Bắc Ninh
Diễn xướng quan họ trên thuyền
BẮC NINH - Không như nhiều loại hình dân ca thường chỉ có một vài làn điệu cơ bản với hình thức diễn xướng mang tính đơn tuyến, dân ca quan họ phát triển phong phú cùng hàng trăm làn điệu và đa dạng không gian diễn xướng. Trong đó, hát thuyền phát triển thành một hình thức trình diễn hấp dẫn trong đời sống văn hóa đương đại.
Theo nhà nghiên cứu văn hóa quan họ Lê Danh Khiêm, hát quan họ trên thuyền thuộc hình thức hát hội, là lối hát giao duyên giữa các bọn quan họ trong dịp hội làng. Đó là một trong bốn hình thức diễn xướng cơ bản của quan họ truyền thống, cùng với hát thờ, hát canh và hát chúc mừng, mỗi hình thức đều có lề lối, quy chuẩn riêng. Hát thuyền thường chỉ sử dụng các giọng lẻ, giọng vặt với những làn điệu mang nội dung gần gũi, liên quan đến sông nước như: “Ngồi tựa mạn thuyền”, “Lênh đênh đôi ba chiếc thuyền kề”, "Gọi đò"…
 |
|
Diễn xướng quan họ trên thuyền đang trở thành sản phẩm văn hóa du lịch có thương hiệu của Bắc Ninh. |
Ngày nay, hình thức hát quan họ trên thuyền đã được sân khấu hóa phù hợp với xu thế thưởng thức mới. Thay vì hát đối đáp truyền thống, các tiết mục thường được dàn dựng như một chương trình nghệ thuật gồm đơn ca, song ca, tốp ca có nhạc đệm, ánh sáng và thiết kế sân khấu lung linh. Thuyền biểu diễn trước kia là thuyền thúng mộc mạc, thì nay được thay bằng thuyền tôn có trang trí rồng phượng. Điều đáng ghi nhận là dù thay đổi hình thức, giá trị cốt lõi của quan họ vẫn được gìn giữ.
Từ tháng 8/2017, tỉnh Bắc Ninh (cũ) đã triển khai và duy trì chương trình diễn xướng dân ca quan họ trên thuyền, định kỳ vào các dịp lễ, Tết tại khu vực trung tâm phường Kinh Bắc. Đây là bước đi cụ thể nhằm đưa di sản hòa vào đời sống đô thị, phục vụ nhu cầu văn hóa của người dân, đồng thời xây dựng sản phẩm du lịch văn hóa đặc sắc, thu hút khách trong nước và quốc tế.
Cùng với việc biểu diễn định kỳ, Nhà hát Dân ca Quan họ Bắc Ninh còn liên tục dàn dựng các chương trình nghệ thuật theo chủ đề, gắn với các sự kiện lớn, các dịp lễ, Tết, hội hè… Ngoài ra, vào mùng Một và ngày Rằm hằng tháng, tại hồ Vua Bà (khu Viêm Xá, phường Kinh Bắc), Nhà hát Dân ca Quan họ Bắc Ninh đều đặn tổ chức biểu diễn quan họ trên thuyền, tạo không gian thưởng thức nghệ thuật miễn phí, phục vụ cộng đồng và du khách.
.jpg)
Ý kiến bạn đọc (0)