Hỗ trợ sản xuất, tạo sinh kế bền vững

Theo báo cáo của Sở Nông nghiệp và Môi trường, năm 2021, toàn tỉnh có hơn 28,8 nghìn hộ nghèo, chiếm 3,47% thì đến năm 2024 giảm còn hơn 8,3 nghìn hộ, chiếm 0,97%. Hiện tỷ lệ hộ nghèo ước giảm còn 0,56%. Điều đáng nói là tỷ lệ tái nghèo chiếm rất thấp so với số hộ nghèo phát sinh. Có được kết quả này là nhờ sự thay đổi tư duy về giảm nghèo và chuẩn nghèo ở các cấp, ngành và mỗi địa phương, từ cán bộ cơ sở đến người nghèo; phương thức hỗ trợ hộ được chuyển từ cho không sang trợ giúp một phần, có đối ứng. Không chỉ tạo động lực phấn đấu, giúp người nghèo có trách nhiệm với vốn vay, điều này còn giúp phát huy tối đa nội lực từ trong chính cộng đồng dân cư. Đặc biệt, các địa phương từng bước xây dựng nhiều mô hình liên kết sản xuất nhằm tạo điều kiện cho người nghèo sử dụng hiệu quả chiếc “cần câu”, giảm nghèo bền vững.

Xã Vân Sơn được đầu tư xây dựng mới ngầm tràn thôn Sản, giúp bà con đi lại thuận lợi.

Giai đoạn 2020 - 2025, toàn tỉnh đã triển khai hơn 150 mô hình hỗ trợ sản xuất, thu hút 1.916 hộ tham gia (trong đó có 713 hộ nghèo, 745 hộ cận nghèo và 209 hộ mới thoát nghèo). Các mô hình tập trung vào chăn nuôi, trồng trọt, ngành nghề nông thôn, giúp người dân có việc làm ổn định và tăng thu nhập bền vững. Trong đó xuất hiện nhiều điển hình như mô hình nuôi gà thả đồi của gia đình bà Hoàng Thị Tiến, dân tộc Cao Lan ở thôn Đồng Dầu, xã Sơn Động. Năm 2011, nhận thấy điều kiện đất đồi rộng và phù hợp phát triển chăn nuôi, bà Tiến mạnh dạn đầu tư xây dựng chuồng trại, bắt đầu gây dựng đàn gà thả vườn. Đến nay, gia đình đã có 2 khu chuồng trại với quy mô khoảng 2 nghìn con mỗi lứa. Để chăn nuôi hiệu quả, bà đặc biệt chú trọng khâu chọn giống, nguồn thức ăn và quy trình chăm sóc. Giống gà được nuôi là loại thịt săn chắc, thơm ngon, đáp ứng nhu cầu thị trường. Lợi thế chăn thả trên đồi có nhiều cây xanh giúp môi trường sạch, thoáng khí, hạn chế dịch bệnh. Trong khu vườn đồi rộng, bà phân theo từng khu để nuôi gối nhiều lứa, bảo đảm nguồn thu ổn định quanh năm. Không chỉ phát triển kinh tế cho gia đình, bà còn tích cực chia sẻ kinh nghiệm, hướng dẫn kỹ thuật nuôi gà cho nhiều hộ dân khác trong xã, góp phần lan tỏa mô hình hiệu quả trong cộng đồng. Hay như gia đình chị Nguyễn Thị Huệ ở thôn Húi, xã Cẩm Lý nhiều năm thuộc diện cận nghèo. Năm 2023, chị được hỗ trợ một con bò sinh sản. Nhờ chăm sóc tốt, bò mẹ đã sinh bê con, mang lại nguồn thu đáng kể giúp gia đình cải thiện kinh tế.

