Đa dạng hóa mô hình cấp nước nông thôn

Trước đây, gia đình bà Nguyễn Thị Hạnh ở thôn Dọc, xã Liên Bão sử dụng nguồn nước mưa và nước từ giếng khoan để phục vụ sinh hoạt hằng ngày. Tuy nhiên, do nguồn nước ngầm bị ô nhiễm nên để có nguồn nước hợp vệ sinh, gia đình bà phải đầu tư kinh phí xây dựng hệ thống bể lọc thủ công bằng cát vàng, than hoạt tính và mua thiết bị lọc nước RO. Theo tính toán, chi phí để tiến hành thay thế vật liệu lọc cộng với tiền điện phục vụ việc bơm nước của gia đình xấp xỉ 220.000 đồng/tháng. Vì vậy, ngay khi Trạm nước sạch tập trung xã Tri Phương hoàn thành, gia đình đã đăng ký lắp đặt, sử dụng nguồn nước sạch do trạm cung cấp, bởi theo bà ngoài sự yên tâm về chất lượng thì chi phí hằng tháng giảm nhiều so với dùng nước giếng khoan trước đây.

Công nhân Trạm nước sạch Tri Phương kiểm tra van xả cặn hệ thống xử lý.

Được đầu tư xây dựng từ cuối năm 2013, Trạm nước sạch tập trung Tri Phương chính thức hoàn thành, vận hành từ tháng 5/2016. Với công suất thiết kế giai đoạn 1 đạt 6.000 m³/ngày đêm, giai đoạn 2 đạt 12.500 m³/ngày đêm, giai đoạn 3 nâng cấp 17.500 m³/ngày đêm. Sau 12 năm đầu tư xây dựng, đưa vào vận hành, đến nay đã có gần 30.000 hộ dân được đấu nối sử dụng nguồn nước do trạm cung cấp.

Nhà máy nước sạch An Thịnh do Công ty cổ phần Đầu tư xây dựng và Thương mại Phú Quang đầu tư xây dựng từ nguồn vốn của doanh nghiệp đạt công suất 6.000 m³/ngày đêm đáp ứng nhu cầu nước sạch cho hơn 10.000 hộ dân nông thôn của xã Trung Kênh. Hiện tại, Công ty đang nỗ lực nâng công suất nhà máy lên 8.000-10.000 m³/ngày đêm, đáp ứng tốt hơn nhu cầu sử dụng nước ngày càng tăng của người dân.

Theo ông Ngô Xuân Hiệp, Chủ tịch UBND xã Trung Kênh, từ khi Nhà máy nước sạch An Thịnh đưa vào sử dụng đến nay đã góp phần quan trọng nâng cao chất lượng cuộc sống, bảo đảm sức khỏe cho người dân, hạn chế tỷ lệ người dân mắc bệnh liên quan đến chất lượng nguồn nước như đau mắt hột, tiêu chảy và các bệnh ngoài da, đồng thời nâng cao chất lượng tiêu chí môi trường trong xây dựng nông thôn mới, nông thôn mới nâng cao.

Triển khai chương trình mục tiêu quốc gia nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn; chương trình cấp nước nông thôn từ vốn vay Ngân hàng Thế giới; chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới và nguồn vốn các doanh nghiệp tư nhân, việc đầu tư xây dựng hệ thống nước sinh hoạt tập trung nông thôn trên địa bàn tỉnh được quan tâm. Nhiều dự án, công trình cấp nước sinh hoạt tập trung được ưu tiên đầu tư cho các khu vực nông thôn đã góp phần quan trọng trong việc nâng cao sức khỏe và chất lượng sống cho người dân.

Thông tin từ Sở Nông nghiệp và Môi trường, toàn tỉnh hiện có 123 trạm nước sạch nông thôn, trong đó 14 trạm do Trung tâm Nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn quản lý, vận hành; các trạm còn lại do các doanh nghiệp tư nhân đầu tư, khai thác, vận hành hoặc giao cho UBND các xã quản lý.

