Bỗng dưng… có tên trong kê khai trả lương

Trong quá trình làm thủ tục đóng mã số thuế hộ kinh doanh do đã ngừng hoạt động, chị N.T.X, phường Thuận Thành bất ngờ phát hiện mình có tới hai mã số thuế cá nhân gồm: Một do cơ quan thuế tỉnh Bắc Ninh quản lý và một do cơ quan thuế Thành phố Hồ Chí Minh quản lý. Khi kiểm tra kỹ, chị X biết được mã số thuế tại Thành phố Hồ Chí Minh đã bị một đơn vị sử dụng trái phép để đăng ký chị là nhân viên của doanh nghiệp và kê khai trả lương. Không dừng lại ở đó, chị còn phát hiện thông tin cá nhân của mình bị lợi dụng để thành lập một công ty tại Thành phố Hồ Chí Minh từ năm 2022.

Cán bộ xã Kép hướng dẫn người dân làm thủ tục đăng ký hộ kinh doanh.

Chị X nói: “Tôi chưa từng làm việc cũng không hề thành lập doanh nghiệp nào tại Thành phố Hồ Chí Minh. Chỉ khi đến cơ quan thuế làm thủ tục hành chính, tôi mới vỡ lẽ ra điều này. Để giải quyết, cơ quan thuế yêu cầu tôi phải thực hiện đóng cửa doanh nghiệp tại Thành phố Hồ Chí Minh. Nếu phát sinh vi phạm về thuế, tôi sẽ phải chịu trách nhiệm trong khi bản thân hoàn toàn không biết. Dù đã đi lại nhiều lần nhưng đến nay tôi vẫn chưa hoàn tất thủ tục, cảm thấy rất mệt mỏi”.

Anh H.V.V, xã Lạng Giang phản ánh đến cơ quan thuế về việc không làm việc tại doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh song cũng có tên trong danh sách trả lương khi tra cứu trên phần mềm. Nhiều người nộp thuế trong tỉnh cũng gặp tình huống tương tự, dù không ký hợp đồng lao động, không nhận bất kỳ khoản thu nhập nào nhưng lại có tên trong danh sách trả lương của một doanh nghiệp lạ. Khoản thu nhập này không được nhận song vẫn bị doanh nghiệp trừ vào chi phí phát sinh để giảm trừ đóng thuế của đơn vị mình.

Theo thông tin mà phóng viên thu thập được, từ đầu năm đến nay, có rất nhiều ý kiến phản ánh đến cơ quan thuế trong tỉnh về việc người dân chưa từng làm việc hoặc đã nghỉ việc tại doanh nghiệp nhưng vẫn bị kê khống chi trả tiền lương, tiền công. Trước thực trạng này, người nộp thuế đề nghị cơ quan chức năng làm rõ trách nhiệm của doanh nghiệp. Đại diện Thuế tỉnh Bắc Ninh thừa nhận có tình trạng một số doanh nghiệp lợi dụng thông tin cá nhân để kê khai chi phí tiền lương không đúng thực tế, trong khi không phát sinh trả thu nhập cho người lao động.

Khi tiếp nhận phản ánh, cơ quan thuế tiến hành xác minh, mời doanh nghiệp liên quan đến làm việc. Trong quá trình xử lý đã phát hiện nhiều trường hợp vi phạm song cũng có trường hợp người nộp thuế nhớ nhầm thông tin, phản ánh không đúng. Với những doanh nghiệp cố tình khai khống, cơ quan thuế đã xử lý nghiêm theo quy định; đồng thời giải thích, trao đổi rõ với công dân phản ánh chưa chính xác.

Đẩy mạnh số hóa dữ liệu thuế

Doanh nghiệp sử dụng trái phép thông tin cá nhân để làm giả hồ sơ lao động, lập khống bảng lương là nhằm kê khai chi phí tiền lương không có thật, giảm số thuế phải nộp vào ngân sách. Sở dĩ từ đầu năm đến nay, người nộp thuế phản ánh nhiều về tình trạng này là do từ ngày 1/7/2025, số định danh cá nhân được thay thế mã số thuế trong các giao dịch thuế đối với cá nhân, hộ gia đình, hộ kinh doanh. Khi tích hợp, mỗi người chỉ có một mã số thuế duy nhất, khắc phục tình trạng cấp trùng trước đây do sử dụng nhiều loại giấy tờ tùy thân khác nhau, vốn gây khó khăn cho công tác quản lý. Đồng thời, hệ thống mới cũng tạo điều kiện để cơ quan thuế phối hợp với các cơ quan quản lý nhà nước kịp thời phát hiện hành vi gian lận, trốn thuế thông qua dữ liệu điện tử liên thông.

