Đón các anh về với gia đình

Những ngày này, gia đình ông Lương Văn Nhật (sinh năm 1955), em trai liệt sĩ Lương Bá Nho (sinh năm 1951) quê ở tổ dân phố Bình An, phường Tiền Phong (Bắc Ninh) tấp nập bà con họ mạc, hàng xóm láng giềng đến thăm hỏi, động viên. Bao năm kiếm tìm, nay hài cốt liệt sĩ Nho sắp được về với đất mẹ, trong vòng tay anh em ruột thịt.

Ông Lương Văn Nhật chia sẻ niềm vui với cán bộ Công an phường Tiền Phong khi nhận được thông tin đã xác định về hài cốt liệt sĩ, anh trai Lương Bá Nho.

Liệt sĩ Lương Bá Nho là con thứ hai trong gia đình 10 anh chị em. Tháng 4/1970, khi đang học năm thứ hai tại một trường trung cấp công nghiệp trên địa bàn tỉnh, chàng thanh niên 19 tuổi xung phong lên đường nhập ngũ. “Trước khi vào chiến trường miền Nam, anh tôi về thăm nhà một ngày. Hôm chia tay, trời mưa tầm tã. Cả gia đình mong ngày độc lập anh trở về nhưng rồi...”, ông Nhật nghẹn lời.

Chiến tranh khốc liệt, vào tháng 9/1971, người thanh niên ấy đã anh dũng hy sinh, nằm lại chiến trường ở tuổi đôi mươi. Người thân chỉ nhận được tờ giấy báo tử với vài dòng thông tin. Hàng chục năm đằng đẵng, gia đình ông Nhật đi nhiều nơi, gặp nhiều người nhưng mọi thông tin về người anh liệt sĩ đều không rõ ràng. Qua một số đồng đội của anh mình, ông chỉ biết rằng anh hy sinh trên đất bạn Campuchia. Mảnh đất liệt sĩ Nho và đồng đội nằm lại trước đây là cánh đồng thì nay nhà cửa san sát. Sau này, hài cốt của các anh được quy tập nhưng thiếu thông tin về quê quán, tên tuổi. Giữa tháng Bảy năm nay, Thiếu tá Hoàng Tiến Chỉnh, cán bộ Công an phường Tiền Phong đến nhà gửi thông báo của Cục Người có công về việc đã xác định được hài cốt liệt sĩ Nho hiện đang được an táng tại Nghĩa trang liệt sĩ Đức Cơ (Gia Lai). Niềm tin, mong mỏi, hy vọng bao năm của gia đình ông Nhật đã thành hiện thực.

Bà Nguyễn Thị Quang (sinh năm 1956) ở thôn Đại Bái, xã Gia Bình (Bắc Ninh) vẫn nhớ như in hình ảnh người anh cả là liệt sĩ Vũ Xuân Đại (tức Nguyễn Xuân Đại, sinh năm 1952). “Khi ấy, chỉ còn chục ngày nữa là Tết Nguyên đán thì anh tôi lên đường vào Nam chiến đấu. Ngày anh đi, trời rét căm căm, trên người mặc bộ quần áo mỏng, ba lô chỉ có nắm cơm, bọc thuốc mà người nhà chuẩn bị vội. Tạm biệt anh, mẹ tôi mong đất nước sớm hòa bình để anh trở về quê hương”- bà Quang rưng rưng. Bao năm tìm kiếm, chờ đợi thì nay cả gia đình liệt sĩ Đại vỡ òa cảm xúc khi là một trong 4 gia đình đón nhận tin từ chương trình thu nhận mẫu ADN xác định danh tính liệt sĩ. Thắp nén hương thơm trước di ảnh anh trai, bà Quang cùng người thân cầu mong những gia đình khác cũng sớm đón các liệt sĩ trở về.

Tiếp tục triển khai giai đoạn 2 chương trình thu nhận mẫu ADN

Đã nửa thế kỷ trôi qua sau ngày thống nhất đất nước, nhiều liệt sĩ vẫn nằm lại các nghĩa trang, nơi chiến trường xưa mà chưa thể xác định danh tính, quê quán do thiếu thông tin hay thất lạc hồ sơ. Đây cũng là điều khiến nhiều gia đình, thân nhân liệt sĩ trăn trở nhiều năm.

Bà Nguyễn Thị Bún (sinh năm 1935) ở thôn Mỹ Thôn, xã Gia Bình kể cho con trai về em trai, liệt sĩ Nguyễn Văn Nẩy.

Thấu hiểu được niềm mong mỏi ấy, Bộ Công an đã triển khai xây dựng cơ sở dữ liệu căn cước có tích hợp dữ liệu thông tin ADN, mở ra cơ hội xác thực danh tính liệt sĩ. Tại Bắc Ninh, từ năm 2024, lực lượng công an đã phối hợp với các sở, ngành, đơn vị, địa phương rà soát, tiến hành thu nhận, giám định mẫu ADN từ thân nhân liệt sĩ bổ sung vào ngân hàng gen Quốc gia, làm cơ sở dữ liệu khoa học để đối chiếu và xác định danh tính hài cốt liệt sĩ. Việc thu mẫu ADN được thực hiện khoa học, nghiêm ngặt, đúng quy trình và hoàn toàn miễn phí, trong đó ưu tiên lấy mẫu của mẹ đẻ và người thân bên ngoại của liệt sĩ, bởi đây là gen trực hệ theo huyết thống, cho độ chính xác cao.