Tiếp tục đầu tư cải tạo, nâng cấp

Theo ông Nguyễn Xuân Hiếu, Phó Giám đốc Trung tâm Nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn (Sở Nông nghiệp và Môi trường), để kiểm soát, nâng cao chất lượng, tỷ lệ hộ gia đình sử dụng nước sạch, Trung tâm duy trì áp dụng và cải tiến hệ thống quản lý chất lượng của phòng thí nghiệm theo tiêu chuẩn ISO/IEC 17025:2017. Cùng với đó, thường xuyên lấy mẫu, xét nghiệm chất lượng nước thành phẩm ở các trạm cấp nước sạch tập trung khu vực nông thôn trong tỉnh do đơn vị quản lý, vận hành khai thác theo quy định tại Thông tư số 41/2018/TT-BYT ngày 14/12/2018 của Bộ Y tế ban hành quy chuẩn kỹ thuật quốc gia và quy định kiểm tra giám sát chất lượng nước sạch sử dụng cho mục đích sinh hoạt.

Đến hết tháng 11/2025, tổng số khách hàng sử dụng nước từ các trạm do Trung tâm quản lý vận hành đạt 46.293 hộ; tỷ lệ hộ gia đình trên địa bàn tỉnh được sử dụng nước hợp vệ sinh đạt 100%; tỷ lệ hộ gia đình ở nông thôn được sử dụng nước sạch đáp ứng quy chuẩn Việt Nam đạt 73,28%; tỷ lệ hộ nghèo sử dụng nước hợp vệ sinh đạt 100%, trong đó số hộ nghèo sử dụng nước sạch đáp ứng quy chuẩn Việt Nam đạt khoảng 60%.

Tuy nhiên, ngoài các trạm vận hành, hoạt động ổn định, hiệu quả, đáp ứng yêu cầu của người dân, toàn tỉnh hiện có 10 trạm nước sạch nông thôn đang hoạt động không hiệu quả, kém bền vững và 36 trạm nước sạch không hoạt động gây thất thoát, lãng phí nguồn lực đầu tư của Nhà nước.

Nhiệm vụ cấp nước cho người dân nông thôn giai đoạn tới là tiếp tục nâng cao tỷ lệ sử dụng nước từ các công trình cấp nước tập trung, hạn chế sử dụng, khai thác nguồn nước ngầm vào mục đích sinh hoạt. Để hoàn thành các mục tiêu trên, giai đoạn 2026-2030, toàn tỉnh tập trung đầu tư xây dựng, nâng cấp, cải tạo, sửa chữa 66 công trình nước sạch. Các cấp, ngành, địa phương tăng cường tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi của người dân và cộng đồng về lợi ích việc sử dụng nước sạch và vệ sinh môi trường; quyết tâm thực hiện hiệu quả hơn nữa chiến lược quốc gia về cấp nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn, cải thiện chất lượng nước sạch, vệ sinh, nâng cao nhận thức, tăng dần số lượng hộ gia đình sử dụng nước sạch đáp ứng quy chuẩn của Bộ Y tế; thay đổi hành vi giữ gìn vệ sinh và giảm thiểu ô nhiễm môi trường, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống, tăng cường sức khỏe cho người dân nông thôn.

Số hóa mạng lưới cấp nước sạch: Nâng hiệu quả quản lý, giảm thất thoát

BẮC NINH - Số hóa mạng lưới cấp nước sạch đô thị đang trở thành yêu cầu cấp thiết để nâng cao hiệu quả quản lý, giảm thất thoát và bảo đảm cấp nước an toàn. Tuy nhiên, việc chuyển đổi số cũng đặt ra những thách thức lớn về chi phí và nguồn lực, đặc biệt đối với các đơn vị cấp nước có quy mô nhỏ.

Trạm nước sạch Đại Lai: Cấp nước ổn định, bảo đảm chất lượng

BẮC NINH - Với mục tiêu cấp nước phục vụ sinh hoạt ổn định, bảo đảm chất lượng cho người dân, thời gian qua, Trạm nước sạch Đại Lai thuộc Trung tâm Nước sạch và Vệ sinh môi trường nông thôn tỉnh Bắc Ninh nỗ lực vận hành, kiểm tra khắc phục kịp thời các sự cố, tuân thủ nghiêm quy trình kỹ thuật.

Phát huy hiệu quả nhà máy nước sạch Phú Hòa

BẮC NINH - Được xây dựng vào năm 2014 từ nguồn vốn vay của Ngân hàng thế giới (WB), đi vào hoạt động ổn định từ năm 2015, Trạm cấp nước tập trung Phú Hòa là một trong những công trình cấp nước sạch nông thôn hoạt động hiệu quả do Trung tâm Nước sạch và Vệ sinh môi trường nông thôn tỉnh Bắc Ninh quản lý.