Đáng chú ý, khi nhiều người dân cài đặt ứng dụng Etax Mobile, dữ liệu thuế đã được tích hợp và hiển thị đầy đủ các khoản thu nhập chịu thuế cá nhân kèm tên đơn vị chi trả. Từ đây, không ít trường hợp đã phát hiện doanh nghiệp kê khai khống thu nhập, phản ánh đến cơ quan thuế để xử lý. Như vậy, khi dữ liệu nộp thuế đã được số hóa và công khai trên các nền tảng số, hành vi gian lận thuế sẽ bị phát hiện, xử lý, bảo vệ quyền lợi chính đáng người nộp thuế.

Rõ ràng, việc quản lý của cơ quan thuế trước đây còn nhiều kẽ hở dẫn đến một số người dân bị lợi dụng thông tin cá nhân mà không biết. Hành vi này gây ra nhiều hệ lụy, làm thất thu ngân sách. Hiện nay không ít người gặp phiền toái như chị N.T.X không thể đóng mã số thuế khi không còn hoạt động trong khi lỗi không thuộc về mình. Hành vi doanh nghiệp sử dụng trái phép thông tin cá nhân để khai khống chi phí tiền lương, tiền công là vi phạm pháp luật. Theo Nghị định số 125/2020/NĐ-CP của Chính phủ về xử phạt hành chính trong lĩnh vực thuế, hóa đơn, các trường hợp vi phạm sẽ bị xử phạt hành chính; trường hợp nghiêm trọng có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017) về tội trốn thuế.

Trước thực trạng này, người nộp thuế đề nghị cơ quan chức năng rà soát đồng bộ, khẩn trương xác minh, làm rõ trách nhiệm của doanh nghiệp. Hướng dẫn cụ thể, có giải pháp đơn giản để người dân bị lợi dụng thông tin cá nhân sớm giải quyết xong các thủ tục liên quan. Đồng thời xác minh nhanh chóng ngay khi tiếp nhận phản ánh từ người dân. Để minh bạch thông tin, cơ quan thuế khuyến cáo người nộp thuế nên cài đặt và sử dụng ứng dụng eTax Mobile trên điện thoại thông minh. Việc này giúp tra cứu thông tin về các nguồn thu nhập trên ứng dụng, giám sát dữ liệu thuế, phát hiện kịp thời những hành vi khai khống, trốn thuế của doanh nghiệp khi sử dụng trái phép thông tin cá nhân của mình.

Thuế tỉnh Bắc Ninh tổ chức bấm số lựa chọn “Hóa đơn may mắn”

BẮC NINH - Sáng 19/12, Thuế tỉnh Bắc Ninh tổ chức chương trình bấm số lựa chọn “Hóa đơn may mắn” quý I, II/2025. Dự chương trình có đại diện lãnh đạo một số sở, ngành tỉnh cùng toàn thể thành viên trong Hội đồng giám sát của tỉnh.

Nhất trí cao về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế giá trị gia tăng

BẮC NINH - Sáng 8/12, tiếp tục chương trình kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, các đại biểu Quốc hội thảo luận tại tổ về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế Giá trị gia tăng. 

Chuyển đổi từ thuế khoán sang kê khai: Tạo sự minh bạch trong quản lý hộ kinh doanh

BẮC NINH - Trong bối cảnh tỉnh Bắc Ninh đang đẩy mạnh chuyển đổi số, việc ngành Thuế triển khai Chiến dịch “60 ngày cao điểm chuyển đổi từ thuế khoán sang kê khai” (từ 1/11 - 30/12/2025) không chỉ là yêu cầu nghiệp vụ mà còn là bước ngoặt nhằm thiết lập môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng và hiện đại. Với sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị và nỗ lực của đội ngũ cán bộ thuế cơ sở, công tác chuyển đổi bước đầu tạo nên những chuyển biến rõ nét.