Không đủ điều kiện vẫn bán hàng

Vật tư đầu vào thiết yếu như thuốc bảo vệ thực vật, phân bón có vai trò quan trọng đối với sản xuất nông nghiệp, góp phần quan trọng trong việc nâng cao năng suất cây trồng. Tuy nhiên, nếu sử dụng không đúng loại hoặc mua phải sản phẩm kém chất lượng, nông dân sẽ đối mặt với nhiều rủi ro bởi thiệt hại về kinh tế, sức khỏe, ảnh hưởng chất lượng nông sản.

Người dân mua thuốc bảo vệ thực vật tại cửa hàng phân phối vật tư nông nghiệp Hoa Là, xã Tân Dĩnh.

Theo Luật Bảo vệ và Kiểm dịch thực vật năm 2013 và Luật Trồng trọt năm 2018, người trực tiếp bán thuốc bảo vệ thực vật, phân bón bắt buộc phải có chứng chỉ hành nghề, cơ sở kinh doanh được cấp phép bởi cơ quan có thẩm quyền, đáp ứng đủ điều kiện về cơ sở vật chất, kho chứa, bảo quản, an toàn cháy nổ… Nhiều cơ sở kinh doanh đã tuân thủ nghiêm quy định này. Cửa hàng phân phối vật tư nông nghiệp Hoa Là, thôn Đại Giáp, xã Tân Dĩnh có hơn 20 năm kinh doanh thuốc bảo vệ thực vật, phân bón và hạt giống cây trồng. Ông Nguyễn Ngọc Hoa, chủ cơ sở cho biết, ngoài giấy phép kinh doanh, gia đình có 4 người đứng bán hàng gồm: Vợ chồng ông Hoa cùng con trai, con dâu; tất cả đều có bằng cấp, chứng nhận bồi dưỡng chuyên môn. Bởi vậy, khi ông vắng nhà thì người còn lại vẫn có thể bán hàng. “Mỗi sản phẩm bán ra, chúng tôi đều tư vấn giúp bà con mua đủ, dùng đúng sản phẩm. Các mặt hàng xếp ngay ngắn trên giá, kệ, có khu vực riêng biệt giữa phân bón và thuốc bảo vệ thực vật, bảo đảm thông thoáng, sạch sẽ”, ông Hoa nói.

Tuy nhiên, bên cạnh những nơi tuân thủ nghiêm quy định thì tại một số địa bàn nông thôn, vùng sâu, vùng xa, vẫn còn không ít trường hợp kinh doanh tự phát, người bán không có chứng chỉ chuyên môn vẫn bán thuốc bảo vệ thực vật, phân bón, vi phạm nghiêm trọng quy định. Một số trường hợp cho biết mới bán hoặc bán nhỏ lẻ với số lượng ít và bán theo kinh nghiệm nên thấy không cần thiết phải tham gia lớp bồi dưỡng trang bị kiến thức liên quan.

Thống kê sơ bộ, toàn tỉnh có hơn 2 nghìn cơ sở kinh doanh vật tư nông nghiệp, trong đó có hơn 1,2 nghìn cơ sở kinh doanh thuốc bảo vệ thực vật, còn lại là buôn bán tổng hợp cây, con giống, kết hợp với phân bón, thuốc bảo vệ thực vật. Hằng năm, các đơn vị của Sở đã chủ trì tổ chức khoảng 600 cuộc thanh tra, kiểm tra. Đa số các cơ sở, đại lý thực hiện nghiêm quy định, có đầy đủ hồ sơ như giấy đăng ký kinh doanh; người trực tiếp buôn bán phân bón có giấy chứng nhận bồi dưỡng chuyên môn về lĩnh vực phân bón, thuốc bảo vệ thực vật (trừ người có trình độ trung cấp trở lên thuộc một trong các chuyên ngành về trồng trọt, bảo vệ thực vật, nông hóa thổ nhưỡng, khoa học đất, nông học, hóa học, sinh học...).

