Trong một video trên TikTok, Tiến sĩ Tania Elliot, chuyên khoa Dị ứng, cầm một tờ hóa đơn Whole Foods bằng chiếc kẹp gỗ lớn và nói: "Đừng chạm vào thứ này." Bà giải thích rằng hầu hết hóa đơn giấy chứa một loại hóa chất "độc hại" gọi là bisphenol A (BPA), dễ dàng thẩm thấu qua da và có liên quan đến vô sinh, mất cân bằng nội tiết tố cùng một số bệnh ung thư.

Hóa đơn bán lẻ tại một siêu thị. (Ảnh minh họa)

Những cảnh báo như vậy xuất hiện phổ biến trên internet và theo đánh giá của nhiều chuyên gia, điều này không hoàn toàn sai. Trước đây, đa số hóa đơn giấy có chứa bisphenol A, một chất gây rối loạn nội tiết tố, liên quan đến các vấn đề sinh sản, kháng insulin và nhiều rối loạn khác. Tuy nhiên, trong thập kỷ qua, bisphenol A đã phần lớn bị thay thế bằng bisphenol S (BPS).

Hóa đơn giấy thường được in trên giấy nhiệt, phủ thuốc nhuộm và chất hiện hình phản ứng với nhiệt để tạo chữ. Lớp phủ này trước đây có chứa bisphenol A. Bisphenol A có cấu trúc bắt chước estrogen, một hormone tương tác với nhiều tế bào trong cơ thể, gồm hệ sinh sản và não. Cơ chế này có thể dẫn đến kháng insulin, tiểu đường tuýp 2, béo phì và vô sinh.

Hầu hết nhà bán lẻ lớn ở Mỹ đã thay bisphenol A bằng bisphenol S khoảng 10 năm trước. Một nghiên cứu năm 2023 trên 571 hóa đơn từ 24 bang cho thấy chỉ 1% chứa bisphenol A, trong khi 85% chứa bisphenol S. Tiến sĩ Andrea Gore, Giáo sư dược lý và độc chất học tại Đại học Texas ở Austin, cho rằng chưa thể khẳng định bisphenol S an toàn hơn bisphenol A. Ngày càng có nhiều bằng chứng chỉ ra rằng bisphenol S cũng bắt chước estrogen và có thể gây ra các tác động tương tự, nhất là đối với sức khỏe sinh sản.

Thí nghiệm trên chuột mang thai cho thấy tiếp xúc bisphenol S ở mức tương tự con người khiến cá thể chuột cái khó thụ thai và sinh ít con hơn. Nghiên cứu năm 2019 trên 1.841 phụ nữ mang thai ở Trung Quốc cho thấy nhóm có nồng độ bisphenol S cao nhất trong nước tiểu có nguy cơ tiểu đường thai kỳ cao hơn 68% so với nhóm thấp nhất. California gần đây đã liệt kê bisphenol S là chất độc sinh sản cho cả nam và nữ. Một số nghiên cứu khác liên hệ bisphenol S với béo phì, kháng insulin và các vấn đề mạch máu ở trẻ em.

Giáo sư Jonathan Martin, nhà độc chất học tại Đại học Stockholm, cho rằng dù khó chứng minh trực tiếp việc cầm hóa đơn giấy gây ra các vấn đề sức khỏe, bằng chứng hiện tại đủ để khuyến nghị tránh tiếp xúc với chúng. Bisphenol A và bisphenol S đều thẩm thấu qua da nhưng không hấp thụ ngay lập tức, mất vài giờ để xâm nhập cơ thể. Vì vậy, tiếp xúc trong vài giây hoặc phút thường không đáng lo ngại.

Với người làm việc trong ngành bán lẻ, đeo găng tay nitrile có thể giảm rủi ro. Khi đi mua sắm, nên rửa tay sớm vì bụi từ hóa đơn nhiệt có thể bám lâu trên da, nhưng không nên dùng nước rửa tay khô vì có thể tăng hấp thụ hóa chất. Hạn chế diện tích da tiếp xúc, chỉ cầm bằng đầu ngón tay, tránh để hóa đơn tiếp xúc quần áo hoặc trong tầm tay trẻ nhỏ, và nên vứt ngay sau khi sử dụng.

Ngoài ra, có thể chọn nhận hóa đơn điện tử thay vì hóa đơn giấy. Tiến sĩ Gore cho rằng đây vừa là cách tự bảo vệ bản thân, vừa giảm nguy cơ cho nhân viên thu ngân xử lý hàng nghìn hóa đơn mỗi ngày.

Những thói quen hàng ngày làm tăng nguy cơ ung thư

Một số thói quen như ngồi lâu, ăn đồ chế biến sẵn, thiếu ngủ, bỏ qua chống nắng, hút thuốc, uống rượu và căng thẳng mạn tính có thể âm thầm tăng nguy cơ ung thư.

Phòng bệnh cao huyết áp

BẮC NINH - Theo số liệu mới nhất được Cục Y tế Dự phòng (Bộ Y tế) công bố nhân Ngày Thế giới phòng chống tăng huyết áp (17/5/2025), tại Việt Nam hiện có khoảng 17 triệu người trưởng thành đang mắc tăng huyết áp. Điều này tương ứng với khoảng 1/4 dân số trưởng thành. Vậy bệnh huyết áp cao là gì?

Cấp cứu ban đầu: "Chìa khóa" bảo vệ tính mạng người bệnh

BẮC NINH - Cấp cứu y tế là hoạt động can thiệp đòi hỏi nhanh, kịp thời nhằm cứu sống người bệnh, hồi phục chức năng sống và giảm thiểu di chứng. Tại những địa phương xa trung tâm, xử trí cấp cứu, hồi sức ban đầu đúng cách chính là “cánh cửa” đầu tiên mở ra cơ hội sống cho người bệnh.