Thi công đường dẫn lên cầu Đồng Sơn đoạn qua xã Tân Tiến (TP Bắc Giang).

Chuyển biến tích cực

Thời gian qua, UBND tỉnh giao Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) chủ trì phối hợp với ngành liên quan, các huyện, TP, chủ đầu tư làm tốt việc thu hồi, đền bù cho người dân. Trước khi GPMB mỗi dự án, Sở thực hiện đúng trình tự thu hồi đất, bồi thường theo nguyên tắc dân chủ, công khai và minh bạch mức giá đền bù. Giá đất được xây dựng sát với thị trường nhằm bảo đảm quyền lợi cho người có đất bị thu hồi. Nhằm rút ngắn thời gian, Sở giao Trung tâm Phát triển quỹ đất chủ động hoàn thiện đồng thời một số thủ tục liên quan như: Thông báo thu hồi đất; cử cán bộ hướng dẫn người dân kiểm đếm thửa đất; xác định diện tích và lập phương án bồi thường… 

Đặc biệt, đơn vị tích cực phối hợp chính quyền cơ sở, nhất là cán bộ các thôn, tổ dân phố tuyên truyền, vận động để người dân nhận thức rõ mục đích, ý nghĩa của các dự án, gương mẫu chấp hành chủ trương của tỉnh. Đối với trường hợp thu hồi đất ở mà hộ gia đình phải tái định cư, Sở phối hợp với các huyện, TP quy hoạch nơi ở mới phù hợp, kịp thời. Nhờ đó, đến nay việc GPMB của nhiều dự án trọng điểm bảo đảm tiến độ. 

Dự án xây dựng Nhà máy Nhiệt điện An Khánh - Bắc Giang ở cụm công nghiệp Vũ Xá (Lục Nam) là công trình trọng điểm, quy mô lớn được thực hiện trên diện tích khoảng 75 ha, với tổng mức đầu tư hơn 22 nghìn tỷ đồng. Bằng sự nỗ lực cao, chỉ sau gần một tháng triển khai, đến nay, Sở TN&MT đã GPMB hơn 11 ha, tạm bàn giao cho doanh nghiệp. Ông Vũ Cường, Phó Giám đốc Trung tâm Phát triển quỹ đất (Sở TN&MT) cho biết, ban đầu, một số hộ dân không đồng thuận với phương án bồi thường, cho rằng mức đền bù thấp. Song Trung tâm phối hợp với UBND xã, lãnh đạo thôn đến từng hộ vận động, giải thích việc xây dựng Nhà máy sẽ góp phần phát triển KT-XH và tạo thêm việc làm cho nhiều lao động trong vùng. Cứ như vậy, dần dà các hộ đồng thuận. Thời điểm này, Trung tâm lập, trình cấp có thẩm quyền phê duyệt phương án thu hồi tiếp 35 ha đất còn lại của giai đoạn 1, phấn đấu xong trong tháng 6 năm nay. 

Giữa năm 2016, nhiều hộ dân ở xã Tân Tiến (TP Bắc Giang) tự ý chuyển đổi đất lúa sang trồng cây lâu năm, mật độ dày gấp nhiều lần so với quy định nên UBND TP gặp khó khăn khi xây dựng phương án đền bù xây dựng khu đô thị mới phía Nam. Tháo gỡ vướng mắc này, Sở TN&MT tham mưu với UBND tỉnh cho phép bồi thường theo đơn giá từ 19-72 nghìn đồng/m2 tùy đường kính cây, bảo đảm quyền lợi nên các hộ đã đồng thuận, bàn giao mặt bằng. Tương tự, dự án khu công nghiệp Song Khê - Nội Hoàng; dự án Hạ tầng kho bãi Logistics quốc tế đã GPMB đạt kết quả cao. 

Tiếp tục tháo gỡ vướng mắc 

Thực tế cho thấy, công tác đền bù, GPMB vẫn còn không ít trở ngại. Nhiều hộ dân có đất bị thu hồi không chấp nhận phương án bồi thường, không phối hợp kiểm đếm làm chậm tiến độ của dự án. Ở một số nơi, diện tích đất thu hồi thuộc diện lấn chiếm, sử dụng không đúng mục đích; các hộ tự ý dồn đổi, chuyển nhượng khiến cơ quan chức năng mất nhiều thời gian xác định nguồn gốc, thiết lập phương án đền bù. Vì thế, UBND các huyện, TP có dự án triển khai cần chủ động phân công cán bộ thường xuyên bám sát địa bàn để tháo gỡ khó khăn. Trong quá trình thực hiện, nếu phát sinh vướng mắc, các cấp chính quyền phải trực tiếp đến từng hộ dân để kiểm tra, xác định nguyên nhân và có giải pháp xử lý, không để xảy ra vấn đề phức tạp. Cùng đó, các địa phương cần tích cực phối hợp với chủ đầu tư tuyên truyền, vận động người dân chấp hành chủ trương, chính sách, tạo sự đồng thuận. 

San lấp mặt bằng thực hiện dự án xây dựng Nhà máy Nhiệt điện An Khánh - Bắc Giang.

Theo UBND huyện Việt Yên, để hoàn thành nhiệm vụ trọng tâm về GPMB năm 2017, huyện thành lập tổ công tác chuyên trách, thành viên là đại diện các ban, ngành, đoàn thể, lãnh đạo các xã, thị trấn. Nhiệm vụ của tổ là tuyên truyền, vận động, hướng dẫn người dân kê khai, kiểm đếm thửa đất. Huyện cũng sẽ sớm quy hoạch, xây dựng những khu tái định cư hợp lý, bảo đảm quyền, lợi ích chính đáng cho các hộ.  

Theo ông Bùi Quang Huy, Phó Giám đốc Sở TN&MT, Sở sẽ tham mưu với UBND tỉnh tiếp tục rà soát, hoàn thiện hệ thống văn bản quy định liên quan đến chính sách GPMB. Đơn vị chủ động phối hợp với các huyện, TP giải quyết dứt điểm vướng mắc, tồn tại trong công tác này. Làm tốt công quy hoạch, điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất để có căn cứ thu hồi đất. Thực hiện nghiêm cơ chế dân chủ, công khai trong bồi thường, hỗ trợ và tái định cư theo quy định của Nhà nước. Ngoài những giải pháp trên, các nhà đầu tư cần chủ động kinh phí, kịp thời bồi thường ngay sau khi thu hồi đất.

Minh - Thương