Tôi đi giữa mênh mang đồng quê, gió thổi bốn bề đưa hương lúa non, hương phù sa phả đầy lồng ngực. Một bên là dòng sông trải màu nắng hạ tựa tấm áo lộng lẫy, một bên là đồng lúa mướt xanh ngút ngát tận chân trời. Xóm nhỏ ven đồng nép mình sau hàng cau, bờ giậu lưa thưa khóm hoa mảnh dẻ. Những con đường nhỏ nhắn, quanh co uốn lượn bên ngoài những mảnh sân phơi vàng rơm rạ, đàn trẻ quê tung tẩy nô đùa.

Minh họa: HN.

Đã lâu rồi tôi không được đắm mình vào một khoảng trời thanh bình như thế. Quê nhà bỗng hoá thành cánh võng ca dao, mà tôi xin gửi vào những giấc mơ xanh nguyên bóng hình nhớ thương. Về lại vòng tay ân nghĩa bao la, để được ngân nga khúc hát trong hơi ấm nguồn cội. Đi trên con đường này, tôi nhớ những ban trưa cùng chúng bạn ríu rít đạp xe từ trường trở về nhà. Ngọn gió sông dịu mát khẽ lùa theo những vòng xe, như muốn hong khô vạt áo trắng thấm mồ hôi ròng rã.

Ngang qua khúc sông xưa, tôi nhớ tấm lưng mẹ những chạng vạng bì bõm trên sông, khi thuỷ triều hạ dần để lộ mặt bùn loang loáng. Qua cây cầu nhỏ tím màu hoa bèo là lối về quê ngoại. Trên triền đê hai bờ đất lở, tôi nhớ dáng anh tôi ngồi tư lự câu cá, giữa bóng thuyền nan rẽ nước xuôi ngược. Khung cảnh này sao nhìn đâu cũng xao động bao nhung nhớ, vỗ vào tôi những con sóng lòng man mác nông sâu.

Tháng Bảy, mùa hạ vàng in bóng xuống đồng quê. Đêm nằm giữa thênh thang gió trời, tiếng côn trùng tựa bản nhạc đệm dìu giấc mơ trở về. Ánh trăng dát vàng ngõ hoa điệp, rót đầy vùng trời dịu vợi dư hương. Ký ức cứ len lỏi tựa một dòng chảy nhỏ, đằm sâu và êm ái. Tôi như bước lên một chuyến đò thời gian, ngược về những đêm trăng trước thềm nhà ngoại. Bên khung cửa gỗ hướng ra sân trước, ngoại đong đưa trên cánh võng đượm mùi dầu gió, mẹ cùng tôi ngồi trên chiếc chõng tre.

Ngoại đã đặt vào lòng tôi từng mảnh hồi ức của những ngày ông tôi đi chiến đấu. Ngoại dạy tôi câu ca dao thao thiết nghĩa nhân, dẫu thế nào cũng xuôi về bến cũ trăm năm lở bồi. Nhìn lên mảnh trời muôn dải trăng lấp lánh, tự lúc nào tôi chìm vào giấc ngủ. Mẹ thường cõng tôi về nhà, men theo con đường phủ rợp bóng tre. Những đêm trăng ngày ấy, giờ đã hoá thành một vùng sáng dịu nhẹ, cho những bông hoa thiện lương và an lành nở giữa hồn tôi, cùng mùi hương xoa dịu mọi vết thương lòng.

Tháng Bảy này, mảnh đất quê mẹ đã bước sang trang mới. Núi cao nối dài với biển rộng, đặt chân ở nơi nào cũng bồi hồi hai tiếng quê hương. Tạm biệt với tên gọi cũ thân thương, từng tiếng, từng lời mẹ đã dạy tôi từ thuở nằm nôi, ê a học chữ. Dẫu thế nào, tên gọi ấy vẫn còn vọng trong tâm thức mỗi người con xứ sở mãi về sau. Như tiếng chuông khe khẽ thỉnh thoảng lại ngân rung ở sâu trong tim mình, gợi thức bao dư âm nguồn cội. Gửi lại niềm luyến vương tựa vệt mây trắng ngang trời, lòng tôi cũng xen lẫn nỗi xốn xang trước những đổi thay của quê hương. Như có ánh nắng dịu đằm len lỏi trong mắt người, thắp lên một miền hy vọng ngời xanh, chan chứa. Tôi nhìn theo đàn chim sải cánh, vút bay lên từ thửa ruộng bát ngát màu lúa non, qua dòng sông, xóm làng hiền hoà yêu dấu, về vùng núi non trùng điệp chân trời. Nhận ra trong tôi vẫn vẹn nguyên một tình thương sâu đậm, dành trọn cho vành nôi quê nhà.

Tháng Bảy miên man bao nỗi niềm mới cũ, vẫn chân phương tựa màu áo nâu của ngoại, và bồi hồi như ánh nhìn của mẹ trong buổi chiều dõi theo bóng tôi đi, hòa vào góc trời phố xá. Đã bao lần rời quê, mà mắt vẫn rưng cay hệt như thuở đầu xa mẹ. Hành lý mang theo tôi gói theo cả giấc mơ quê ngọt lành…

Bàn thắng đầu đời

BẮC GIANG - Trận bóng đá buổi chiều muộn kết thúc vào khoảng hơn bảy giờ tối. Gió từ con sông nhỏ bên cạnh thổi ngược vào sân mát rượi, mang theo mùi cỏ, mùi mồ hôi, mùi của giày đá bóng. Tất cả như hòa tan vào nhau, lặng lẽ lấp đầy không khí. Tôi rời sân, bước ra khu để xe, vươn vai thả lỏng toàn thân sau một trận đấu đầy hưng phấn.

Về lại vùng đồi

BẮC GIANG - Lựa chùm vải ngon nhất, với túm lá tươi xanh, Lượng đặt cẩn thận trong chiếc đĩa men sứ, trang trọng đặt lên ban thờ. Trong làn hương nhẹ nhàng mà đậm nét quê của hương trám quyện mùi vải chín, anh nhìn di ảnh cha mẹ rồi thầm khấn: Mời cha mẹ cùng tổ tiên thưởng thức hương vải mùa mới quê mình. Năm nay vải được mùa, được giá người dân quê mình phấn khởi lắm cha mẹ ạ…

Nghề của cha tôi

 

BẮC GIANG - Kết thúc chiến tranh, tôi lên sáu tuổi. Lúc này đã có nhiều người lính trở về. Nhà tôi gần ga tàu. Sáng sáng lại thấy họ bước xuống từ ga tàu, lưng đeo ba lô, khuôn mặt khắc khổ. Ít ngày sau họ chuyển đến làm tại một cơ quan khác ở huyện hoặc làm thợ, làm vườn nhưng vẫn mang trên mình màu xanh áo lính. Cha tôi vẫn bặt tin. Giấy báo tử chưa gửi về, vậy nên mẹ con tôi còn chút hy vọng dù thấp thỏm từng ngày. Mong sao bác đưa thư không dừng xe trước cửa nhà mình.