Theo ông Lê Mạnh Cường, Trưởng phòng Hành chính - Tổng hợp Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (Sở Nông nghiệp và Môi trường), bên cạnh những nơi tuân thủ nghiêm quy định vẫn còn tình trạng một số cá nhân bán lẻ theo mùa vụ tại nhà hoặc chợ cóc, chợ tạm ở các xã vùng sâu, vùng xa mà không có chứng nhận đào tạo, bồi dưỡng kiến thức, vi phạm quy định. Đoàn kiểm tra đã nhắc nhở, yêu cầu các cá nhân dừng ngay việc buôn bán và tập trung khắc phục.

Xử lý nghiêm vi phạm

Bắc Ninh có diện tích gieo trồng cây hằng năm lớn. Trung bình mỗi năm, nông dân trên địa bàn tỉnh sử dụng hơn 300 nghìn tấn phân bón, 140 tấn thuốc bảo vệ thực vật. Đây là thị trường tiềm năng cho các tổ chức, cá nhân kinh doanh buôn bán phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, đồng thời cũng là thách thức đối với cơ quan quản lý trên địa bàn tỉnh. Riêng năm 2024 và 7 tháng năm 2025, qua công tác kiểm tra, Sở Nông nghiệp và Môi trường đã phát hiện có 84 mẫu vi phạm về chất lượng, 4 mẫu phân bón được xác định là hàng giả.

Ngoài các hành vi trên, trong quá trình kiểm tra lực lượng chức năng còn phát hiện các vi phạm như: Bán thuốc bảo vệ thực vật không có tên trong danh mục được phép sử dụng tại Việt Nam; vi phạm về nhãn hàng hoá... Tổng số tiền xử phạt vi phạm hành chính nộp ngân sách nhà nước hơn 840 triệu đồng. Ngoài ra, các lực lượng công an, quản lý thị trường cũng vào cuộc xử lý nhiều vi phạm trong sản xuất, kinh doanh lĩnh vực này.

Hàng kém chất lượng và hàng giả len lỏi trên thị trường gây ra nhiều hệ lụy. Trước hết là thiệt hại kinh tế cho người nông dân mua sản phẩm. Do không được tư vấn đúng cách, nhiều hộ sử dụng sai loại thuốc, dẫn tới hiện tượng cháy lá, rụng hoa, mất đậu quả, thậm chí chết cây hàng loạt. Một số nông dân sử dụng thuốc sai liều lượng hoặc phun trùng thời điểm thu hoạch, khiến nông sản bị tồn dư hóa chất vượt ngưỡng cho phép, khó tiêu thụ hoặc bị trả lại. Về lâu dài, sử dụng thuốc không kiểm soát còn gây thoái hóa đất, ô nhiễm nguồn nước và không khí, ảnh hưởng tiêu cực đến hệ sinh thái nông nghiệp và sức khỏe cộng đồng.

Bắc Ninh đang đẩy mạnh chuyển đổi cơ cấu cây trồng, hướng tới nông nghiệp sạch, hữu cơ, việc sử dụng vật tư nông nghiệp an toàn có vai trò quyết định. Thực tế cho thấy, sự am hiểu về pháp luật cũng như nhận biết về hàng giả, hàng kém chất lượng của các cơ sở kinh doanh và người dân còn hạn chế. Các cơ sở kinh doanh vật tư nông nghiệp nằm rải rác trên khắp địa bàn từ đô thị đến miền núi nên trong quá trình kiểm tra việc thực thi pháp luật gặp không ít khó khăn. Trong khi đó, cơ quan chuyên môn tại địa phương đôi khi còn thiếu cán bộ chuyên trách, công tác kiểm tra còn mang tính định kỳ, chưa đủ sức răn đe, thiếu quyết liệt trong xử phạt những trường hợp vi phạm.