Đến thăm cơ sở may Thắng Tưởng ở thôn Hoàng Lại, xã Hoàng Vân, chúng tôi thấy không khí lao động khẩn trương, nhộn nhịp. Chị Trần Thị Thắng, chủ cơ sở cho biết: "Trước đây tôi chỉ quanh quẩn đồng ruộng, sau đó đi làm ở công ty may mấy năm. Có kinh nghiệm về may mặc nên năm 2015, tôi về mở xưởng tại nhà. Từ chỗ chỉ có 3 máy may, nay tôi đầu tư lên 12 máy và liên kết với xưởng may gia công khác trên địa bàn huyện. Trung bình mỗi tháng, cơ sở sản xuất 12-13 nghìn sản phẩm”. Được biết, cơ sở của chị Thắng chuyên sản xuất đồ bộ mặc nhà, phân phối ở chợ đầu mối Ninh Hiệp (Hà Nội). Tại đây, có 12 công nhân làm việc thường xuyên, thu nhập bình quân 7-9 triệu đồng/người/tháng. Nhờ năng động chuyển đổi nghề, chị Thắng thoát nghèo, có điều kiện kinh tế xây dựng nhà ở khang trang, nuôi dạy các con ăn học.

Phân bổ nguồn lực trọng tâm, đúng đối tượng

Tổng kinh phí bố trí triển khai Chương trình Mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025 trên địa bàn tỉnh đạt 950,4 tỷ đồng, trong đó 798,5 tỷ đồng vốn Trung ương và 152 tỷ đồng ngân sách địa phương. Nguồn lực được phân bổ theo nguyên tắc hỗ trợ đúng đối tượng, đúng địa bàn, tập trung cho hạ tầng thiết yếu, hỗ trợ sinh kế và nâng cao năng lực tiếp cận dịch vụ xã hội cơ bản của người dân.

Riêng các xã thuộc huyện Sơn Động cũ là nơi có tỷ lệ hộ nghèo cao nhất tỉnh, được ưu tiên bố trí hơn 434 tỷ đồng để đầu tư nâng cấp hạ tầng giao thông, y tế, kênh mương, duy tu sửa chữa 44 công trình dân sinh và xây dựng các mô hình sinh kế phù hợp. Đây là nguồn đầu tư mang tính nền tảng, tạo bước chuyển rõ nét cho địa bàn vùng “lõm” còn nhiều khó khăn. Ông Ngọc Văn Sơn, Bí thư Đảng ủy xã Dương Hưu chia sẻ: Những năm gần đây, xã được hỗ trợ đầu tư nhiều công trình thiết yếu như giao thông nội thôn, ngầm tràn, công trình nước sinh hoạt và cải tạo các điểm trường xuống cấp. Nguồn lực được phân bổ đúng trọng tâm, góp phần tháo gỡ những nút thắt lớn về hạ tầng, tạo điều kiện thuận lợi cho sản xuất, lưu thông hàng hóa và nâng cao chất lượng đời sống Nhân dân. Bên cạnh đó, các dự án hỗ trợ sinh kế cho hộ nghèo, cận nghèo như giống cây trồng, vật nuôi, mô hình sản xuất theo hướng dẫn kỹ thuật cũng phát huy hiệu quả rõ rệt. Nhiều hộ mạnh dạn mở rộng quy mô sản xuất, tăng thu nhập bền vững. Nhờ đó, tỷ lệ hộ nghèo trên địa bàn giảm nhanh qua từng năm, còn 3,24%, giảm 13,16% so với đầu nhiệm kỳ.

Cơ sở may Thắng Tưởng, xã Hoàng Vân tạo việc làm cho nhiều lao động địa phương.

Bám sát các tiêu chí về giảm nghèo đa chiều, tỉnh chỉ đạo, triển khai hiệu quả việc huy động tối đa nguồn lực để hỗ trợ hộ nghèo theo từng “chiều” thiếu hụt. Trong đó, chính sách hỗ trợ nhà ở cũng mang lại hiệu quả thiết thực, giúp người nghèo có nơi an cư để ổn định đời sống, phát triển kinh tế để thoát nghèo. Tỉnh đã hỗ trợ 155 hộ xây mới và sửa chữa nhà ở giai đoạn 2021-2024; riêng năm 2025 tiếp tục hỗ trợ 43 hộ tại các xã thuộc huyện Sơn Động cũ. Lĩnh vực y tế - dinh dưỡng được đặc biệt quan tâm với hơn 17,8 tỷ đồng phân bổ để bổ sung vi chất dinh dưỡng, phòng chống suy dinh dưỡng trẻ em, tẩy giun định kỳ và hỗ trợ phụ nữ mang thai, bà mẹ sau sinh. Hơn 3,1 nghìn trẻ suy dinh dưỡng được can thiệp vi chất; gần 15 nghìn phụ nữ mang thai được hỗ trợ đa vi chất; 100% trẻ 6-59 tháng tuổi được uống Vitamin A theo định kỳ. Trong lĩnh vực việc làm, toàn tỉnh tổ chức đào tạo nghề cho gần 4,9 nghìn lao động, hỗ trợ kết nối việc làm, tư vấn thị trường lao động, góp phần giảm đáng kể số hộ nghèo thiếu việc làm ổn định. Một số lao động còn được hỗ trợ đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng, mở ra cơ hội thu nhập cao hơn và lâu dài.

