Mô hình "Giàn phơi nông sản (quần áo) thông minh" của em Nguyễn Thị Trang, Trường THCS An Lập.

Mô hình nhiều tiện ích

Tại Cuộc thi Sáng tạo Thanh thiếu niên, nhi đồng huyện Sơn Động năm 2017, em Nguyễn Thị Trang, học sinh lớp 9A, Trường THCS An Lập đoạt giải Nhất với mô hình "Giàn phơi nông sản (quần áo) thông minh". Trang cho hay, từ nhỏ em nhiều lần chứng kiến cha mẹ sau bao tháng ngày vất vả trên đồng ruộng nhưng đến vụ thu hoạch vẫn bị thiệt hại do nông sản phơi sấy không thuận lợi, chất lượng giảm. Quần áo ngoài sân nhiều khi gặp mưa không có người ở nhà đành phải giặt, phơi lại. Bởi vậy, khi được trường phổ biến, phát động phong trào thi đua nghiên cứu sáng tạo, Trang mạnh dạn trình bày ý tưởng và được thầy cô ủng hộ. 

Để làm mô hình, em tìm nguyên liệu có sẵn, tận dụng tối đa các thiết bị thu lượm được từ máy móc cũ, hỏng gồm giàn phơi chiều dài từ 3m đến 5m, mô tơ máy may công nghiệp, rơ-le, một đoạn dây, điện thoại di động có cài đặt phần mềm điều khiển từ xa. Khi vận hành thiết bị, Trang sử dụng dòng điện xoay chiều 220V... Chi phí làm ra mô hình này khoảng 1 triệu đồng, vừa có thể phơi và thu gom thuận lợi mà không tốn công sức. 

Theo đó, khi cần chuyển vị trí những giá nông sản hoặc dây quần áo chỉ cần sử dụng điện thoại di động gọi về số điện thoại (đặt cố định tại nhà) để khởi động các mạch điều khiển. Trên cơ sở đó mô tơ quay tạo ra phản ứng kéo các đồ vật vào khu vực có mái che hoặc đưa ra sân phơi. Nhờ đó, nông dân giảm công lao động, không bị động trong việc phơi nông sản. 

Cũng từ thực tế học tập hằng ngày, em Nguyễn Quang Trung, lớp 7A, Trường THCS thị trấn An Châu đã sáng tạo "Bàn học liên hợp đa năng” giúp học sinh chống cận thị, vẹo cột sống - các tật học đường phổ biến. Trung đã tìm tòi, nghiên cứu thiết kế chiếc bàn kết hợp nhiều chức năng: Bàn học, giường ngủ (dùng với học sinh bán trú) và thước. Cơ chế hoạt động đơn giản do Trung thiết kế thêm trên mặt bàn một chiếc thước dây mi ni (có thể thu gọn) để đo khoảng cách an toàn cho mắt; chân bàn và ghế có gắn bản lề và ổ bi giúp việc mở ra, gấp lại, xoay chiều trái, phải nên sử dụng được vào nhiều mục đích. 

Tạo môi trường rèn luyện 

Những năm gần đây, phong trào học sinh nghiên cứu sáng tạo đồ dùng học tập, thiết bị khoa học ở huyện Sơn Động khá sôi nổi. Tuy còn khó khăn về cơ sở vật chất nhưng các nhà trường luôn tạo điều kiện tối đa để hỗ trợ các em tham gia nghiên cứu. Đơn cử, đầu năm học 2016 - 2017, hưởng ứng đợt phát động của Sở GD&ĐT, Phòng GD&ĐT phối hợp với Huyện đoàn chỉ đạo giáo viên, tổng phụ trách đội tăng cường tuyên truyền, động viên học sinh đề xuất ý tưởng sáng tạo. Hiện 32 trường tiểu học trên địa bàn đều có ít nhất 1 đến 2 câu lạc bộ "Em yêu khoa học". 

Các trường thường xuyên mở cửa thư viện, phòng máy tính có trang bị Internet giúp học sinh khai thác tư liệu thuận lợi. Nhờ đó, nhiều mô hình sản phẩm thành công, tiêu biểu như: "Đèn ngủ bắt muỗi 2 trong 1" của em Lãnh Văn Quyết, lớp 7A2, Trường THCS An Lập; "Máy phát cỏ tự động" của em Lưu Văn Chung, lớp 5A, Trường Tiểu học và THCS Bồng Am... Sau vòng thi cấp huyện, một số sản phẩm đang tiếp tục hoàn thiện thêm, hy vọng sẽ giành giải trong vòng thi cấp tỉnh diễn ra tháng 7 tới.

Ông Thân Văn Đạc, Trưởng Phòng GD&ĐT huyện cho biết: Thời gian gần đây, Phòng chỉ đạo sát sao nên các trường nỗ lực thay đổi phương pháp dạy học, gắn việc dạy kiến thức với ứng dụng, thực hành; động viên, khích lệ học sinh tham gia sân chơi sáng tạo. Bởi vậy, năm trước, học sinh của huyện giành 1 giải Ba, 1 giải Khuyến khích ở Cuộc thi Sáng tạo Thanh thiếu niên, nhi đồng cấp tỉnh, được Liên hiệp các hội KHKT tỉnh khen thưởng".

Hải Vân