Di tích đình Trên
Thứ 6: 14:41 ngày 18/07/2014
(BGĐT) - Tọa lạc trên khu đất rộng và bằng phẳng ở đầu thôn Bái Thượng, xã Đoan Bái (Hiệp Hòa), cách TP Bắc Giang khoảng 25 km về phía Tây Nam, đình Trên (ảnh) là di tích mang nhiều giá trị văn hóa, lịch sử.
Đình Trên là một công trình kiến trúc cổ, được xây dựng từ lâu đời. Căn cứ vào dòng chữ Hán ghi trên câu đầu gian giữa tòa tiền đình cho biết đình được xây dựng năm 1701, kiến trúc hình chữ nhất (-), được tu sửa lớn vào thế kỷ XIX.
Tòa đại đình được tạo ba gian hai chái, mái lợp ngói mũi, bờ nóc, bờ chảy xây gạch phủ vữa, trên có gắn dải hoa chanh. Kết cấu chịu lực tòa đại đình gồm 4 vì, giữa các vì liên kết với nhau bằng hệ thống xà thượng và xà trung, mỗi vì gồm 4 hàng chân cột, trên mỗi cột cái đều được khắc chữ Hán ghi tên những người công đức vào xây dựng đình.
Nét đặc sắc trong tòa đại đình là trên câu đầu và kẻ nghé hai gian chái có chạm khắc hình vân mây theo lối chạm kênh bong tinh xảo, hình vân mây lưỡi mác, dày mang đậm phong cách thời Lê Trung Hưng thế kỷ XVII-XVIII. Hệ thống kẻ hiên tòa đại đình được chạm kênh bong, một bên hình lân trong tư thế vận động khác nhau ẩn hiện trong các vân mây, một bên hình rồng mang nét nghệ thuật thời Lê Trung Hưng. Rất tiếc hình rồng đã bị mất đầu, không còn nguyên vẹn.
Đình Trên là công trình tín ngưỡng của nhân dân địa phương được dựng lên để thờ Thánh Cả Tam Giang và Thánh Mẫu của người. Đức Thánh Tam Giang-vốn là thuộc tướng của Triệu Quang Phục. Các ông đã phò vua giúp nước, có nhiều công lao chống giặc Lương. Khi hiển Thánh các ngài còn âm phù giúp cho nhà Lý diệt giặc Tống, phù Lê đánh giặc Minh giúp cho đất nước được bình yên, nhân dân đời đời ấm no.
Công lao của các ông đã được sử thần xưa biên ghi trong quốc sử, trong ngọc phả, thần tích, sắc cho nhân dân thờ phụng. Hiện có hơn 300 làng dọc theo sông Cầu, từ " Thượng Đu Đuổm, chí hạ Lục Đầu giang" tôn các ông làm Thành Hoàng làng, lập đền, đình thờ phụng.
Đình Trên còn lưu giữ được khá nhiều hiện vật, tư liệu có giá trị: bảng văn (thế kỷ XIX), bát hương (thế kỷ XIX), quán tẩy (thế kỷ XIX)...các hoa văn trên kẻ hiên, cùng hoa văn trên câu đầu và kẻ nghé hai gian chái: hình lân, rồng trong tư thế vận động ẩn hiện trên các vân mây mang niên đại thế kỷ XVIII có giá trị lịch sử và giá trị nghệ thuật cao. Đây là nguồn tài liệu phong phú góp phần tìm hiểu về di tích đình Trên.
Từ xưa tới nay, đình là nơi sinh hoạt tín ngưỡng, nơi tổ chức lễ hội truyền thống của nhân dân địa phương. Lễ hội lớn của đình được tổ chức vào ngày 11 tháng 9 âm lịch. Trong ngày hội ngoài nghi thức tế lễ và rước kiệu nhân dân còn tổ chức nhiều trò chơi dân gian đặc sắc như: Đấu vật, kéo co, hát tuồng, hát câu đầu...
Với những giá trị nêu trên, di tích đình Trên đã được UBND tỉnh xếp hạng là di tích lịch sử-văn hóa
Trần Thuỳ Nhung
Chủ đề:
Bắc Ninh










Ý kiến bạn đọc (0)