Lãnh đạo huyện Lục Ngạn trao gạo hỗ trợ cho người dân xã Tân Lập. Ảnh: Đức Thọ.

Chính sách hợp lòng dân

Theo chân cán bộ Hạt Kiểm lâm huyện Lục Ngạn, chúng tôi đến một số địa phương được thụ hưởng chính sách hỗ trợ gạo cho người trồng rừng thay thế nương rẫy. Dọc đường đi, những khu rừng keo, bạch đàn đang xanh tốt thay cho diện tích đất trống, đồi trọc trước đây. Địa điểm đầu tiên chúng tôi ghé thăm là hộ anh Đàm Văn Hẹo (SN 1969), thôn Bắc Hoa, xã Tân Sơn. Trước đây, trên nương rẫy của gia đình, một phần anh trồng lúa, ngô và sắn, còn lại bỏ hoang. Cuối năm 2015, khi Nhà nước có chính sách hỗ trợ gạo cho người trồng rừng thay thế nương rẫy, anh đăng ký trồng mới 3,5 ha keo và bạch đàn. Theo đó, mỗi năm, nhà anh được hỗ trợ 360 kg gạo (120 kg/người/năm - PV). Cùng ở xã Tân Sơn, từ năm 2016 đến nay, gia đình anh Chu Văn Tích (SN 1965), dân tộc Nùng, thôn Đồng Dau cũng được hỗ trợ 720 kg gạo/năm cho 6 khẩu để trồng mới 0,8 ha bạch đàn. “Dự án đã giúp chúng tôi chủ động lương thực, tập trung trồng rừng sản xuất trên phần đất hoang hóa, cằn cỗi. Hy vọng rừng đến tuổi khai thác sẽ cho thu nhập cao”, anh Tích nói.

Tại các xã khác như: Sa Lý, Cấm Sơn, Tân Lập, Đèo Gia, Phú Nhuận... những hạt gạo của Chính phủ đã giúp người trồng rừng vợi bớt khó khăn, yên tâm trồng rừng. Đối với xã Cấm Sơn, địa phương còn trích một phần ngân sách hỗ trợ người dân mua cây giống. Từ năm 2014 đến nay, toàn xã có 237 hộ được thụ hưởng chính sách này để trồng mới gần 300 ha rừng thay thế nương rẫy. Ông Nông Văn Phụng, Chủ tịch UBND xã Cấm Sơn nói: “Chủ trương hỗ trợ gạo đáp ứng được mong mỏi của người dân, góp phần cải thiện tập quán canh tác lạc hậu, ổn định đời sống. Qua đánh giá, cây trồng sinh trưởng, phát triển tốt, tình trạng phát rừng làm nương rẫy giảm, góp phần bảo vệ và phát triển tài nguyên rừng”.

Yên tâm giữ rừng

Theo Hạt Kiểm lâm huyện Lục Ngạn, giai đoạn 2014-2017, toàn huyện có hơn 7,5 nghìn hộ dân được thụ hưởng chính sách trên với tổng khối lượng gạo được hỗ trợ là hơn 4 nghìn tấn; qua đó trồng mới hơn 3,5 nghìn ha rừng. Được biết, ngay khi triển khai dự án, Hạt Kiểm lâm huyện Lục Ngạn phối hợp với các địa phương tiến hành rà soát số hộ đăng ký trồng rừng thay thế để lập tờ trình đề nghị, bảo đảm đúng đối tượng. Các cơ quan chuyên môn của huyện hướng dẫn người dân kỹ thuật trồng và chăm sóc rừng, cung cấp cây giống có chất lượng.

Ông Phạm Văn Cường, Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm huyện Lục Ngạn nói: "Dự án hỗ trợ gạo cho đồng bào dân tộc thiểu số trồng rừng thay thế nương rẫy được thực hiện trong giai đoạn 2014-2018. Theo đó những hộ chưa tự túc được lương thực nhận hỗ trợ 10 kg gạo/khẩu/tháng. Thời gian tới, chúng tôi tham mưu với UBND huyện xây dựng Đề án hỗ trợ cho người dân trồng rừng thay thế giai đoạn 2018-2022. Nếu đề án được thông qua, không chỉ đồng bào dân tộc thiểu số mà toàn bộ hộ nghèo trên địa bàn huyện sẽ được hỗ trợ gạo khi trồng rừng thay thế nương rẫy".

Thực tế, chính sách hỗ trợ gạo có ý nghĩa lớn, giúp người dân yên tâm bảo vệ rừng. Ghi nhận tại xã Tân Sơn cho thấy, ba năm trước, khi Chính phủ triển khai dự án trồng rừng thay thế nương rẫy, số người tham gia chưa nhiều vì còn mang tâm lý e ngại. Thế nhưng, từ hiệu quả kinh tế thu được trong việc trồng rừng cũng như hằng năm được hỗ trợ gạo, tâm lý ấy mất dần, thay vào đó là sau mỗi năm số hộ đăng ký tham gia dự án ngày một nhiều. Hiện nay cả xã có 8/14 thôn được hưởng lợi từ dự án này. Theo UBND xã, từ chính sách hỗ trợ gạo, nhiều hộ đồng bào dân tộc thiểu số không còn phải lo gạo ăn, nhất là khi mùa giáp hạt đến, tập trung phát triển sản xuất, ổn định cuộc sống. Cũng vì thế, góp phần giảm tỷ lệ hộ nghèo ở Tân Sơn xuống còn 36%. Hay như tại xã Cấm Sơn, từ chính sách này, đồng bào dân tộc thiểu số đã yên tâm bám rừng, có ý thức hơn trong việc trồng và chăm sóc rừng, không còn tình trạng tự ý đốt rừng. Anh Hoàng Văn Tẳm (SN 1971), dân tộc Nùng, thôn Chằm Khon, xã Cấm Sơn chia sẻ: “Từ khi được hỗ trợ gạo, chúng tôi không phải mua gạo mà dùng số tiền đó để mua vật tư, phân bón để sản xuất nông, lâm nghiệp. Tôi mong muốn Nhà nước tiếp tục duy trì việc hỗ trợ khi rừng đến chu kỳ thu hoạch để người dân yên tâm bám rừng”.

Sỹ Quyết