Để tăng cường quản lý hoạt động kinh doanh vật tư nông nghiệp cần làm chặt từ khâu cấp phép ban đầu đến quá trình kiểm tra, giám sát hậu kiểm. Theo đó, cơ quan chuyên môn thuộc Sở Nông nghiệp và Môi trường cần chủ động phối hợp với các cơ sở đào tạo tổ chức lớp bồi dưỡng kiến thức chuyên môn, pháp luật cho người có nhu cầu kinh doanh phân bón, thuốc bảo vệ thực vật; đồng thời kiên quyết không cấp phép đối với các cơ sở không bảo đảm điều kiện vật chất như kho chứa, phòng cháy, chữa cháy, hệ thống bảo quản theo đúng quy định. Được biết, cuối năm nay, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật dự kiến mở 4 lớp bồi dưỡng kiến thức chuyên môn cho hơn 200 người có nhu cầu kinh doanh phân bón, thuốc bảo vệ thực vật trên địa bàn toàn tỉnh.

Theo lãnh đạo Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật, thời gian tới đơn vị tiếp tục tham mưu xây dựng kế hoạch thanh tra, kiểm tra định kỳ và đột xuất; tăng cường phối hợp giữa ngành Nông nghiệp với lực lượng quản lý thị trường, công an kinh tế, chính quyền cơ sở kiểm soát chặt chẽ hoạt động kinh doanh, buôn bán vật tư nông nghiệp. Những vi phạm sẽ bị được xử lý nghiêm và công khai kết quả trên phương tiện thông tin đại chúng để tạo tính răn đe.

Cùng với việc kiểm tra, xử lý vi phạm, công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cũng cần được chú trọng. Các địa phương cần đẩy mạnh thông tin, giáo dục pháp luật cho người kinh doanh và người dân về lĩnh vực vật tư nông nghiệp. Khuyến khích người dân mua sản phẩm tại những cơ sở đã được cấp phép, có đầy đủ hóa đơn, nhãn mác rõ ràng. Khuyến khích các cơ sở kinh doanh đủ điều kiện mở rộng quy mô, đầu tư chuyên nghiệp hơn để cạnh tranh lành mạnh và nâng cao chất lượng dịch vụ. Qua đó, từng bước hình thành thói quen sản xuất, tiêu dùng nông nghiệp an toàn trong cộng đồng.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đào Quang Khải làm việc với Sở Nông nghiệp và Môi trường

BẮC NINH - Chiều 28/7, đồng chí Đào Quang Khải, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh chủ trì buổi làm việc với Sở Nông nghiệp và Môi trường nhằm đánh giá tình hình thực hiện nhiệm vụ trong các lĩnh vực đất đai, môi trường và khoáng sản. Cùng dự có lãnh đạo một số sở, ngành liên quan.

Cơ giới hóa - Đòn bẩy xây dựng nền nông nghiệp hiện đại

BẮC NINH - Ứng dụng cơ giới hóa, tiến bộ kỹ thuật hướng tới hình thành những cánh đồng công nghệ cao trong sản xuất nông nghiệp đang được các địa phương trong tỉnh Bắc Ninh và nông dân tích cực triển khai. Qua đó, góp phần giải phóng sức lao động, nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, từng bước xây dựng nền nông nghiệp phát triển hiện đại, bền vững. 

Tái sử dụng phụ phẩm - “chìa khóa” của nông nghiệp tuần hoàn

BẮC NINH - Đẩy mạnh ứng dụng các tiến bộ kỹ thuật, công nghệ mới vào sản xuất, khuyến khích hỗ trợ các tổ chức, cá nhân trong tỉnh Bắc Ninh sản xuất nông nghiệp theo hướng kinh tế tuần hoàn là hướng đi bền vững góp phần nâng cao giá trị thu nhập, hiệu quả kinh tế và giảm thiểu ô nhiễm môi trường.