Những chuyến xe vượt ngàn cây số

Chiều muộn một ngày tháng 8, từ Bệnh viện Đa khoa Bắc Ninh số 2, chuyến xe 0 đồng lặng lẽ lăn bánh, đưa bệnh nhân Triệu Văn D, dân tộc Nùng, làm công nhân tại Bắc Ninh trở về quê nhà tại xã Tri Lễ, tỉnh Lạng Sơn. Sau vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng, anh D bị chấn thương sọ não nặng và rơi vào hôn mê sâu, tiên lượng hồi phục rất mong manh. Gia đình khó khăn, vợ làm ruộng, hai con nhỏ tuổi ăn học, trong nghịch cảnh ấy, nguyện vọng đưa người bệnh trở về bên người thân đã được những nhà hảo tâm chung tay giúp đỡ.

Anh Phạm Quốc Việt phổ biến, hướng dẫn kỹ năng sơ cứu trong cộng đồng.

Trước đó, vào cuối tháng 6, hai chuyến xe 0 đồng khác do FAS Angel thực hiện cũng đã vượt hàng trăm, thậm chí hàng nghìn cây số đưa bệnh nhân trở về. Anh Lô Văn H, dân tộc Tày, quê ở huyện Bảo Lâm, tỉnh Cao Bằng (cũ), từng là công nhân, bị tai nạn giao thông dẫn đến chấn thương hàm mặt, chấn thương sọ não nặng. Anh H là lao động chính trong nhà không may gặp nạn, khiến kinh tế gia đình anh rơi vào bế tắc. Chuyến xe 0 đồng đã đưa bệnh nhân H vượt 300 km trở về Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hà Giang (cũ) tiếp tục điều trị. Anh Phạm Quốc Việt, "thủ lĩnh" của FAS Angel, cũng là người trực tiếp cầm lái kể lại: “Có đoạn đường bị sạt lở, nhiều khúc cua tay áo nguy hiểm, đi trong đêm khuya, có lúc xe suýt rơi xuống vực...”.

Trước đó vài ngày, một chuyến xe 0 đồng khác cũng đưa bệnh nhân Mai Xuân T về quê nhà tại huyện Tuy Phước, tỉnh Bình Định (cũ). Sau gần 18 tiếng di chuyển xuyên đêm, vượt hơn 1.000 km, chuyến xe đã hoàn thành sứ mệnh đưa anh T về với gia đình. Đây cũng là chuyến đi đặc biệt khiến Phạm Quốc Việt nhớ mãi. Anh T từng nhiều lần lầm lỡ, làm tiêu hao nhiều tài sản của gia đình, khiến cha mẹ khánh kiệt. Chuyến xe hôm đó, khi thấy con ở cận kề ranh giới cái chết, người cha bất lực thốt lên: “Nếu con đau quá thì… cứ đi nhé!”. Anh Việt lại gần, khẽ nói: “Nghĩa tử là nghĩa tận” và hướng dẫn người cha nắm tay con, nói lời tha thứ. Giọt nước mắt đã rơi từ khóe mắt chàng trai, một phút sau, cậu qua đời. “Tôi không biết người cha đã tha thứ hay chưa, nhưng chắc chắn người con đã nghe được, đã ứa nước mắt!” - Việt kể lại.

Chị Phan Thị Nhung, Trưởng Phòng Công tác xã hội, Bệnh viện Đa khoa Bắc Ninh số 2 cho biết, những hành trình xa xôi như thế, nếu thuê dịch vụ, gia đình bệnh nhân phải tốn kém nhiều triệu đồng, thậm chí hàng chục triệu đồng - điều hoàn toàn vượt quá khả năng của các gia đình khó khăn. Từ chuyến xe đầu tiên năm 2024 đến nay, đã có gần 20 chuyến xe 0 đồng xuất phát từ Bệnh viện Đa khoa Bắc Ninh số 2 được kết nối với FAS Angel. Trong đó, Phạm Quốc Việt vừa là người sáng lập, vừa là người điều hành, kiêm luôn lái xe và hỗ trợ sơ cứu.

