấn Thanh Sơn (Sơn Động).

Đầu tư vốn tập trung

Giai đoạn 2017 - 2030, tỉnh đầu tư hơn 1,5 nghìn tỷ đồng quy hoạch vùng nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao; trong đó 20% nguồn vốn từ ngân sách nhà nước, còn lại là vốn vay từ các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân". Ông Nguyễn Văn Khái, Giám đốc Sở Nông nghiệp và PTNT

Được biết hằng năm, từ nguồn ngân sách, tỉnh dành từ 7,6 đến hơn 20 tỷ đồng hỗ trợ các xã xây dựng cánh đồng mẫu, dồn điền đổi thửa. Các địa phương đã xây dựng hơn 100 cánh đồng mẫu, 22 mô hình nông nghiệp công nghệ cao, gần 700 trang trại. Chất lượng nông sản nâng lên, người dân dần chuyển từ sản xuất nhỏ lẻ sang canh tác hàng hoá gắn với bao tiêu sản phẩm.

Để đạt hiệu quả cao, từ đầu các năm, Sở Nông nghiệp và PTNT chỉ đạo các huyện, TP lựa chọn mô hình điển hình để thực hiện, nhân rộng. Xác định đây là nguồn kinh phí lớn giúp từng bước phát triển sản xuất, sau khi tiếp nhận, UBND các huyện, TP phân bổ chi tiết cho các xã. Cách làm này giúp hỗ trợ đúng nhu cầu về giống, vốn, phù hợp với điều kiện đất, khí hậu, sát thế mạnh của địa phương.

Ngoài nguồn vốn của cấp trên, các địa phương còn có cơ chế, chính sách hỗ trợ riêng. Cụ thể, huyện Lạng Giang hỗ trợ 4 triệu đồng/ha chỉnh trang đồng ruộng, 70 nghìn đồng/kg giống ngô nếp lai, 108 nghìn đồng/sào rau an toàn, rau chế biến có diện tích từ 5 ha trở lên... Các huyện: Tân Yên, Hiệp Hòa, Lục Nam, Yên Dũng trích từ 300 - 700 triệu đồng/năm hỗ trợ phát triển các mô hình nông nghiệp công nghệ cao. Tại huyện vùng cao Sơn Động, địa phương lồng ghép vốn từ các chương trình hỗ trợ của Chính phủ cho người dân tộc thiểu số giúp bà con có thêm điều kiện phát triển sản xuất.

Thông tin từ Sở Nông nghiệp và PTNT, vừa qua tỉnh đã phân bổ hơn 23 tỷ đồng hỗ trợ các huyện, TP thực hiện dồn điền đổi thửa, xây dựng cánh đồng mẫu. Điểm mới lần này là không phân vốn dàn trải, tập trung hình thành ở mỗi xã từ 2 - 3 mô hình trồng trọt, chăn nuôi có kết nối ký hợp đồng bao tiêu. Bên cạnh đó, một số huyện, TP còn lựa chọn xây dựng mô hình phát triển sản phẩm nông sản chủ lực để đầu tư phát huy hiệu quả đồng vốn.

Trao đổi với ông Nguyễn Văn Khái, Giám đốc Sở Nông nghiệp và PTNT được biết, để tiếp tục phát huy hiệu quả nguồn vốn hỗ trợ sản xuất và nhân rộng mô hình hay, Sở, UBND các huyện, TP tiếp tục chỉ đạo đẩy mạnh dồn điền đổi thửa, hình thành các hợp tác xã, tổ hợp tác. Chính quyền địa phương xác định rõ sản phẩm chủ lực, chú trọng lựa chọn giống, kỹ thuật chăm sóc, liên kết với doanh nghiệp thu mua sản phẩm. Đối với huyện miền núi, vùng cao cần lồng ghép các nguồn lực của địa phương và T.Ư để tăng mức hỗ trợ; tích cực chuyển giao khoa học kỹ thuật cho nông dân, từng bước hình thành vùng sản xuất tập trung lớn, nâng cao thu nhập, giảm nghèo.

Hoàng Phương