Cơ quan chức năng huyện Yên Thế tiêu hủy vũ khí, vật liệu nổ do người dân giao nộp.

Thu hơn 2 tấn bom mìn, đầu đạn

Sau khi xảy ra vụ nổ kinh hoàng tại kho phế liệu ở xã Văn Môn, huyện Yên Phong (tỉnh Bắc Ninh), ngày 3-1, Bộ CHQS tỉnh đã ban hành văn bản chỉ đạo Ban CHQS 10 huyện, TP phối hợp với các đơn vị liên quan rà soát, kiểm tra thu hồi bom mìn, vật liệu nổ trên địa bàn. Tại huyện Lạng Giang, Ban CHQS huyện phối hợp với các cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương, cơ quan thông tin đại chúng tuyên truyền, phổ biến các quy định của pháp luật, giáo dục nâng cao ý thức phòng tránh bom mìn, vật liệu nổ tới nhân dân; vận động nhân dân phát hiện, giao nộp bom mìn, vũ khí vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ cho cơ quan chức năng. Đồng thời, phối hợp với cơ quan công an, chính quyền địa phương quản lý, kiểm tra rà soát các cơ sở buôn bán phế liệu, cơ sở sản xuất có sử dụng phế liệu sắt vụn trên địa bàn, quản lý chặt việc thu gom, mua, bán, tàng trữ bom mìn, vật liệu nổ. Thượng tá Nguyễn Mạnh Thắm, Chính trị viên Ban CHQS huyện Lạng Giang nói: “Trong tháng 1-2018, đơn vị đã kiểm tra, thu giữ 435 kg bom bi, mìn, đầu đạn pháo, lựu đạn, vỏ đạn các loại. Hầu hết bom mìn, vật liệu nổ này đều trong tình trạng han gỉ có nguy cơ cháy nổ cao. Sau khi thu giữ, Ban CHQS huyện đã phối hợp với các đơn vị liên quan tiến hành hủy nổ”. Còn tại Ban CHQS huyện Việt Yên, đơn vị đã tham mưu với UBND huyện thành lập đoàn kiểm tra liên ngành gồm: Quân sự, công an, công thương… để tuyên truyền, vận động người dân giao nộp bom mìn, vật liệu nổ trôi nổi và tiến hành kiểm tra các cơ sở buôn bán phế liệu. Qua đó, phát hiện và thu giữ gần 1,6 tấn đạn cùng 16 đầu đạn pháo đã han gỉ.

Trao đổi với một số chủ cơ sở buôn bán phế liệu được biết, họ chưa lường hết hậu quả của việc tồn giữ bom mìn, vật liệu nổ. Cho đến khi xảy ra vụ nổ kinh hoàng ở Bắc Ninh, một số chủ cơ sở mới “giật mình” và tự nguyện mang đến nộp cho cơ quan chức năng. Còn về nguồn gốc, theo bà Vũ Thị Lan, chủ một cơ sở kinh doanh phế liệu ở thị trấn Chũ (Lục Ngạn) thì nhiều trường hợp, chính họ cũng không biết thứ vừa thu mua là bom, đầu đạn, pháo. Bởi những thứ này trải qua hàng chục năm đã ô xy hóa, thậm chí biến dạng không khác gì những khối sắt vụn han gỉ.

Theo tổng hợp của Bộ CHQS tỉnh, từ đầu năm đến nay, lực lượng quân sự đã phối hợp với các đơn vị liên quan kiểm tra 333 cơ sở kinh doanh, thu mua phế liệu trên 10 huyện, TP, thu giữ khoảng 2,1 tấn bom mìn, đạn, lựu đạn các loại. Số bom mìn, vật liệu nổ này đều đã được hủy nổ, bảo đảm an toàn tuyệt đối.

Siết chặt quản lý cơ sở kinh doanh phế liệu

Qua đợt kiểm tra, rà soát có thể thấy lượng bom mìn, vật liệu nổ trôi nổi trong các khu dân cư vẫn còn. Nhiều quả bom, đầu đạn đã bị ô xy hóa, biến dạng khiến người dân khó nhận biết. Một số người lại cho rằng các loại vật liệu nổ này qua thời gian đã bị "thối". Nhưng theo lực lượng quân sự thì chúng có thể phát nổ bất cứ lúc nào, một khi có sự tác động khí hoặc lực từ bên ngoài không đúng cách.

Theo quy định pháp luật hiện hành, việc sử dụng, kinh doanh vật liệu nổ được các bộ: Quốc phòng, Công an, Công Thương phối hợp quản lý chặt chẽ, từ khâu sản xuất đến sử dụng. Do vậy, số bom mìn, vật liệu nổ trôi nổi ở các khu dân cư chủ yếu tồn lưu từ chiến tranh, được nhân dân tìm thấy trong quá trình canh tác, xây dựng.

Theo Đại tá Hoàng Công Mừng, Chỉ huy trưởng Bộ CHQS tỉnh, để giảm thiểu tai nạn do bom mìn, vật liệu nổ gây ra, công tác tuyên truyền để người dân hiểu sự nguy hiểm của bom mìn, vật liệu nổ sau chiến tranh phải được đặt lên hàng đầu. Cùng đó, xác định bom mìn, vật liệu nổ trôi nổi chủ yếu nằm ở các cơ sở kinh doanh phế liệu nên cần nâng cao hơn nữa trách nhiệm của chính quyền địa phương, nhất là cấp xã trong việc quản lý các cơ sở kinh doanh phế liệu, không để tình trạng mua bán bom mìn, vật liệu nổ diễn ra. Các cơ quan chức năng tích cực phối hợp với chính quyền địa phương kiểm tra, yêu cầu chủ cơ sở ký cam kết không mua bán bom mìn, vật liệu nổ và xử lý nghiêm vi phạm.

Bộ CHQS tỉnh khuyến cáo những người kinh doanh phế liệu không thu mua các vật liệu hình tròn, trụ nghi là vật liệu nổ, nhất là các loại có khả năng là đầu đạn cối vì những loại đạn này vẫn còn đầu, nếu bị tác động rất dễ kích nổ. Khi phát hiện vật liệu nổ phải báo ngay cho cơ quan chức năng như quân sự hoặc công an để có hướng xử lý an toàn. Đồng thời, các cơ sở thu mua phế liệu cũng cần đầu tư kinh phí xây dựng nhà xưởng, kho bãi chứa; phân loại, sắp xếp hàng hóa theo từng loại để hạn chế tối đa cháy nổ.

Việt Anh