Tại Bệnh viện Đa khoa Bắc Ninh số 2, quy trình kết nối các chuyến xe 0 đồng bắt đầu từ những khoa lâm sàng với việc nắm rõ hoàn cảnh, nhu cầu của bệnh nhân. Sau đó, Phòng Công tác xã hội tiếp nhận, sàng lọc rồi kết nối nhà hảo tâm về cả phương tiện lẫn tài lực. “Với ca gần, bệnh nhân ổn định, bệnh viện kết nối xe cứu thương dịch vụ để nhà hảo tâm chi trả; với ca xa, bệnh nặng, nguy cơ tử vong cao, Phòng Công tác xã hội cậy nhờ FAS Angel. Anh Việt hay bất kỳ ai trong FAS Angel đều không ngại đêm tối, đường hiểm để đưa được người bệnh về với người thân. Đây thực sự là điều trân quý không dễ gì có được”, chị Phan Thị Nhung chia sẻ.

Người thủ lĩnh bước ra từ trải nghiệm cận tử

Để hiểu vì sao có những chuyến xe như thế, cần quay về điểm khởi đầu - nơi Phạm Quốc Việt đối diện cái chết trong một vụ tai nạn giao thông cách đây 6 năm. Trải nghiệm “cận tử” khiến anh thấm thía hơn bất kỳ bài học nào về sự mong manh của đời người, về giá trị của một bàn tay được nắm và một lời trấn an đúng lúc. “Trong những giây phút gần như tuyệt vọng mới thấy lời nói động viên và sự kề bên quan trọng đến nhường nào” , Việt tâm sự. Vì vậy, khi lập FAS Angel, anh luôn hướng đến triết lý giản dị: Nếu không thể giữ ai đó ở lại thế gian này, thì ít nhất hãy ở bên họ trên chặng đường cuối cùng; còn nếu có thể, hãy làm “thiên thần hộ mệnh” đúng nghĩa.

Anh Phạm Quốc Việt - người sáng lập, thủ lĩnh Đội hỗ trợ sơ cứu FAS Angel.

FAS Angel được thành lập năm 2019 nhằm hỗ trợ trực tiếp, sơ cứu, cứu hộ cho nạn nhân tai nạn giao thông. Từ "hạt mầm" ban đầu, đến nay nhóm có hơn 128 tình nguyện viên, trong đó hơn 20 thành viên nòng cốt túc trực liên tục. Đó là một tập hợp đa dạng, gồm: Lái xe thiện nguyện, người biết sơ cứu, phụ trách hậu cần, kế toán, nhân sự... Nhóm vận hành như một đội chuyên nghiệp, kể cả việc thành lập công ty để quản lý tài sản chung, hoạch định hướng đi, giữ hoạt động minh bạch và bền vững.

“Không bỏ rơi dù họ là ai” - phương châm này không chỉ đúng với bệnh nhân. Có lần, Việt can thiệp khi hai thanh niên ăn trộm bị đám đông đánh hội đồng. “Tôi không cần biết họ là ai, đã làm gì. Tôi chỉ biết nếu họ chết, những người đánh họ sẽ vào tù” - anh vừa nói, vừa cấp cứu, vừa giữ hiện trường để bàn giao cho lực lượng Công an. Theo anh, đặt nguyên tắc “cứu người trước, phán xét sau” vào thực tế, ngoài bản lĩnh còn cần hiểu biết pháp luật, bởi trong phút nóng nảy, một cái đầu tỉnh táo có thể cứu nạn nhân và cả đám đông đang giận dữ.