Qua rà soát, tỉnh Bắc Ninh ghi nhận 12.773 liệt sĩ chưa xác định danh tính; 25.546 người là thân nhân liệt sĩ cần thu mẫu ADN. Giai đoạn 1 (tháng 4/2025), tỉnh Bắc Ninh (khi đó là tỉnh Bắc Ninh (cũ) và Bắc Giang) đã thu nhận mẫu ADN của 303 thân nhân liệt sĩ. Qua đối khớp, 4 liệt sĩ quê Bắc Ninh được xác định danh tính gồm: Liệt sĩ Nguyễn Văn Nẩy quê ở thôn Mỹ Thôn và liệt sĩ Vũ Xuân Đại (tức Nguyễn Xuân Đại) quê ở thôn Đại Bái cùng xã Gia Bình; liệt sĩ Nguyễn Văn Thắng, thôn Trạm Trai, phường Ninh Xá; liệt sĩ Lương Bá Nho ở tổ dân phố Bình An, phường Tiền Phong.

Trong quá trình thu nhận mẫu ADN nhằm xác định thông tin, tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ, Trung tá Nguyễn Mạnh Hùng, Phòng Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội (Công an tỉnh) và các đồng đội có rất nhiều kỷ niệm. Câu chuyện mà mẹ Đầu Thị Hệ (sinh năm 1930) ở thôn Cẩm Hoàng, xã Xuân Cẩm kể về con trai là liệt sĩ Vũ Văn Tuấn khiến anh rất xúc động. Anh chia sẻ: "Dù tuổi cao, sức yếu nhưng mẹ Hệ vẫn nhớ như in và kể rành mạch về người con trai thư sinh, trắng trẻo trước ngày nhập ngũ, về ngày mẹ được tin con hy sinh nơi chiến trường. Mấy chục năm qua, mẹ luôn hy vọng, kiên trì chờ đợi, tin rằng sẽ tìm được hài cốt liệt sĩ Vũ Văn Tuấn, đưa anh trở về quê nhà".

Tình mẫu tử nặng sâu như tiếp thêm động lực để anh Hùng và nhiều cán bộ, chiến sĩ công an cố gắng, nỗ lực hơn trong công tác phối hợp, từ khâu rà soát, hướng dẫn đến thu nhận mẫu ADN của thân nhân liệt sĩ. Các anh hiểu, mỗi mẫu ADN không chỉ là dữ liệu khoa học mà còn là hy vọng, tình yêu thương của bao gia đình hướng về người thân đã ngã xuống vì Tổ quốc.

“Công tác thu nhận mẫu ADN của thân nhân để xác định danh tính hài cốt liệt sĩ là nhiệm vụ chính trị quan trọng thể hiện đạo lý uống nước nhớ nguồn của dân tộc. Với mỗi cán bộ, chiến sĩ, hành trình này là mệnh lệnh của trái tim và niềm vinh dự, trách nhiệm của thế hệ sau đối với các anh hùng liệt sĩ và thân nhân của họ”, Đại tá Thân Văn Duy, Phó Giám đốc Công an tỉnh chia sẻ.

Hiện Công an tỉnh đã tham mưu với Tỉnh ủy, UBND tỉnh tiếp tục thực hiện giai đoạn 2 chương trình thu nhận mẫu ADN của thân nhân liệt sĩ chưa xác định được danh tính nhằm đáp ứng tâm nguyện của gia đình người có công, đồng thời làm tròn trách nhiệm với những người con ưu tú đã hy sinh vì độc lập, tự do của Tổ quốc.

Số hóa nghĩa trang liệt sĩ - Công trình ý nghĩa của tuổi trẻ

BẮC NINH - Thời gian qua, nhiều tổ chức đoàn ở các địa phương trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh triển khai hoạt động số hóa nghĩa trang liệt sĩ, gắn mã QR để tra cứu thông tin các anh hùng liệt sĩ. Đây là việc làm ý nghĩa, thể hiện lòng biết ơn, sự tri ân sâu sắc của thế hệ trẻ đối với những người đã hy sinh vì độc lập, tự do của Tổ quốc.

Tháng Bảy - Viết tiếp hành trình tri ân

BẮC NINH - Ghi nhớ công lao của những người đã hy sinh vì độc lập, tự do của Tổ quốc, trong tháng Bảy - mùa tri ân, tuổi trẻ Bắc Ninh có những việc làm chan chứa nghĩa tình hướng về người có công, thể hiện truyền thống “Uống nước nhớ nguồn”.

Nhớ một thời "xếp bút nghiên lên đường ra trận"

BẮC NINH - Trong những năm tháng sục sôi đánh Mỹ, tỉnh Bắc Ninh có hàng trăm nhà giáo tình nguyện rời mái trường, tạm biệt học sinh thân yêu để lên đường vào mặt trận phía Nam chiến đấu, góp sức vào sự nghiệp đấu tranh, giải phóng dân tộc.