Giai đoạn 2026-2030, tỉnh đặt mục tiêu tiếp tục giảm nghèo đa chiều bền vững, ưu tiên vùng khó khăn, nhân rộng mô hình sinh kế, tăng cường đào tạo nghề - kết nối việc làm và thúc đẩy chuyển đổi số trong quản lý, giám sát, bảo đảm không ai bị bỏ lại phía sau. Giải pháp đưa ra là các địa phương, các cấp, ngành tăng cường tập huấn kỹ thuật, hỗ trợ vốn vay ưu đãi, tạo điều kiện để người dân tiếp cận khoa học công nghệ trong sản xuất. Quan tâm gắn mô hình kinh tế hộ với tiêu thụ sản phẩm, xây dựng thương hiệu nông sản đặc trưng. Đẩy mạnh kết nối tiêu thụ sản phẩm, xây dựng chuỗi liên kết từ sản xuất đến thị trường; tăng cường công tác tuyên truyền, giám sát, hỗ trợ hộ nghèo lập kế hoạch sản xuất, đa dạng hóa sinh kế...

Ông Bùi Quang Phát, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường cho biết: “Bước vào giai đoạn mới, số hộ nghèo phát sinh tăng chủ yếu tại khu vực miền núi, thôn bản đặc biệt khó khăn, tạo áp lực lớn cho công tác giảm nghèo. Vì vậy, tỉnh kiên trì lồng ghép nguồn lực, tăng cường đầu tư trọng tâm, trọng điểm, ưu tiên hỗ trợ vùng “lõi” nghèo và nhóm dân tộc thiểu số để bảo đảm hiệu quả bền vững. Cùng với đó, thường xuyên nắm bắt tình hình đời sống người dân, vận động các nguồn xã hội hóa để hỗ trợ theo địa chỉ cụ thể và phù hợp nhu cầu thực tế của người nghèo”.

Phúc Hòa phát triển kinh tế tập thể góp phần giảm nghèo bền vững

BẮC NINH - Là địa bàn có nhiều lợi thế sản xuất nông nghiệp, xã Phúc Hòa (Bắc Ninh) đẩy mạnh phát triển các hợp tác xã để kết nối nông dân, ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất theo hướng hàng hóa và góp phần vào quá trình giảm nghèo bền vững ở địa phương. 

Gắn sản phẩm OCOP với công tác giảm nghèo ở xã Trường Sơn

BẮC NINH - Nằm kề dãy núi Tây Yên Tử, xã Trường Sơn (Bắc Ninh) hôm nay đã mang một diện mạo mới khang trang hơn, với những ngôi nhà to đẹp nằm ngay cạnh đường nhựa, đường bê tông phẳng lì. Việc phát triển kinh tế từ các sản phẩm chủ lực, sản phẩm OCOP đã tạo ra sinh kế tại chỗ cho người dân, hướng tới mục tiêu giảm nghèo bền vững, xây dựng đời sống ấm no hơn tại địa phương này. 

Đồng Việt giảm nghèo hiệu quả nhờ đa dạng cách làm

BẮC NINH - Nhờ làm tốt công tác tuyên truyền, thực hiện hiệu quả các chương trình hỗ trợ, đời sống vật chất, tinh thần của người dân xã Đồng Việt (Bắc Ninh) ngày càng nâng cao, tỷ lệ hộ nghèo giảm nhanh.