“0 đồng” không có nghĩa là không tốn kém. Xăng xe, bảo dưỡng, phụ kiện, trang bị an toàn, bữa cơm cho thân nhân đi cùng… đều là chi phí thật. Vì thế, Việt và đồng đội phải tự gây quỹ: Bán sách kỹ năng, mở quán cơm bình dân tạo việc làm cho tình nguyện viên, kêu gọi cộng đồng chung tay… Chuyến nào còn dư thì để dành cho chuyến sau. Nhóm cố gắng tự chủ tài chính, hạn chế “xin” để sự giúp đỡ không bị đứt gãy khi kinh tế khó khăn. Dẫu vậy, một nhà tài trợ ổn định luôn là mơ ước của Việt và FAS Angel để những hành trình đỡ chênh vênh.

Phạm Quốc Việt từng nghĩ mở rộng FAS Angel thật nhanh, nhưng rồi anh nhận ra cần xây dựng nền tảng vững chắc ở Hà Nội trước khi tỏa sang các địa bàn lân cận, bởi một nhóm cứu hộ thiện nguyện không chỉ cần lòng tốt, mà còn cần kỷ luật, kỹ năng, quy trình và sức bền tâm lý. Từng bước một, anh mơ về mạng lưới thuần thục kỹ năng sơ cấp cứu có ở từng xã, từng thôn. Nơi đó, mỗi trạm y tế xã có một xe cứu thương do cộng đồng và nhà hảo tâm chung tay, để có thêm nhiều người được cứu kịp thời ngay từ “cửa ngõ” y tế cơ sở.

Phạm Quốc Việt và FAS Angel đã nhận nhiều bằng khen các cấp, trong đó có Giải thưởng Tình nguyện Quốc gia 2023, đặc biệt là Huân chương Dũng cảm do Chủ tịch nước trao năm 2023. Nhưng khi được hỏi về vinh quang, anh luôn nhắc đến những điều giản dị: Ánh mắt biết ơn của thân nhân khi đưa người bệnh về đến ngõ; khoảnh khắc cảm động giữa cha và con hay một cuộc gọi báo đã bình an sau ca bệnh nặng...

Những chuyến xe 0 đồng từ Bệnh viện Đa khoa Bắc Ninh số 2 vẫn lăn bánh - âm thầm mà bền bỉ đưa người bệnh về gần vòng tay gia đình, đưa con người lại gần con người. Trên mỗi hành trình ấy, ánh sáng nhân ái lại được thắp lên, soi đường cho lòng người thêm rộng mở.

Mưu sinh ở chợ đầu mối

BẮC NINH - “Na hôm nay thế nào?”, “dưa vẫn giá cũ chứ?”, “cho 2 tạ ra xe nhé”... những tiếng í ới hỏi hàng, hỏi giá xen lẫn tiếng xe máy thồ hàng, tiếng ô tô dừng đỗ và những dáng người bước vội, chốc chốc xoa đôi bàn tay lên mặt như để tỉnh táo hơn là khung cảnh thường nhật khi bắt đầu một ngày mới tại các chợ nông sản “đầu mối” trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh. Khoảnh khắc ấy mang lại cho chúng tôi cảm giác thân thuộc và bình yên lạ kỳ.

"Rộn ràng tung cánh bay"

BẮC NINH - Sân bay Kép (Bắc Ninh) những ngày này sôi động, rộn ràng chuẩn bị cho nhiệm vụ đặc biệt mang mật danh A80. Dưới sự chỉ huy của Sư đoàn 371 (Quân chủng Phòng không - Không quân), nơi đây hội tụ những "cánh én thép" đến từ các đơn vị không quân tinh nhuệ nhất, đang trong giai đoạn huấn luyện căng thẳng, khẩn trương chuẩn bị cho màn trình diễn hoành tráng chào mừng 80 năm Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

Trắng đêm truy quét "quái xế"

BẮC NINH - 22 giờ đêm, quốc lộ 37 vẫn sáng rực ánh đèn vàng, dòng xe máy, ô tô nối đuôi nhau như chưa muốn ngủ. Giữa nhịp giao thông tấp nập, những tổ công tác của Công an tỉnh Bắc Ninh vẫn bền bỉ bám đường, ánh mắt không rời từng phương tiện lăn bánh.