Khí hậu của tỉnh Bắc Giang mang đặc điểm chung của khí hậu vùng Đông Bắc Việt Nam, chịu ảnh hưởng của những hệ thống cao áp cực đới phát triển mạnh về phía Nam. Mùa đông nhiệt độ giảm thấp, ít mưa, độ ẩm tương đối nhỏ. Mùa hè lưu vực chịu ảnh hưởng của dải hội tụ nhiệt đới với chế độ gió mùa Đông Nam gây mưa nhiều, độ ẩm lớn và nhiệt độ cao.

Điều khiển thuyền đo lũ trong năm 2020 trên sông Lục Nam, đoạn qua thị trấn Chũ (Lục Ngạn).

Với điều kiện khí hậu như trên kéo theo Bắc Giang cũng có đặc điểm thủy văn riêng. Trên địa bàn tỉnh có 3 hệ thống sông gồm: Thương, Lục Nam, Cầu mang tính chất rõ nét của lũ vùng đồng bằng với biên độ lũ nhỏ hơn. Thời gian lũ kéo dài, cường suất lũ nhỏ, đỉnh rộng và bẹt hơn lũ thượng lưu. Hằng năm, lũ thường bắt đầu từ giữa tháng 6 đến tháng 10, lũ tiểu mãn thường là lũ nhỏ xuất hiện vào tháng 5 và đôi khi cũng xuất hiện lũ vừa và lớn. Trong năm xuất hiện từ 5 - 7 trận lũ, trong đó có khoảng từ 2 - 3 trận lũ từ báo động II trở lên và trung bình mỗi năm có 1 trận lũ từ báo động III trở lên tập trung vào tháng 7, 8 và nửa đầu tháng 9; nửa cuối tháng 9 đến tháng 10 thường chỉ xuất hiện lũ nhỏ đến rất nhỏ.

Trong những năm gần đây, để nâng cao chất lượng dự báo, cảnh báo lũ, phương pháp cho phép kéo dài thời gian dự kiến trong nhận định chung và cảnh báo sớm tình hình lũ có khả năng diễn ra trên lưu vực được Đài Khí tượng Thủy văn Bắc Giang áp dụng. Điều này có ý nghĩa quan trọng đối với công tác chủ động triển khai các biện pháp phòng tránh, giảm thiểu thiệt hại và dựa trên việc xây dựng các quan hệ giữa đỉnh lũ hoặc biên độ lũ tại vị trí cảnh báo với tổng lượng mưa lưu vực có xét đến các nhân tố ảnh hưởng như thời gian mưa, mực nước chân lũ, tâm mưa… 

Xác định, thời tiết ngày càng diễn biến bất thường, phức tạp và khó lường, Đài Khí tượng Thuỷ văn Bắc Giang từng bước đầu tư, nâng cấp thiết bị hiện đại đáp ứng yêu cầu dự báo khí tượng, thuỷ văn chính xác, kịp thời như: Mạng thông tin nội bộ (mạng LAN), mạng ADSL tốc độ cao bảo đảm hằng ngày thảo luận trực tuyến cùng với các Đài khí tượng Thủy văn khu vực Đông Bắc. Cùng đó, công tác dự báo thủy văn có nhiều đổi mới, đó là từ phương pháp truyền thống với hệ thống dự báo, cảnh báo đơn giản như dùng mực nước trạm trên, trạm dưới, vẽ biểu đồ thủ công, tham khảo mưa từ các trạm ở thượng nguồn các sông và dựa vào hiện tượng thiên nhiên, ít máy móc, thiết bị, đến nay đã cải tiến được phương pháp đo bằng hệ thống tự động. 

Các thiết bị đo số liệu mực nước lũ được truyền ngay khi có số liệu chuyên ngành về Đài khí tượng Thủy văn theo từng giờ, bảo đảm chính xác, tạo điều kiện thuận lợi cho việc làm các bản tin dự báo, cảnh báo; rút ngắn thời gian dự báo, cảnh báo lũ cực ngắn đến địa phương. Không những vậy, áp dụng cách làm mới cũng giảm rủi ro do chỉ cần 3 người trong 1 ca ra sông đo lũ, giảm 2 người so với trước trong khi hiệu quả vẫn cao. Các năm gần đây, công tác dự báo của đơn vị được tỉnh đánh giá cao về mức độ sát thực, qua đó góp phần giảm nhẹ ảnh hưởng của thiên tai.

Để tiếp tục nâng cao chất lượng dự báo thủy văn trong thời gian tới, Đài Khí tượng Thủy văn Bắc Giang tiếp tục đẩy mạnh ứng dụng công nghệ, nâng chất lượng nguồn nhân lực; đưa bản tin dự báo sớm hơn, dài ngày hơn, chính xác hơn. Qua đó đáp ứng được mọi yêu cầu của các ngành kinh tế, đặc biệt là công tác phòng tránh lũ, lụt và quản lý khai thác nguồn nước, mang lại lợi ích cho xã hội.

Bắc Giang: Chủ động nắm tình hình, nâng cao chất lượng dự báo khí tượng thủy văn

(BGĐT) - Chiều 14/12, Đài khí tượng thủy văn (KTTV) tỉnh Bắc Giang phối hợp với Đài KTTV khu vực Đông Bắc tổ chức hội thảo dự báo KTTV. Dự hội thảo có đại diện Sở Nông nghiệp và PTNT; Văn Phòng Ban chỉ huy phòng chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn tỉnh, các huyện, TP và viên chức KTTV tại 9 trạm trên địa bàn.

Nhân Ngày Khí tượng thế giới 23/3: Bảo vệ dòng chảy, giảm tác động tiêu cực

(BGĐT) - Biến đổi khí hậu những năm gần đây diễn ra khó lường, gây thiệt hại nặng về người và tài sản. Bắc Giang cũng trong bối cảnh chung chịu ảnh hưởng, trong đó có sự thay đổi về chế độ thủy văn. Vì vậy, bảo vệ dòng chảy để giữ gìn môi trường, sức khỏe cộng đồng là một trong những giải pháp nhằm hạn chế tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu.

Mít tinh hưởng ứng Ngày Nước, Ngày Khí tượng thế giới

(BGĐT) - Ngày 22-3, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bắc Giang, UBND huyện Hiệp Hòa phối hợp tổ chức Lễ mít tinh kỷ niệm Ngày Nước thế giới (22-3) và Ngày Khí tượng thế giới  (23-3) năm 2019 tại Trường THPT Hiệp Hòa số 2. Đến dự có đại diện một số sở, ban, ngành tỉnh; UBND các huyện, TP  và toàn bộ giáo viên, học sinh nhà trường.